مدیرعامل اداره آب منطقه ای استان مازندران از در اختیار گرفتن پروژه های مرتبط با سد هراز در این استان به ارزش 170 میلیارد تومان، توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خبر داد. به گزارش رسانه های رسمی داخل ایران، رمضان طهماسبی گفته این پروژه ها توسط قرارگاه خاتم الانبیاء سپاه عملی می شوند.
آنگونه که مدیرعامل آب منطقه ای مازندران خبر داده، قرارداد این پروژه نیز همچون بسیاری از پروژه های عظیم در سال های اخیر، بدون رعایت تشریفات مناقصه و به صورت غیر رقابتی با قرارگاه خاتم الانبیا امضا شده است.
به گفته طهماسبی این قرارداد ابتدا با گروهی از شرکت های چینی به مبلغ 200 میلیون یورو و با هدف احداث سد و نیروگاه منعقد شد اما “الان قرارداد دیگری با ترک تشریفات به میزان ۱۷۰ میلیارد تومان با قرارگاه اجرایی شده است.”
به علت ماهیت امنیتی و نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و تشکیلات زیر مجموعه آن، برآورد دقیقی از میزان سرمایه های نقدی و غیر نقدی این نهاد وجود ندارد اما گزارش های مختلف این رقم را چیزی بالغ بر ده ها هزار میلیارد تومان به نمایش می گذارند.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که پس از انقلاب 1357 با هدف دفاع و حراست از این انقلاب و دستاوردهایش تاسیس شد، پس از پایان جنگ و با چراغ سبز رئیس جمهور وقت اکبر هاشمی رفسنجانی و حمایت رهبر جمهوری اسلامی علی خامنه ای، وارد فعالیت های اقتصادی شد.
این نهاد بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی خود را تحت پوشش بنیادهای مختلف انجام می دهد. گزارش های رسمی و غیر رسمی می گویند که قدرتمندترین تشکیلات سپاه، قرارگاه خاتم الانبیا است. این قرارگاه امروزه با داشتن صدها شرکت ثبت شده در داخل یا خارج ایران و هزاران قرارداد با بخش های دولتی و خصوصی، تبدیل به یک غول عظیم در حوزه های مختلف اقتصاد ایران شده است.
بزرگترین پروژه نفتی این نهاد وابسته به سپاه اجرای پروژه هایی نظیر فازهای ۱۵ و ۱۶ میدان گازی پارس جنوبی و ساخت خط لوله گاز از عسلویه به ایرانشهر است. ارزش این قرارداد حدود 20 میلیارد دلار است.
هم اکنون رستم قاسمی، فرمانده سابق قرارگاه خاتم الانبیاء و از مقام های ارشد سپاه، مسئولیت وزارت نفت ایران را بر عهده دارد؛ مجلس شورای اسلامی هم اخیرا با تصویب طرحی، اختیارات گسترده ای برای او در نظر گرفته است.
وزارت نفت با کنترل حوزه انرژی کشور، متمول ترین نهاد دولتی در ایران است که بخش عمده درآمد سالانه کشور را تامین می کند.
رستم قاسمی از جمله مقامات جمهوری اسلامی است که نامش در فهرست تحریم های شورای امنیت، ایالات متحده، اتحادیه اروپا و چند کشور دیگر بود اما پس از انتصاب به وزارت نفت، از فهرست تحریم برخی کشورها خارج شد تا به گفته آنها بتواند در جلسات بین المللی مربوط به صنعت نفت، به خصوص جلسات اوپک که در خارج تشکیل می شود شرکت کند.
غول امنیتی، نظامی و اقتصادی
بخش انرژی تنها حوزه نفوذ سپاه بر اقتصاد ایران نیست. این نهاد هم اکنون پروژه های عظیم راه سازی، سد سازی، عمرانی و… را عمدتا از طریق قرارگاه خاتم الانبیاء و معمولا بدون رقابت بر عهده می گیرد.
بنیاد تعاون سپاه دیگر نهاد زیر مجموعه سپاه است که بیشتر در حوزه بورس و بانکداری فعالیت می کند. این بنیاد همان مجموعه ای است که یک کنسرسیوم از شرکت های تابعه آن، سهام شرکت مخابرات ایران را با ارزش بالغ بر 8 میلیارد دلار و در مزایده ای بی رقیب در بورس تهران خریداری کرد.
روزنامه تهران امروز، نزدیک به محمدباقر قالیباف، شهردار کنونی تهران و از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، دو سال قبل در گزارشی نوشت بنیاد تعاون سپاه ۴۵ درصد سهام گروه بهمن، چهار درصد سهام گروه سایپا و ۲۵ درصد سهام پتروشیمی کرمانشاه را در اختیار دارد.
همچنین این بنیاد در بورس بسیار فعال بوده و سهام برخی شرکت‌های بورسی چون شرکت “باما” را خریداری کرده است. از جمله شرکت‌های معروفی که صد‌در‌صد سهام آنها متعلق به بنیاد تعاون سپاه است می‌توان به شرکت “کشت و صنعت شاداب خراسان”، شرکت “خدمات هوایی پارس” و صنایع غذایی “مائده” اشاره کرد.
مهدی کروبی زمانی که رئیس مجلس ششم بود اعلام کرد، سپاه پاسداران ۶۰ اسکله غیرمجاز در جنوب کشور ایجاد کرده است.
روزنامه توقیف شده اعتماد ملی نیز در شماره ۱۲ مرداد ۱۳۸۷ خود نوشت، حضور سپاه در فعالیت‌های اقتصادی در ماه‌های اخیر به نقطه عطف کم‌سابقه‌ای رسیده است. به نوشته این روزنامه، ناظران بورس تهران هر روز شاهد جابه‌جایی حجم قابل توجهی از سهام از سوی فعالان حقوقی زیر مجموعه سپاه پاسداران هستند.
بنابراین گزارش، فعال‌ترین شرکت وابسته به سپاه در بورس تهران “مهر اقتصاد ایرانیان” است. خرید سهام شرکت‌های “تایدواتر”، “گروه خودروسازی بهمن”، “آذراب”، “توسعه معادن روی” و “تراکتورسازی تبریز” از معاملات پرحاشیه در ماه‌های اخیر در بورس بوده است.
در سال های گذشته بر حجم و میزان این دارایی ها بسیار افزوده شده به گونه ای که ناظران هم اکنون سپاه را یک نهاد امنیتی ـ– نظامی مورد اعتماد حکومت می دانند که با حمایت قاطع رهبر جمهوری اسلامی به بزرگترین غول اقتصادی ایران تبدیل شده است.
افزایش نفوذ و دخالت سپاه پاسداران در حوزه های مختلف بخصوص سیاسی و اقتصادی با انتقادات اصلاح طلبان، نیروهای اپوزیسیون و کارشناسان مستقل اقتصادی و سیاسی مواجه است. طرفداران نظام و مقام های حکومتی اما می گویند این نهاد به دلیل نقش مهمش در حفاظت از انقلاب اسلامی، مورد کینه بدخواهان قرار دارد.
