۲۰۰ نماینده: غنی‌سازی محدود نشود

آرش بهمنی
آرش بهمنی

» انتظار مجلس از گفت‌وگوهای هسته ای

هم‌زمان با آغاز گفت‌‌وگوها برای نگارش توافق‌ جامع میان ایران و اعضای گروه ۱+۵ در وین، بیش از دویست نماینده مجلس در بیانیه‌ای،‌ خواستار آن شدند که در این مذاکرات “برای تحقیق و توسعه در غنی‌سازی” محدودیتی در نظر گرفته نشود.

نمایندگان مجلس در بیانیه‌ای با ۲۲۰ امضا از تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای خواستند که “بایدها و نبایدهای” آیت‌الله خامنه‌ای را “مبنای مذاکرات” قرار دهند. آن‌ها همچنین به ذکر خط قرمزهایی درباره مذاکرات پرداختند که به نوشته نمایندگان “الهام گرفته از فرمایشات حکمت‌آمیز مقام معظم رهبری” است.

عدم پذیرش “نظارت خاص و فراتر از ان‌پی‌تی بر جمهوری اسلامی” و “نظارتی که امنیت دانشمندان هسته‌ای را به خطر می‌اندازد”، عدم محدودیت برای “تحقیق و توسعه در تکنولوژی، غنی‌سازی و علوم هسته‌ای”، نپذیرفتن نظارت بر “مراکز و صنایع نظامی و اماکنی که موجب شکستن غرور ملی و تحقیر ملت ایران” می‌شود، لغو همه تحریم‌ها به صورت همه‌جانبه و یک‌باره از جمله این درخواست‌هاست. در بخشی از بیانیه نمایندگان خطاب به دولت روحانی آمده: “دولت منتقدان را دوستان نظام اسلامی دانسته و با آنان مشورت کند و مردم را محرم خود بداند”.

این بیانیه در حالی صادر شده که اعضای تیم‌های مذاکره‌کننده طرفین به وین رفته‌اند تا گفت‌وگوها را از سر بگیرند. گفت‌وگوهایی که براساس اظهارات عباس عراق‌چی، عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده ایران، متمرکز بر مساله تحریم‌ها خواهد بود. وی همچنین با اشاره به تصویب قانونی در کنگره آمریکا درباره گفت‌وگوهای هسته‌ای، گفت: “امضای لایحه مزبور [توسط رئیس جمهوری آمریکا] اصل بنیادین حسن نیت را که لازمه هر مذاکره موفق و اجرای محصول آن است زیر سوال می‌برد و تبعات و آثار منفی خواهد داشت”.

هم‌زمان با صدور بیانیه نمایندگان، خبرگزاری تسنیم نیز مصاحبه‌ای با علی شادمانی، معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح،‌منتشر کرده؛ او درباره بازرسی از تاسیسات هسته‌ای ایران گفته است: “خواب بازرسی از مراکز نظامی ایران هیچ‌وقت تعبیر نمی‌شود”.

ایران و اعضای گروه ۱+۵ پیش از این روز یازدهم تیرماه را به عنوان ضرب‌الاجل پایانی برای نگارش توافق جامع تعیین کرده بودند. دو طرف تا آن زمان باید به راهکارهای مشترکی برای حل مشکلات باقی مانده - از جمله چگونگی لغو تحریم‌ها، میزان غنی‌سازی، نحوه نظارت و … - برسند.

هفته گذشته حمید بعیدی‌نژاد، از اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران، در یک سخن‌رانی گفته بود که درباره چگونگی لغو یا متوقف شدن تحریم‌ها پس از آن‌که دو طرف به موضع مشترکی رسیدند، “تفاهم” شده است. به گفته این عضو تیم مذاکره‌کننده پس از اجرای توافق تمام تحریم‌های اتحادیه اروپا و سازمان ملل لغو و تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا، متوقف خواهند شد. او اضافه کرده بود: “بعد از اولین روز اجرای تفاهم میان ایران و ۱+۵، سه هفته زمان برای برداشته شدن تحریم ها و اقدامات ایران و طرف مقابل در نظر گرفته خواهد شد”.

هم‌زمان انتقادهای اصول‌گرایان از روند مذاکرات ادامه دارد. رجانیوز، وب‌سایت نزدیک به جبهه پایداری، آغاز گفت‌وگوها را “زیر سایه اطلاعات هولناک فکت شیت آمریکا” توصیف کرد و با اشاره به مصاحبه عباس عراق‌چی پیش از سفر به وین، نوشت: “از اظهارات عراقچی اینگونه بر می آید علی رغم به دست آمدن راه حل ها درباره ابعاد مختلف موضوع هسته ای ایران، مانند تاسیسات فردو ، نطنز، ظرفیت غنی سازی و…. هنوز ابعاد تعهدات طرف مقابل حتی درباره موضوع چگونگی رفع تحریم ها مشخص نشده است”.

در خبری دیگر مرضیه افخم، سخن‌گوی وزارت خارجه ایران، با اشاره به تلاش ایران برای تغییر بندهایی از بیانیه لوزان، گفت که پیش از این نیز چنین احتمالی مطرح شده بود و اضافه کرد: “امکان اینکه برخی بندها تغییر پیدا کند وجود دارد”. تغییراتی که جزییات آن توسط افخم اعلام نشد، اما می‌تواند نشانه‌ای از نارضایتی در سطوح بالای جمهوری‌اسلامی از بیانیه لوزان باشد.