سال 2006 با همه نحوستی که برای خاورمیانه داشت، آخرین نفس های خود را می کشد، اما امان از سال 2007!
به گمان من، سال 2007 سال سرنوشت سازی برای خاورمیانه است، سالی که ممکن است ما با جنگی خانمانسوز و افسار گسیخته در این منطقه روبرو شویم و یا پا به دوره ای از صلح و ثبات بگذاریم.
شانس جنگ و صلح به گمان من پنجاه – پنجاه است. به همین جهت ما ساکنان خاورمیانه بر روی لبه تیغ در حرکتیم، خدا به دادمان برسد.
با این قاطعیت در باره سال 2007 نظر دادن شاید خلاف احتیاط باشد، اما به باور من، بحرانی که در فلسطین، لبنان، سوریه، عراق و ایران در جریان است، ظرفیت تحمل وضع موجود تا یک سال دیگر را ندارد و بسیار بعید است که سرنوشت نهایی این بحران ها در سال 2887 تعیین نشود.
در فلسطین، اوضاع چه به لحاظ سیاسی و چه از نقطه نظر انسانی به انفجار نزدیک شده است. برای پیش گیری از وقوع انفجار حماس و فتح باید بر سر تشکیل دولت وحدت ملی و یا برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی و ریاست جمهوری به توافق برسند که نتیجه چنین توافقی گشایش در روند صلح با اسراییل خواهد بود و یا اینکه درگیر جنگی خانگی خواهند شد، جنگی که به علت رویش بی حساب شبه نظامیان در شش سال گذشته، جامعه فلسطینی را با فاجعه ای تمام عیار روبرو خواهد ساخت.
در لبنان، بحران سیاسی در جامعه دو شقه شده این کشور به مرحله خطرناکی رسیده است. دیر یا زود، دولت آقای سینیوره و گروههای معارض آن یا باید به فرمول مسالمت آمیزی برای حل اختلافات بنیادی خود دست پیدا کنند و یا اینکه با یکدیگر چه به صورت مسلحانه و چه غیر مسلحانه شاخ به شاخ شوند. نتیجه دستیابی دو طرف به تفاهم استقرار ثبات در لبنان و شروع بازسازی ویرانی های گسترده ناشی از جنگ 34 روزه تابستان گذشته خواهد بود و پیامد شاخ به شاخ شدن، فرو غلتیدن لبنان در جنگ یا هرج و مرجی که روی جنگ داخلی دهه 70 و 80 را سفید خواهد کرد.
سوریه در برزخ ورود جدی به تعاملات منطقه ای و یا فرو رفتن در نزوای کامل بین المللی چنان گرفتار آمده است که در آینده ای نزدیک مجبور است به یکی از دو راه پیش روی خود گام بگذارد.
اگر سوریه وارد تعاملات منطقه ای و بین المللی به منظور کمک به ثبات فلسطین، لبنان و عراق شود، در آن صورت امکان تحول آرام و تدریجی نظام سیاسی سوریه به سوی یک نظام مردم سالار فراهم خواهد شد، اما چنانچه دولت بشار اسد راه انزوا را برگزیند، آنگاه احتمال وقوع هر حادثه غیرمترقبه ای در روابط سوریه با اسراییل و همپیمانان آن، منتفی نخواهد بود.
در عراق، گروههای مختلف مذهبی و قومی یا باید بپذیرند که به صد در صد اهداف مورد نظر خود نخواهند رسید که نتیجه چنین پذیرشی، نشان دادن انعطاف و دستیابی به توافق سیاسی فراگیر با سایر گروهها و کاهش حجم و دامنه خشونت های غیر انسانی روزمره خواهد بود و زمینه را برای ترک نظامیان بیگانه از خاک عراق فراهم خواهد کرد و یا اینکه با اصرار بر مطالبات انعطاف ناپذیر قومی و مذهبی، کشور خود را به جهنمی از کشت و کشتار تبدیل خواهند کرد.
دولت ایران در سال آینده یا باید تصمیم بگیرد که به دیپلماسی اتمی دولت محمد خاتمی بازگردد که حاصل چنین تصمیمی تعلیق مفاد قطعنامه 1737 شورای امنیت و گشایش راهی برای حل مشکلات چند وجهی جمهوری اسلامی با جامعه جهانی خواهد بود و یا اینکه با سرسختی در مواضع خود برای تحمل تحریم های کمر شکن و عواقب مصیبت بار آن آماده شود و حتی در بدترین حالت، امکان یک رویارویی نظامی با قدرت های غربی را از نظر دور ندارد.
عجیب اینکه، مراکز بحرانی خاورمیانه مانند حلقه های زنجیر به هم وصل شده اند، حل مسالمت آمیز هر یک از این بحران ها، به حل مسالمت آمیز سایر بحران ها کمک می کند، و در مقابل اشتعال هر یک از بحران های فوق به شعله ور شدن سایر بحران ها منجر می شود.
در حال حاضر نشانه های مخلوطی از گرایش بازیگران منطقه ای و فرامنطقه ای به سمت خشونت یا مسالمت دیده می شود، اما اینکه تصویر در حال ظهور در افق سال 2007 مامور دوزخ خواهد بود یا فرشته نجات، مشخص نیست.
من به نوبه خود در آغاز سال جدید مسیحی دعا می کنم که خداوند خاورمیانه را از جنگ و خشونت و قحطی و سرکوب رهایی دهد.