250 میلیون دلار برای خریدماهواره اختصاصی

شهرام رفیع زاده
شهرام رفیع زاده

طرح فوق العاده تامین هزینه 250 میلیون دلاری پرتاب ماهواره از سوی مجلس به تصویب رسید.عزت الله ‏ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی دیروز دقایقی پس از تصویب این طرح به خبرنگاران پارلمانی ‏گفت: “اگر طرح‎ ‎اختصاص 250 میلیون دلار برای خرید تجهیزات فنی ماهواره‌ای برای صدا و سیما بقیه‎ ‎موارد ‏قانونی را طی کند و به سازمان صدا و سیما ابلاغ شود، اقدام به تجهیز و پرتاب‎ ‎ماهواره خواهیم کرد”.‏

وی همچنین با اشاره ‏‎ ‎به “محدودیت فضای ماهواره‌ای دنیا” و “فشارهای سیاسی” و “قطع شبکه سحر به دلیل ‏پخش فیلمی‎ ‎ضداسرائیلی”، از “تداوم بروز مشکلات در عقد قرارداد با شرکت‌های ماهواره‌ای” خبر داد و ‏گفت:“نداشتن یک‎ ‎ماهواره مستقل برای ایران با بیش از 100 کانال رادیویی و تلویزیونی تعجب‌برانگیز‎ ‎است”.‏

به گفته ضرغامی صدا و سیما “مکاتبات‎ ‎وسیعی را با کشورها و شرکت‌های مختلف انجام خواهد داد و تلاش می‌ ‏کند در کمترین‎ ‎فرصت ممکن که احتمالا 3 سال دیگر خواهد بود ماهواره اختصاصی صدا و سیما را سفارش داده ‏و پرتاب کند”.‏

پیش از این نیز معاون مجلس و استان های صدا و سیما نیز در همین خصوص گفته بود که این طرح مربوط به ‏پرتاب ماهواره اختصاصی صدا و سیما است.موسوی مقدم تاکید کرده که در صورت تامین اعتبار 250 میلیون ‏دلاری “پوشش ماهواره ای برنامه های صداوسیما تا سه سال کامل خواهد شد”.‏

این طرح که از آن با عنوان “طرح تامین اعتبار مسایل فنی‎ ‎ماهواره صدا و سیما” نامبرده می شود، خارج از ‏نوبت مورد رسیدگی قرار گرفت. خبرگزاری ایسکانیوز چند روز قبل خبر داد که “نمایندگان در جلسه علنی روز ‏چهارشنبه‎ ‎با تقاضای تعدادی از نمایندگان مبنی بر بررسی خارج از نوبت طرح اصلاح بند (و) ماده‎ ‎یک قانون ‏برنامه چهارم توسعه در رابطه با تامین اعتبار برای مسایل فنی ماهواره صدا‏‎ ‎و سیما موافقت کرده اند”.‏

یک فوریت بررسی این طرح خارج از نوبت با 147 رای موافق، 14 رای‎ ‎مخالف و 10 رای ممتنع از مجموع ‏‏197 نماینده حاضر در جلسه به تصویب رسید و غلامعلی‎ ‎حدادعادل در توضیح این طرح قبل از رای گیری گفت: ‏‏”این طرح یکسال است که در کمیسیون‎ ‎برنامه تصویب شده و طبق مقررات بین المللی مهلت معینی برای استفاده ‏از این فرکانس‎ ‎مشخص در اختیار ایران قرار داده شده است”.‏

رئیس مجلس اما پیشتر از اعلام جزئیات این طرح خودداری کرده و تنها گفته بود: “این طرح در خصوص مسایل ‏فنی‎ ‎ماهواره است”.‏

سایت رسمی مجلس این طرح را “طرحی به منظور تامین اعتبار برای خرید تجهیزات، پرتاب و قراردادن ‏ماهواره رادیوتلویزیونی ‏IRAN-DBS2‎‏” نامیده و نوشته که پیشنهاد دهندگان این طرح در مورد دلایل تهیه و ‏پیشنهاد اختصاص 250 میلیون دلار به پرتاب ماهواره “با اشاره به ‌اهمیت روز افزون خروج جمهوری اسلامی ‏ایران از انزوای خبری و ارتباط مطمئن با مخاطبان داخلی و منطقه ای در مقابله با هجوم گسترده رسانه های نظام ‏سلطه و پیشگیری از مخاطرات غیر قابل جبران قطع شبکه های برون مرزی برنامه های صدا و سیما همچون ‏قطع برنامه های شبکه سحر ما را وادار می سازد که در جهت دستیابی به سیستمی غیر وابسته برای ارسال ‏سیگنال های رادیو تلویزیونی اقدام کنیم”.‏

طراحان این طرح در عین حال گفته اند: “خرید ماهواره مستقل پخش برنامه های رادیو تلویزیونی ‏DBS‏ تا زمان ‏دستیابی دانشمندان ایرانی به این فناوری ضمن ایجاد برتری نسبی در منطقه و صرفه جویی درهزینه اجاره ‏کانالهای ماهواره ای، امکان پخش شبکه های استانی در همه فضای کشور را ایجاد می کند”.‏

‎ ‎تهاجم فرهنگی یا خبر خوش‎ ‎

مدیران ارشد صدا و سیما اعلام کرده اند که طرح 250 میلیون دلاری خرید ماهواره “برای مقابله با تهاجم رسانه ‏ای دشمن” است.‏

علی عسگری، معاون توسعه و فناوری رسانه ای صدا و سیما سوم بهمن در همایش فناوری رسانه گفت: ‏‏”صداوسیما به عنوان رسانه ملی نقشی مهم در نمایش سریع ودقیق حقایق واطلاعات، ویژگی های نظام اسلامی و ‏مقابله با تهاجم رسانه ای دشمنان دارد”.‏

وی ابراز نگرانی مقامات ارشد جمهوری اسلامی از فراگیری رسانه های خارج از کشور را نیز یادآوری کرده و ‏گفته بود: “نظام غرب امروز درجنگ همه جانبه رسانه ای با ایران، تغییرهویت ودیدگاه های مردم ایران وسست ‏کردن پایه های نظام اسلامی را به عنوان محور برنامه های خود قرارداده است و دراین بین رسانه ملی ‏بارسنگینی درمقابله با تهاجم رسانه ای غرب دارد”.‏

این مدیر ارشد صدا و سیما هم چنین گفته بود: “حجم پیچیده این تهاجم را جدا از انتشار امواج از طریق فرستنده ‏های زمینی، می توان در پخش حدود هزاران کانال ماهواره ای در فضای کشورمان مشاهده کرد”.‏

معاون توسعه فنی صدا و سیما در عین حال اعلام کرده بود که برنامه های صدا و سیما “با همکاری 12 شرکت ‏بین المللی بزرگ ماهواره ای و از طریق ماهواره های مختلف ارسال می شود” و “بنا داریم پس از تنظیم نقشه ‏جهانی، فعالیت های خود را در این عرصه گسترش داده و ضمن مشارکت جدی در حوزه ارسال سیگنال های ‏ماهواره ای در همه نقاط جهان به اطلاع رسانی گسترده بپردازیم”.‏

‎ ‎ماهواره اختصاص نباشد، بحران می آید‎ ‎

رئیس صدا و سیما دو روز پیش نیز به مقامات جمهوری اسلامی با اشاره به اینکه “فناوری در حوزه رسانه ‏ساعت به ساعت تغییر می کند” از در پیش بودن یک بحران خبر داد. وی گفت: “از دولت خواستاریم تا در حوزه ‏رسانه ملی قدم های موثرتری برای جلوگیری از مواجهه با یک بحران برداشته شود”.‏

عزت اله ضرغامی داشتن ماهواره اختصاصی را برای مقابله با بحرانی که از آن نامبرده ضروری دانست و ‏گفت: “ بحث صدا و سیما‎ ‎و نگاه به رسانه ملی نگاه حاکمیتی است و نسبت مستقیم با حاکمیت جمهوری اسلامی در‏‎ ‎داخل کشور و در تمام دنیا دارد و بحث داشتن یک ماهواره اختصاصی برای صدا و سیما‎ ‎جزء این مسائل حاکمیتی ‏است”.‏

وی با اشاره به اینکه “نقاط فراوانی امروز در کشور وجود دارند که حتی یک شبکه تلویزیونی را نمی‎ ‎گیرند” ‏گفت: “در خراسان شمالی تعداد زیادی از مناطق و روستاها هستند که حتی از یک شبکه‎ ‎تلویزیون نیز بی بهره ‏اند. در این شرایط حاکمیت چطور می خواهد با اهالی این مناطق‎ ‎حرف بزند”.‏

نگرانی رئیس سازمان صدا و سیما ناشی از از استفاده ساکنان مناطق مرزی از شبکه های تلویزیونی کشورهای ‏همسایه و شبکه های ماهواره ای است.وی به صراحت اعلام کرد: “در مناطقی که حتی یک شبکه تلویزیونی را ‏نیز‎ ‎نمی گیرند اصلا لهجه مردم عوض شده و در عوض در برخی از این نقاط شبکه های بیگانه‎ ‎را می گیرند”.‏

وی از ارسال برنامه ماهواره های خارجی بر روی سیگنال‌های برنامه های صدا و سیما نیز ابراز نگرانی کرد و ‏گفت: “این سیگنال ها در شرایط خاص قطع می‌شود”.‏

‎ ‎افزایش علاقه مندان به برنامه ماهواره ای‎ ‎

باتصویب مجلس راستگرای پنجم در نیمه نخست دهه هفتاد، استفاده از گیرنده ماهواره ای در ایران برای یک ‏دوره آزمایشی ممنوع شد و مقامات جمهوری اسلامی بدون قانونی تکمیلی، این ممنوعیت را تاکنون ادامه داده اند.‏

با این حال گرایش به استفاده از شبکه های ماهواره ای خارج از ایران که مایه نگرانی مقام های جمهوری اسلامی ‏نیز هست، در تمام این سال ها رو به گسترش بوده است.‏

از ابتدای سال 85 نیروی انتظامی طرحی برای جمع آوری گیرنده های ماهواره ای به اجرا گذاشت اما براساس ‏یک نظرسنجی در مورد مخاطبان تلویزیون که برای مقامات ارشد نیز ارسال شده در قبال 38 درصد کسانی که از ‏دیدن روزانه “برنامه های تلویزیون ایران” سخن گفته اند، 18 درصد پرسش شوندگان گفته اند برنامه های ‏ماهواره ای را بهتر از برنامه های تلویزیون ایران می دانند و به آن نگاه می کنند.‏