همزمان با اعلام تعیین جامعه هدف ۸ میلیون نفری برای دریافت بسته امنیت غذایی، رسانه های داخلی از رسیدن خط فقر به ۳ میلیون تومان در ایران خبر داده اتد.به این ترتیب و با احتساب تعیین دستمزد در سال ۹۳ معادل ۶۰۹ هزار تومان، هم اکنون تمامی جامعه کارگری در ایران به زیر خط فقر سقوط کرده و فاصله درآمدش با نرخ خط فقر به ۵ برابر رسیده است.
به نوشته خبرگزاری مهر، رحمت الله پورموسی دبیرکل کانون عالی شوراهای اسلامی کار در اینباره گفته است: “در حال حاضر خط فقر به ۱۰۰۰ دلار رسیده که معادل بیش از ۳.۲ میلیون تومان در ماه است؛ بنابراین در حال حاضر، کارگران ایرانی که فقط حداقل دستمزد ۶۰۹ هزارتومانی را می گیرند یعنی یک پنجم حقوق خود را دریافت می کنند. برای جلوگیری از سوء استفاده های احتمالی برخی کارفرمایان از شرایط حداقلی پیش بینی شده در قانون کار در مورد حقوق و دستمزدها، پیشنهاد شده که کارفرمایان حقوق ها را حتما به حساب های بانکی کارگران واریز کنند و این مسئله به صورت یک الزام در آید. از اینرو به دنبال این موضوع هستیم که هرگونه پرداخت دستی حقوق از وجاهت قانونی برخوردار نباشد و اگر کارفرمایی به این مسئله بی توجهی کند و کار به اختلاف نظر با کارگران بکشد، تنها پرینت حساب بانکی افراد درباره واریز حقوق ها مورد استناد قرار گیرد”.
بهارنیوز هم نوشته است: “مقامات کارگری اعلام کرده اند خط فقر به ۱۰۰۰ دلار رسیده و این مسئله به آن معنا است که دریافتی های کمتر از این میزان یعنی مشکلات اساسی در تامین معیشت خواهد بود. به تازگی وزیر کار نیز اعلام کرده که حداقل دریافتی کارگران در سال جاری یک میلیون تومان است که اگر این رقم به دلار بازار آزاد این روزها تبدیل شود، یعنی اینکه دریافتی بخش قابل توجهی از نیروی کار ایرانی مشمول قانون کار در ماه به میزان ۳۰۹.۳ دلار است. همچنین اگر فرض شود که نرخ دلار دولتی اعلامی بانک مرکزی ملاک است، این رقم به ۳۷۴.۶ دلار خواهد رسید که در هر دو حالت با خط فقر ۱۰۰۰ دلاری فاصله معناداری خواهد داشت. میزان حداقل دستمزد امسال مشمولان قانون کار به دلار آزاد تنها ۱۸۸.۳ دلار و بر اساس دلار دولتی نیز ۲۲۸.۱ دلار است. کارشناسان می گویند به نسبت حداقل دستمزدهای پرداخت شده در کشورهای مختلف جهان، ایران دارای یکی از کمترین ارقام در این بخش به میزان ماهیانه ۶۰۹ هزارتومان است. این رقم در حال حاضر، حتی تامین کننده هزینه های مربوط به اجاره مسکن و خوراک یک خانوار ۴ نفره در ماه نیز نیست”.
علی ربیعی، وزیر کار چند روز قبل در یک برنامه تلویزیونی، از درآمد ماهانه ۱ میلیون تومانی خانوار کارگری خبر داده بود که با احتساب این رقم نیز، کارگران سه برابر در زیر خط فقر هستند.
علی ربیعی گفته بود: “اقتصاد بیشتر از افزایش ۲۸.۵ درصدی دستمزدها در سال جاری ظرفیت نداشت، مجموع دریافتی فعلی کارگران حداقل یک میلیون تومان است. واقعا ظرفیت اقتصاد کشور بیشتر از این نیست. در مورد افزایش هزینه های زندگی کارگران نیز باید محاسبات در سراسر کشور انجام شود. هم اکنون حداقل دریافتی کارگران یک میلیون تومان است”.
این اظهارات در حالیست که بانک جهانی نیز در آخرین گزارش خود از سقوط بخش وسیعی از جمعیت ایران به زیر خط فقر طی ۴ سال گذشته خبر داده است.
به نوشته سایت “صدای اقتصاد”، بانک جهانی اعلام کرده است: “در سال ۲۰۱۰ تنها ۰.۷ درصد از جمعیت ایران یعنی معادل نیم میلیون نفر زیر خط فقر روزانه ۱.۲۵ دلار زندگی میکرده اند. اما در عین حال بخش وسیعی از جامعه ایرانی در نزدیکی این خط فقر قرار داشته اند. برآوردهای داخلی برآن است که طی یکی دو سال اخیر به واسطه رشد قابل ملاحظه نرخ تورم و البته بروز رکود اقتصادی در ایران، تعداد بیشتری از جامعه ایرانی به زیر خط فقر منتقل شدند. بالا آمدن نیم دلاری خط فقر از ۲ دلار به ۲.۵ دلار و از ۳ دلار به ۳.۵ دلار، ممکن است که ۴ الی ۶ درصد، معادل ۴.۵ میلیون نفر از جمعیت ایران را در زیر خط فقر قرار داده باشد. این نشان می دهد که بسیاری از شهروندان ایرانی نسبت به تغییرات در درآمد شخصی شان و همچنین افزایش مداوم هزینه های زندگی آسیب پذیرند”.
سایت اقتصاد ایران در ادامه، در ذیل گزارش بانک جهانی نوشته: “چندی قبل نیز سازمان ملل در گزارشی از شیوع ۶.۲ درصدی فقر در میان افراد شاغل در ایران خبر داد.در سال جاری باتوجه به تحولات اقتصاد و شرایط رکودی، برخی کارشناسان خط فقر را در کلان شهرهای کشور از جمله تهران ۲ میلیون و ۳۰۰ تا ۲ میلیون و ۵۰۰ تومان در ماه اعلام کردند.اخیرا در کمیسیون راهبردی چشم انداز مجمع تشخیص مصلحت نظام، آمارهایی از سوی رئیس پژوهشکده پولی و بانکی در خصوص نرخ فقر در ایران منتشر شد؛ آمارهایی که برمبنای آن از تبدیل وضعیت سرپرستان خانوار از شاغل به بازنشسته، به عنوان عاملی در جهت فقیرتر شدن خانوارها یاد شده است. در این گزارش پیش بینی شد که طی چند سال آینده با پیرتر شدن جمعیت کشور، فقر نیز در خانوارها افزایش یابد.رشد اقتصادی در تمامی سال‌های ۷۲ - ۱۳۷۰، ۷۶ - ۱۳۷۴ و ۸۶ - ۱۳۸۴ موجب کاهش فقر شده اما اثر رشد در کاهش فقر خانوارهای با سرپرست مرد، موثرتر بوده است. در خطوط فقر پایین، صرف‌نظر از جنسیت سرپرست، رشد، موجب کاهش فقر می‌شود.در این پژوهش، استان های با شاخص رفاهی بالا بررسی شدند. شاخص رفاه در استان تهران به نحو چشم‌گیری از شاخص رفاه کل کشور بالاتر است. براساس پژوهش انجام شده، فقرای کشورهای مختلف با یکدیگر مقایسه شدند. به طوری که فقرای ایران تقریبا در سطح فقرای مصر زندگی می کنند و وضعیت آنها از هند خیلی بهتر است و البته با آمریکا خیلی فاصله دارد. از سوی دیگر فاصله رفاهی پردرآمدهای ایران و آمریکا خیلی زیاد نیست و تقریبا پردرآمدهای ایران و آمریکا از رفاه مساوی برخوردارند”.
در همین حال آخرین گزارش ها از منابع داخلی حاکی از افزایش ۵۰۰ هزار تومانی هزینه یک خانوار ۴ نفره در ایران است.
هادی ابوی عضو هیات مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران در اینباره گفته است: “حداقل دستمزد حدود ۶۰۹ هزار تومانی تعیین شده برای سال جاری در بهترین شرایط تنها تامین کننده نیاز ۱۰ روز اول ماه خانوارهای کارگری کشور خواهد بود. بررسی های ۳ ماهه اول سال جاری که به صورت میدانی انجام شد نشان داد که براساس قیمت‌های کف بازار، هزینه یک خانوار ۴ نفره کارگری ماهیانه به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان افزایش یافته است. در بررسی وضعیت معیشیتی کارگران به برخی مسائل مانند خط فقر نیز پرداخته نشده و تحقیقات بر روی هزینه های مربوط به خوراک، پوشاک، مسکن، حمل و نقل، تحصیلات خانوار کارگری و موضوعاتی از این دست انجام شده است. در آخرین بررسی صورت گرفته که مربوط به سال گذشته می شود، این رقم به میزان یک میلیون و ۷۰۰ هزار تومان بوده که نشان دهنده افزایش ۵۰۰ هزار تومانی هزینه های مربوط به معیشت کارگران در ۳ ماهه نخست سال جاری است”.
