یک روز پس ازانتشار اطلاعیه مرکز بررسی جرائم سازمانیافته سپاه پاسداران در مورد “همکاران رسانهای شبکه بیبی سی”، یکی از متهمان این پرونده با وثیقه آزاد شد.
پرستو دوکوهکی، وبلاگنویس و پژوهشگر اجتماعی که یکی از متهمان پرونده موسوم به “چشم روباه” است، روز، یکشنبه، ۷ اسفند به قید وثیقه ۳۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
خانم دوکوهکی از یک ماه و نیم پیش در زندان اوین به سر میبرد. مرضیه رسولی و سهام الدین بورقانی، دو متهم دیگر این پرونده که در اطلاعیه سپاه به اختصار به اسامی آنها اشاره شده، همچنان در زندان به سر میبرند.
آزادی پس از اتهام “جنگ نرم”
گرداب، سایت وابسته به مرکز بررسی جرائم سازمان یافته سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ظهر روز شنبه ۶ اسفند، با انتشار اطلاعیهای از “افشای جزئیات محرمانه پروندهای پیچیده” به نام “چشم روباه” خبر داد.
در این اطلاعیه به اسامی پنج نفر که گفته شده در داخل ایران با بیبیسی فارسی در ارتباط بودهاند و هماکنون در بازداشت هستند، به اختصار اشاره شده است.
سپاه در اطلاعیه خود بخش فارسی شبکه جهانی بیبی سی را به “نقشآفرینی فعال، موثر و سیستماتیک” در جریان آنچه “جنگ نرم علیه جمهوری اسلامی” خوانده، متهم کرده است.
این مرکز در اطلاعیه خود در مورد بخش فارسی بیبی سی آورده است: “این شبکه بر اساس رویکرد جدید استعماری دولت انگلیس با استفاده از شیوههای نوین و پیچیده اطلاعاتی اقدام به راهاندازی و تشکیل شبکه درهم تنیده اطلاعاتی با هدف و کارکرد جمعآوری اطلاعات خاص و هدفمند کرده است.”
در این اطلاعیه همچنین اعلام شده بود که در فاز اول عملیاتی که توسط بیبی سی هدایت میشود، پنج نفر در اواسط سال جاری بازداشت و پروندههای آنها پس از انجام تحقیقات، به مراجع قضایی ارسال شده است.
در همین اطلاعیه همچنین اضافه شده، برای ۲۴ نفر دیگر از افرادی که متهم به همکاری با بیبیسی فارسی هستند، پرونده قضایی تشکیل شده که ۱۰ نفر از آنها در خارج از ایران هستند و برای آنها قرار غیابی صادر شده است.
مرکز بررسی جرائم سازمان یافته سپاه، اشارهای به اسامی این ۲۴ نفر نکرده است. اما رسانههای مختلف میگویند سه نفر از پنج نفری که اسامی اختصاری آنها اعلام شده مرضیه رسولی، پرستو دوکوهکی و سهام بورقانی هستند.
در میان آنها، روز یکشنبه، ۷ اسفند، پرستو دوکوهکی با قرار وثیقه سنگین ۳۰۰ میلیون تومانی آزاد شد.
پرستو دوکوهکی، روزنامهنگار و پژوهشگر حوزه اجتماعی است که خانوادهاش گفتهاند در چند سال گذشته به علت بیماری و سپس فوت پدرش، با نشریات و رسانهها همکاری نمیکرد.
او در اطلاعیه سپاه، متهم شده که هنگام تحصیل در رشته مدیریت رسانه در لندن، مورد شناسایی کارمندان بیبیسی قرار گرفته و “بعد از برقراری ارتباط و جلب توجه و اعتماد لازم، نامبرده با سرویس اطلاعاتی انگلیس مرتبط شده و سپس در مراحل مختلف و متعدد رفت و آمد به داخل کشور، به عنوان مامور انتقال پولهای مرتبطین در داخل و کالاهای مورد نیاز ایشان، ایفای نقش میکرده است.”
صادق صبا، رئیس بخش فارسی تلویزیون جهانی بیبی سی اما همزمان با انتشار این اطلاعیه در مصاحبه با روز اتهامات مطرح شده علیه خانم دوکوهکی و چهار نفر دیگر که متهم به همکاری با این شبکه بودند را قویا رد کرده و توضیح داده بود که روش استخدام در بیبیسی و نحوه همکاری با افراد “کاملا روشن و شفاف و مطابق با قوانین استخدامی بریتانیا” بوده و هیچگونه همکاری غیرعلنی و مخفیانهای با هیچ فرد یا افرادی وجود ندارد.
خانم دوکوهکی روز ۲۵ دی ماه در محل سکونت اش از سوی نیروهای امنیتی دستگیر شد. بر اساس برخی از گزارشها او در بند ۲ الف زندان اوین، بندی که زیر نظر سپاه پاسداران است، نگهداری میشد.
رسولی و بورقانی؛ همچنان در بازداشت
مرضیه رسولی، روزنامهنگار حوزه فرهنگ و هنر یکی دیگر از متهمان پرونده موسوم به “چشم روباه” است که متهم به ایفای نقشی پیچیده در “استخدام و همچنین کمک به خروج پذیرفتهشدگان شبکه بیبیسی به خارج از کشور و تهیه محتواهای خاص برای برنامههای کلیدی بیبیسی فارسی” شده است.
ابوالفضل رسولی، پدر این روزنامه نگار زندانی در مصاحبه با سایت کلمه، با اشاره به بیماری همسرش و وضعیت نامناسب خانواده گفته است هنوز بعد از گذشت چهل روز از دلایل بازداشت فرزندش اطلاعی در دست ندارد.
مرضیه رسولی، روزنامه نگار، سه شنبه شب، ۲۷ دی ماه امسال در خانهاش در تهران بازداشت شد.
سهام الدین بورقانی روزنامهنگار دیگری است که در رابطه با همین پرونده در زندان به سر میبرد. سپاه در اطلاعیه خود از او به عنوان “بازوی عملیاتی و رسانهای” سرویسهای اطلاعاتی بیگانه یاد کرده است. همچنین نکته مهم پرونده او را “ارتباط گیری پیچیده و تبادل اطلاعات خاص و محرمانه کشور با برخی سرویسها” دانستهاند.
مادر سهام الدین بورقانی در واکنش به اطلاعیه صادر شده اعلام کرده است: “پسرم همان روزهای اول در تماسی تلفنی گفت که هر چه را در روزهای آینده گفتم، باور نکنید.”
فاطمه هادی در گفتوگو با وبسایت کلمه با تاکید بر اینکه “سهام” هیچ گونه ارتباط سازمانی و یا غیر سازمانی با بیبی سی نداشته، عملیات چشم روباه را دارای “کارکرد انتخاباتی”توصیف کرده است. به گفته مادر این روزنامهنگارِ زندانی در بند دوالف سپاه، تماسهای او با خانواده “کوتاه و حسابشده” است و “کاملا مشخص است که شرایط روحی مناسبی ندارد.”
سهام بورقانی روز ۲۸ دیماه سال جاری توسط نیروهای امنیتی در منزلش بازداشت شد.
دور جدید بازداشت روزنامه نگاران در ایران با اعتراضهای جهانی روبرو شد. سازمان دیدهبان حقوق بشر، کمپین بینالمللی حقوق بشر ایران، فدراسیون بینالمللی روزنامهنگاران و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از جمله افراد و نهادهایی هستند که نسبت به افزایش فشار و بازداشت روزنامه نگاران درایران ابراز نگرانی کردهاند.
در ادامه این واکنشها رضا معینی، مسئول ایران، افغانستان و تاجیکستان سازمان گزارشگران بدون مرز در مصاحبه با روز گفت: “بازداشتهای رسانهای از بهار ۱۳۷۹ پس از دستور حمله آیتالله خامنهای به مطبوعات اصلاحطلب تا امروز، حتی برمبنای قوانین داخلی کشور و نه حتی قوانین بینالمللی، غیر قانونی و نقض اصل ۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی بوده است. رویه ثابت و قدیمی نیز بازداشت متهم، تحت فشار قرار دادن برای اعترافگیری و استفاده از آن علیه متهم و در خدمت شعارهای حاکمیت است.”