مارتین سیف
پیام های ضد و نقیض مسکو و تهران را در هفتۀ گذشته دربارۀ اینکه آیا روسیه قطعات پدافند هوایی اس-300 را به ایران ارسال کرده است، چگونه باید تلقی کرد؟
اولا ً، اسماعیل کوثری معاون کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در تاریخ 20 دسامبر به خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی ایران گفت، پس از چند سال مذاکره، روس ها توافق کرده اند قطعات موشک اس- 300 را در اختیار ایران بگذارند. او اعلام کرد، ایران ابتدا این پدافند را در مرزهای خود مستقر خواهد نمود.
دولت آمریکا این ادعای ایران را جدی گرفت و مراتب اعتراض خود را به مسکو اعلام کرد. مقامات آمریکا به طور مخفیانه اعلام کردند که با توجه به اطلاعات موجود، کوثری راست گفته است. با این وجود، سرگی ریابکوف معاون وزیر امور خارجۀ روسیه روز پنجشنبه در یک کنفرانس خبری در مسکو اعلام کرد، روسیه قطعات موشک اس-300 را به ایران ارسال نکرده است. وی به طور کلی اتهامات وارده را رد کرد.
در همین حال، دولت احمدی نژاد نیز در میان جنجال بوجود آمده سکوت اختیار کرد و هیچگونه اقدامی برای تأیید یا تکذیب ادعاهای کوثری اتخاذ نکرد. در نگاه اول بنظر می رسد کوثری عمدا ً اغراق کرده است و روس ها حقیقت را گفته اند. کرملین با ارسال سیگنال های دوستانه به دولت اوباما نشان داده که خواهان بهبود روابط با واشنگتن و مذاکره دربارۀ پیمان جدید کاهش تسلیحات استراتژیک بعنوان جایگزینی برای پیمان START-1 1991 است.
به علاوه، سیاستگذاران روسیه امیدوارند که باراک اوباما رئیس جمهوری منتخب آمریکا و هیلاری کلینتون وزیر امور خارجۀ این کشور نسبت به لغو طرح دولت بوش در خصوص ساخت دو پایگاه موشکی در اروپای مرکزی – یکی در هلند و دیگری در جمهوری چک – اعلام آمادگی کنند.
هدف این دو پایگاه، دفاع از آمریکا و اروپای غربی در برابر تهدید موشک های بالیستیک و هسته ای قاره پیمای ایران عنوان شده است. اما روس ها تأکید می کنند که هدف این پایگاه ها روسیه و موشک های اتمی این کشور است.
دولت ها اغلب بدلایل متعدد تصمیمات غیرمنتظره و عجولانه ای را اتخاذ می کنند که نتایج عکس می دهند. روسیه از آن دسته کشورهاست که چنین کرده است. این کشور فناوری اتمی به ارزش میلیاردها دلار را در اختیار ایران گذاشته و به منظور ساخت راکتور اتمی بوشهر به ایران مهندس و تکنیسین فرستاده است. روسیه پیش از این نیز موشک پیشرفتۀ ضدبالیستیک و پدافند ضدهوایی به ایران فروخته است.
البته، این احتمال وجود دارد که دولت روسیه بخواهد از وقفۀ میان دولت بوش و دولت اوباما برای ارسال پدافند اس-300 به ایران استفاده کند، با این اعتقاد که علاقۀ شدید اوباما به موضوع کنترل تسلیحاتی باعث خواهد شد او قرارداد ایران و روسیه را نادیده بگیرد.
منبع: یونایتدپرس اینترنشنال، 29 دسامبر