در شرایطی که تنش در روابط دیپلماتیک ایران و عربستان به بالاترین میزان خود طی دهه های اخیر رسیده، مرگ ۴ زائر عربستانی در مشهد، که گفته شده بر اثر مسمومیت در گذشته اند، نگاه ها را به خود جلب کرده است.
وزیر بهداشت شامگاه گذشته مسمومیت این افراد را “عمدی” و برای بالابردن تنش میان دو کشور دانسته و دادگستری مشهد نیز از بازداشت تعدادی از مظنونان خبر داده است.
در عین حال، عربستان تا دیروز از نشان دادن واکنش به این ماجرا پرهیز و به بازدید سرکنسول این کشور در ایران از بیمارستانی که این افراد در آن بستری بوده اند، بسنده کرده است.
خبر مسمومیت این افراد را غلامعلی صادقی دادستان عمومی و انتقلاب مشهد اعلام کرده و درباره جزئیات آن گفته است: “شب گذشته در یکی از هتلهای شهر مشهد ۱۲ نفر از یک کاروان ۶۰ نفره زائر اهل عربستان دچار مسمومیت شدند. متاسفانه پس از انتقال این افراد به بیمارستان، ۴ تن به دلیل شدت مسمومیت جان خود را از دست دادند. در بررسیهای اولیه کارشناسان قضایی و انتظامی هنوز به دست نیامده که موضوع جنبه عمدی و جنایی داشته است، ولی بازپرس ویژه مشغول بررسیها میباشد. اولین رویکرد نوع مسمومیت است و موضوع دیگر بحث عمدی بودن این حادثه است که به زودی همه چیز مشخص خواهد شد”.
ساعتی پس از این اظهارات، حسن قاضی زاده هاشمی، وزیر بهداشت اما گفت: “این موضوع به دلیل استفاده از سمی بوده که در اتاقها جهت سمپاشی استفاده شده است و در نمونه خون این بیماران علائم مسمومیت مشخص شده است. در زمینه عمدی بودن دستگاههای نظارتی باید پاسخ دهند. آنچه که مربوط به وزارت بهداشت بوده، به سرعت عمل شده است و تشخیص و درمانهای لازم صورت گرفته است. مجموعه این افراد ۳۳ نفر بودهاند که تا پایان شب گذشته متاسفانه چهار نفر از آنها به دلیل مسمومیت شدید جان خود را از دست دادند”.
او افزوده است: “به لحاظ پزشکی اگر بخواهیم بگوییم این ماجرا عمدی بوده یا سهوی، میتوانیم بگوییم عمدی بوده است. در هر حال با توجه به شرایطمان در منطقه و همچنین موضوع عربستان، چنین مباحثی باید به سرعت پیگیری و اطلاعرسانی شود و متخلفان نیز باید به شدیدترین وجه مجازات شوند. مردم نیز همین انتظار را دارند”.
پس از این اظهارات بود که علی مظفری، رییس کل دادگستری استان خراسان رضوی از بازداشت مدیر و ۴ نفر از پرسنل هتلی که تعدادی از زائران غیرایرانی در آن دچار مسمومیت شده بودند، خبر داد.
او گفت: “بنا به تشخیص بازپرس و برای انجام تحقیقات مقدماتی مدیر و حدود ۴ نفر از پرسنل هتل مذکور بازداشت شدهاند. گمانهزنی اولیه نشان داده که مسمومیت آنها به دلیل جا گذاشتن قرصهای برنج که برای از بین بردن حشرات در اتاقها استفاده شده بود، است. ظاهرا سهل انگاری برخی از پرسنل هتل در پاکسازی اتاق ها باعث مسمومیت این زائران شده است. اقدامات مقدماتی اعم از کالبدشکافی، نمونه برداری و آزمایشات انجام شده و به آزمایشگاه های تخصصی پزشکی قانونی تهران ارسال شده است. تا زمانی که نتایج این آزمایشات به دستمان نرسد نمی توانیم علت دقیق فوت و مسمومیت را بیان کنیم”.
با توجه به حساسیت این حادثه و تاثیر احتمالی آن در روابط دو کشور، شامگاه گذشته سازمان میراث فرهنگی و گردشگری که متولی امور زیارتی در ایران است، با انتشار اطلاعیه ای نسبت به مرگ این زائران ابراز تاسف کرد و وعده داد که با خاطیان به شدت برخورد خواهد شد.
در این اطلاعیه آمده است: “این حادثه در پی سمپاشی طبقه پنجم یک هتل در مشهد به منظور دفع حشرات اتفاق افتاده بود به این ترتیب که گازهای متصاعد شده ناشی از سمپاشی اتاقها از طریق کانال های تاسیسات به محل اسکان زایران نشت کرده و منجر به مسمومیت تعدادی از ایشان گردید. علی رغم اقدام به موقع عوامل ذی ربط و پیگیری و رسیدگی فوری و گسترده مسئولین بهداشتی و درمانی، متاسفانه تعداد ۴ نفر از مسمومین مذکور فوت شدند ولی رسیدگی جدی و همه جانبه متولیان بهداشتی و درمانی و مسئولین بیمارستانی، مانع از وخامت حال سایرین گردید و خوشبختانه با اعلام آخرین گزارش، روند معالجات حاکی از کنترل شرایط بیماری در مورد سایر مسمومین بوده است. به منظور رسیدگی به ابعاد مختلف موضوع و عیادت از مسمومین، معاون گردشگری سازمان به مشهد مقدس اعزام و پیگیری های قانونی را با همراهی و همکاری مسئولین اجرایی، سیاسی و قضایی استان خراسان رضوی آغاز کرده است. سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ضمن ابراز تاسف عمیق از این حادثه و ابراز همدردی با خانواده قربانیان حادثه مذکور و تسلیت به بازماندگان ایشان، اعلام می نماید که رسیدگی و پیگیری همه جانبه موضوع، درمان مسمومین و اقدمات قانونی برای بررسی همه ابعاد حادثه، برخورد با مقصرین یا قصورکنندگان این رخداد را در چارچوب انجام وظیفه قانونی و تکریم از زائرین بارگاه ملکوتی امام هشتم در دستور کار خود قرار داده و تاکید می نماید”.
به دنبال این حادثه و ابراز تاسف ایران، عربستان سرکنسول خود را جهت دیدار با مسموم شدگان راهی بیمارستان محل بستری آنها در مشهد کرده است.
وی با حضور در بیمارستان، از تلاش های مسئولان محلی و کادر بیمارستان جهت ایجاد شرایط پایدار برای بیماران قدردانی کرده است.