ایران به زیمبابوه 40 میلون دلار کمک میکند.ایران به بولیوی، به لبنان، به حماس، به افغانستان، به سوریه، به اکووادور، بارها به طورغیر رسمی ورسمی به ونزوئلا کمک کرده واعلام این خبرها برای افکار عمومی طبیعی شده است. این در حالی است که به گفته بسیاری از کارشناسان اقتصادی وسیاست خارجی این کمک ها که در 4 سال گذشته افزایش شدیدی یافته نه تنها منفعت اقتصادی برای کشور در برنداشته، که وجهه ایران را نیز خراب کرده است.
یک بررسی ساده نشان میدهد که ایران در 4 سال گذشته 5 میلیارد دلار از این پرداخت ها داشته است. البته این به معنی آمار دقیق پرداخت های خارجی ایران نیست ولی در به دست دادن چشم انداز، وافی به منزل است.
طرح های داخلی تعطیل؛ کمک به زیمبابوه
سفیر زیمبابوه در تهران از کمک ۴۰ میلیون یورویی ایران به کشورش برای هزینه در بخش انرژی خبر داد. به گزارش مهر وبه نقل از خبرگزاری پان افریکن، نیکولاس کیتی کیتی، سفیر زیمبابوه در تهران گفته ایران این مبلغ را برای بخش انرژی، بانک‌داری و پروژه‌های صنعتی در کشورش هزینه خواهد کرد.
کیتی کیتی گفت: “این مبلغ همچنین برای بازسازی نیروگاه اصلی زیمبابوه به‌منظور افزایش تولید برق و کاهش سهمیه‌بندی و جیره‌بندی برق مورد استفاده قرار خواهد گرفت.”
سفیر زیمبابوه با اشاره به کمکهای مالی ایران به کشورش، افزود: “این تاسیسات منتظر ما هستند تا آنها را نجات دهیم. من اطمینان دارم که این به توسعه برنامه‌های اقتصادی ما کمک خواهد کرد.”
وی همچنین از آغاز گفت‌و گوهای کشورش با جمهوری اسلامی برای دریافت خطوط اعتباری بیشتر، به‌منظور احیای بخش‌های کشاورزی، بهداشت و فناوری زیمبابوه خبر داد.
بازسازی تاسیسات برق زیمبابوه در حالی است که در ایران صنایع و تولید بعلت کمبود برق وفرسوده بودن تاسیات برقی دچار کمبود برق هستند ودر حالت نیمه تعطیل کار میکنند.از سوی دیگر بسیاری از پیمانکاران بخش خصوصی چند سالی است که از دولت طلب دارند ولی دولت توجهی به این موضوع نمی کند وبه جای پرداخت طلب، به آنها سهام عدالت میدهد.
روابط عجیب ایران وزیمبابوه در اردیبشهت ماه شکل تازه ای به خود گرفت، چرا که احمدی نژاد به این کشور سفر کرد وفقط مورد استقبال رییس جمهور این کشور قرار گرفت. اما نخست وزیر ورقیب سیاسی موگابه احمدی نژاد را به پشه مالاریا تشبیه کرد.با این حال به گزارش ایرنا رییس دولت اسلامی در آن سفر با بیان اینکه ایران و زیمبابوه ظرفیت‌های فراوانی برای ارتقاء سطح همکاری‌ها و مناسبات دوجانبه دارند، گفت: “با شناسایی و استفاده از ظرفیت‌ها و منابع غنی موجود در دو کشور می‌توان گام‌های موثر و مهمی در راه تعمیق هر چه بیشتر روابط دوجانبه برداشت.”
این در حالی است که بررسی ها نشان میدهد ایران با این کشور زمینه مشترکی ندارد وتورم سرسام آور این کشور که مثلا قیمت یک تکه نان سرسام آورست، هیچ زمینه ی موفقی برای ایران فراهم نمیکند. زیمبابوه کشوری در جنوب آفریقا با جمعیتی نزدیک به جمعیت استان تهران است. واردات از این کشور ۱۳ میلیون نفری به ایران، هرگز نتوانسته بیش از دو صدم درصد صادرات کالا به ایران را به خود اختصاص بدهد. از طرفی، ایران هم هرگز بیش از دو دهم درصد (در بین همه کشورها) کالا به این کشور صادر نکرده است. این رابطه تجاری مثل بسیاری از مراودات تجاری نیست، به بیانی نمی‌توان گفت که کالای منحصر به‌فردی بین دو کشور رد و بدل شده است. زیمبابوه از توتون، پنبه کوهی، حیوان زنده و… تا ابزار پزشکی به ایران صادر کرده و در مقابل ایران از ماشین‌آلات کشاورزی، صنعتی و الکترونیکی تا گوجه‌فرنگی، صابون و شامپو به این کشور صادر کرده است. اما یک نکته درخور توجه است و آن اینکه تراز تجاری به نفع این کشور جهان سومی آفریقایی است. به بیان دیگر، ایران در برابر این کشور جهان سومی نیز به سبک بسیاری از کشورهای دیگر جهان بیشتر وارد کننده است تا صادر کننده.
ولی احمدی نژاد در آن سفر با اشاره به تحریم‌های کشورهای غربی علیه زیمبابوه گفت: “جمهوری اسلامی ایران در حد توان و به سهم خود در کنار زیمبابوه خواهد ماند، ایران همواره فشارهای غیرقانونی و ظالمانه قدرت‌های زورگو که به منظور تسلیم مردم زیمبابوه اعمال می‌شود را همواره محکوم کرده است.”
در واقع پرداخت این 40 میلیون دلار به گفته کارشناسان نشان میدهد که سرمایه گذاری های دولت ایران در خارج از کشوربنا بر ملاحظات سیاسی وبعضا ایدئولوژیک اتفاق میافتد.بررسی تمام سرمایه گذاری ها یا پرداخت های غیر اقتصادی ایران پرده از این واقعیت برمیدارد که پول وسرمایه، ابزاری برای افزایش نفوذ سیاسی بوده بدون انکه این پرداخت ها بازگشت سرمایه ای از خود نشان داده باشد.
پرداخت های چهار ساله احمدی نژاد
به گزارش سایت آفتاب در فروردین ۱۳۸۸منوچهر متکی، وزیر امور خارجه دولت محمود احمدی نژاد برای شرکت در کنفرانس بین المللی پاکستان، راهی ژاپن شد و در این نشست، جمهوری اسلامی متعهد شد مبلغ ۳۳۰ میلیون دلار به پاکستان کمک کند. در خصوص سوریه هم که یار استراتژیک ایران در منطقه است روایت های مختلفی است اما بهر حال ایران از سالهای جنگ به این کشور نفت ارزان تر میفروخت. ولی این کشور اسلامی اما عرب هیچ وقت در منازعه ایران وامارات از ایران جانبداری نکرد وبیانش را به سمت امارات چرخاند. از سوی دیگرهانس روله روزنامه نگار و رئیس پیشین ستاد برنامه‌ریزی وزارت دفاع آلمان در مقاله‌ای که در آخرین روزهای سال ۱۳۸۷در روزنامه سوئیسی نویه‌تسورشه تسایتونگ منتشر ساخت مدعی شد که اسرائیل با استفاده از اطلاعاتی که از یک ایرانی فراری (به گفته رسانه‌ها علی‌رضا عسگری)بدست آورده بود، تاسیسات هسته‌ای سوریه را که با سرمایه گذاری ایران و کمک فنی کره شمالی ساخته شده و در آستانه راه اندازی بود، بمباران و نابود کرده‌است. اسرائیل میزان سرمایه گذاری ایران در برنامه اتمی سوریه را بین ۱ تا ۲ میلیارد دلار تخمین زده‌است. البته روشن نیست که همه این سرمایه گذاری در زمان دولت احمدی نژاد بوده یا دولت‌های قبل هم در این سرمایه گذاری سهیم بوده‌اند.
از سوی دیگر بنا بر گزارش ایرنا در جریان سفر محمود احمدی نژاد به عراق در اسفند1388 وام یک میلیارد دلاری با بازپرداخت ۴۰ سال برای خرید کالا و خدمات ایرانی به این کشور ارائه گردید. البته هیچ مذاکره‌ای پیرامون غرامت جنگ هشت ساله عراق علیه ایران صورت نگرفت. همچنین در فروردین1388 حسن کاظمی قمی سفیرقبلی دولت محمود احمدی نژاد در عراق اعلام کرد “جمهوری اسلامی، یک بیمارستان ۲۲۰ تخت خوابی، ۱۷ مدرسه و یک نیروگاه ۲۵۰ مگاواتی برق در عراق احداث خواهد کرد”.
در تحولی دیگر، به گزارش فارس در جریان سفر رییس دولت سری لانکا به ایران در اردیبهشت ۱۳۸۷ این کشور کمک وامی به ارزش یک میلیارد و نهصد میلیون دلار برای توسعه صنعت نفت و پروژه‌های عمرانی دیگری از جمله ساخت نیروگاه برق-آبی یکصد مگاواتی اوما اویا و توسعه ظرفیت تنها پالایشگاه این کشور، توسعه بخش کشاورزی و آبیاری و برای برق‌رسانی به منازل دریافت داشت.شرایط قرارداد اعلام نشد تنها مدت زمان بازپرداخت آن ۱۰ سال اعلام شد در همان زمان سایت فردا نوشت: “سریلانکا حاضر بود با پرداخت سود ۱۰ درصداین وام را دریافت کند، اما در نهایت پس از سفر رئیس جمهور سریلانکا به ایران و با دخالت یکی از سیاست‌مداران ایرانی این وام بدون بهره پرداخت شد وبلافاصله باعث افزایش ارزش پول این کشور شد. گفتنی است ۷۰ درصد نفت این کشور از سوی ایران تأمین می‌شود.”
بر اساس توافق طرفین، ایران مبلغ حاصل از فروش نفت به سریلانکا را با تاخیر دریافت خواهد کرد. همچنین در مورد افزایش صادرات چای سریلانکا به ایران توافق شده، از این پس سریلانکا سالیانه ۳۰ هزار تن چای به ایران صادر کند. این میزان برابر ده درصد کل صادرات این کشور به ایران است.
در خصوص لبنان به جهت کمک های جمهوری اسلامی به حزب الله نمی توان تصویر دقیقی از سرریز پول ایران به لبنان به دست آورد.ولی چیزی که رسما اعلام شده به گزارش فارس به این قرار است: “وام ۶۵ میلیون دلاری برای برق رسانی به مناطق روستایی آن کشور، کمک صد میلیون دلاری برای تکمیل جاده‌ای درجنوب لبنان، کمک ۲۵ میلیون دلاری برای بازسازی جاده در لبنان راه اندازی ستاد کمک به بازسازی پس از جنگ در لبنان.”
به گزارش فارس در سال 86 اسماعیل هنیه پس از بازگشت از تهران به غزه سفر خود به ایران را “تاریخی و بسیار موفقیت‌آمیز” توصیف کرد. منابع خبری وابسته به حماس، جزئیات کمک ۲۵۰ میلیون دلاری نظام جمهوری اسلامی ایران را برای هزینه‌کردن در این راه‌هاچنین اعلام کردند: “یکصد میلیون دلار برای خرید انواع مایحتاج اساسی برای فلسطینی‌ها، 60 میلیون دلار برای پرداخت مستمری به یک صد هزار کارگر بیکار فلسطینی، 45 میلیون دلار برای پرداخت حقوق کارمندان دولت فلسطینی و تعیین مستمری ماهیانه برای خانواده‌های چند هزار زندانی امنیتی فلسطینی، 20 میلیون دلار برای احداث خانه هائی برای آن شمار از فلسطینی هائی که خانه‌هایشان به دلیل شرکت یکی از اعضای خانواده در عملیات مسلحانه علیه اسرائیل ویران شده، 15 میلیون دلار برای تاسیس خانه‌های فرهنگی و احداث اداراتی که به امور ملی فلسطینی‌ها رسیدگی کند، یک میلیون و هشتصد هزار دلار برای تعیین مستمری برای شماری از ماهی گیران فلسطینی در غزه.”
همچنین به گزارش ایسنا در تاریخ ۱۵ آوریل 2006 میلادی، منوچهر متکی وزیر خارجه در “سومین کنفرانس بین‌المللی قدس و حمایت از حقوق مردم فلسطین”، گفت: “نظام جمهوری اسلامی با الهام از خط و سیره بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و رهنمودهای رهبر انقلاب، حمایت از آرمان فلسطین را در سر لوحه سیاست‌های خارجی خود قرار داده‌است”. وی در ادامه خبر از بخشش پنجاه میلیون دلار به شبه‌نظامیان حرکت مقاومت اسلامی داد که هم‌اینک کنترل نوار غزه را در اختیار دارند.
کمک هفتاد میلیون دلاری: در تاریخ ۶ مارس میلادی، خالد مشعل رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران اعلام کرد که “نظام جمهوری اسلامی متعهد شده‌است که به حماس کمکهای مالی بیشتری بکند تا دولت تشکیلات خودگردان فلسطینی بتواند در مقابل تحریم‌های اقتصادی غرب، مقاومت کند.”
از طرف دیگر در جریان سفر احمدی نژاد به بولیوی توافقنامه‌هایی به ارزش یک میلیارد دلار برای سرمایه گذاری ایران در آن کشور امضا شد.خبرگزاری آسوشیتدپرس امضای این توافقنامه‌ها را “گشودن کیف پول ملت ایران برای شهروندان بولیوی” توصیف کرد.
وام ۲۲۵ میلیون دلاری:این وام برای ساخت کارخانه سیمان مشترک با ونزوئلا پرداخت شد. خبرگزاریها این وام را از آنجهت دارای انگیزه‌های سیاسی دانستند که کارخانجات سیمان در بولیوی تحت کنترل مخالفان دولت است.
مراکز درمانی:ساخت دو درمانگاه در بولیوی توسط هلال احمر ایران.کاردار ایران دربولیوی گفت: “درمانگاه‌های دیگری نیز در سایر مناطق بولیوی برای ارائه خدمات پزشکی به شهروندان کم درآمد ساخته خواهد شد.” وزیر بهداشت بولیوی نیز گفت: “بدین شکل می‌توان خدمات درمانی رایگان در تمام کشور و همچنین به ساکنان مناطق مرزی پرو، برزیل و آرژانتین ارائه داد.”
شبکه تلویزیونی:رییس جمهور بولیوی گفت که ایران شبکه‌ای تلویزیونی برای سراسر آمریکای لاتین راه اندازی خواهد کرد.
همچنین باید ازکمک ۷میلیون دلاری به جزیره صدوهفده هزار نفری سنت وینست در آمریکای مرکزی، پس از برقراری رابطه با جمهوری اسلامی یاد کرد. همچنین باید کمک به افغانستان را برشمرد که ایران در جریان اجلاس دو روزه کمک به افغانستان متعهد شد که علاوه بر کمکهای قبلی ۱۰۰ میلیون دلار دیگر برای بازسازی افغانستان کمک کند.
اینها بغیر از کمکهای غیر رسمی به لبنان وفلسطین وونزوئلا است.جمع همین ها می شود 5 میلیارد دلار.این در حالی است که بسیاری از پروژه های نفتی، صنعتی، نیروگاهی، راه سازی، بندری در ایران بعلت کمبود نقدینگی وعدم تخصیص منابع یا از میزان واقعی پیشرفت عقب مانده یا تعطیل شده اند.
