داستان از اردیبهشت امسال شروع شد. وقتی پدر و مادر ۲ دانش‌آموز یک دبستان پسرانه در شهرک دانشگاه تهران به دادگاه کیفری رفتند و از ناظم مدرسه پسرشان شکایت کردند؛ آنها در شکایتشان گفتند متوجه شده‌اند ناظم مدرسه، پسرشان را مورد آزار و اذیت قرار داده است: “پسرمان دانش‌آموز مقطع ابتدایی است. چند روز بود که رفتار پسرمان تغییر کرده بود. به این تغییر رفتار او مشکوک شده و پس از صحبت با پسر خود متوجه شدیم که او از سوی ناظم مدرسه مورد آزار و اذیت قرار گرفته است.” بعد از آن بود که ماموران با حکم قاضی به سراغ این ناظم رفتند و او را ۱۹ اردیبهشت امسال بازداشت کردند. هفته گذشته بود که “مهر” از برگزاری جلسه دادگاه این مرد ۳۳ ساله خبر داد. او قبل از جلسه دادگاه، در بازجویی‌ها منکر اتهامات خود شد ولی چند روز بعد پدر و مادر پسر ۱۱ساله دیگری با مراجعه به دادگاه علیه ناظم مدرسه به اتهام آزار و اذیت شکایت کردند. بعد از آن و با توجه به حساسیت موضوع، پرونده برای رسیدگی به شعبه ۷۹ دادگاه کیفری فرستاده شد و ناظم مدرسه، به ریاست قاضی محمدی‌کشکولی محاکمه شد. در این جلسه که با حضور متهم و شکات برگزار شد متهم منکر اتهامات خود شد و شکات به طرح شکایت پرداختند. قضات دادگاه پس از این جلسه ادامه رسیدگی را به روز دیگری موکول کردند و متهم با قرار قانونی روانه زندان شد.
پدر یکی از این دانش‌آموزان به “روزنامه همشهری” گفته است: “از چند وقت قبل بچه‌ها به رفتار ناظم مدرسه شک کرده بودند و می‌گفتند او رفتار عجیبی دارد. مدتی بعد درحالی‌که رفتار فرزندم و یکی دیگر از دانش‌آموزان تغییر کرده بود، پی به آزار و اذیت‌های ناظم مدرسه بردیم و شکایت کردیم.”
بعد از بازداشت این ناظم بود که کم‌کم تعداد پدر و مادرهایی که برای شکایت از ناظمی که فرزندان کوچکشان را آزار داده، به دادگاه کیفری رفتند، بیشتر شد. تعدادی از آنها همزمان به انجمن حمایت از حقوق کودکان و وزارت آموزش و پرورش رفتند تا آزار دیدن پسرانشان را گزارش دهند. از طرف دیگر، دیروز قرار بود که جلسه دوم دادگاه این مرد در شعبه ۷۹ دادگاه کیفری به ریاست قاضی محمدی کشکولی برگزار شود، اما براساس گزارش‌های رسیده به “شهروند”، این جلسه برگزار نشده و به دو هفته دیگر موکول شده است.
حالا این اعضای انجمن حمایت از حقوق کودکان‌اند که می‌گویند با وجود آن‌که تا به حال دو شکایت رسمی دراین‌باره در دادگاه ثبت شده، اما تعداد کودکانی که ناظم مدرسه شان به آنها تعرض کرده، بیشتر است. “مونیکا نادی”، عضو کمیته حقوقی این انجمن به “شهروند” می‌گوید: تا به حال تجاوز این مرد که پنج‌سال ناظم این مدرسه بوده، به شش کودک از طریق سازمان پزشکی قانونی تأیید شده و تعداد دیگری از دانش‌آموزان این مدرسه هم می‌گویند ناظم مدرسه‌شان آنها را آزار و اذیت کرده و حالا برای تأیید ادعایشان درحال رفت و آمد به پزشکی قانونی‌هستند: “ما با بعضی از این بچه‌ها صحبت کرده‌ایم. آنها می‌گویند بعضی همکلاسی‌هایشان را در قسمتی از مدرسه دیده‌اند که ناظم مدرسه درحال تجاوز به آنهاست ولی چون این بچه‌ها نمی‌دانستند که او چه کار می‌کند، این‌طور تعبیر کرده‌اند که ناظم همکلاسی‌شان را تنبیه می‌کند.” به گفته نادی، این ناظم ۳۳ساله که متأهل هم هست، گاهی اوقات یکی از دانش‌آموزان را سر صف قرار می‌داده و از بقیه دانش‌آموزان می‌خواسته تا به او بگویند پسر بد و بی‌ادبی است، بقیه دانش‌آموزان هم همین کار را می‌کرده‌اند.
برای بررسی ابعاد این اتفاق، روز گذشته اعضای هیأت‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان نشست خبری ترتیب دادند. “شیوا دولت‌آبادی”، مدیرعامل این انجمن در ابتدای این نشست گفت: “برعهده خانواده‌هاست که خود را به اطلاعات کافی مجهز کنند تا فرزندانشان را در برابر خطرهای مختلف محافظت کنند. پدر و مادرها باید بتوانند بدون آن‌که کودکانشان را بترسانند، آنها را آگاه کنند تا در حدی بتوانند نشانه‌های خطر را شناسایی کنند. متاسفانه هر چند وقت یک‌بار اطلاعاتی به دست ما می‌رسد که در جاهایی که انتظارش نمی‌رود مانند مراکز آموزشی و ورزشی، آزار و اذیت‌های جنسی اتفاق می‌افتد. از نظر حقوقی و انسانی، این حق جامعه است که خاطیان را معرفی و دراین‌باره آگاهی‌رسانی کند.”
او ادامه داد: “وزارت آموزش و پرورش می‌تواند با بازبینی مسئولیت خودش، بچه‌ها را با هشدارهای قوی و سازنده، در برابر انواع رفتارهای پرخطر، تقویت کند و در این صورت است که می‌توان برای آینده جامعه سالم سرمایه‌گذاری کرد، درحالی‌که وقتی به دلیل انگ و آبرو اتفاقاتی مانند آزارهای جنسی را پنهان کنیم، اثرات مخرب‌تری خواهد داشت.”
دولت‌آبادی در ادامه گفت: “سوال مهم دراین‌باره این است که باید دید افرادی مانند ناظم این مدرسه، چطور جذب آموزش و پرورش می‌شوند. این افراد از مراحل رشد جنسی به سلامت عبور نکرده‌اند و مراحل گزینش معلمان آموزش و پرورش این مسائل را در بر نمی‌گیرد.”
“ثریا عزیزپناه”، عضو دیگر این انجمن هم در این نشست گفت: “سوال ما به‌عنوان یک نهاد مدنی این است که آموزش و پرورش چه زمانی می‌خواهد از این عرف و عادت غلط رایجش فاصله بگیرد و سیستم پرورشی و تربیتی‌اش را نو کند. هرگاه چنین اتفاقاتی می‌افتد، مسئولان آموزش و پرورش توان زیادی می‌گذارند تا این مساله درز پیدا نکند؛ مثلا در همین پرونده تجاوز ناظم مدرسه به دانش‌آموزان پسر، ما از طریق خانواده‌ها متوجه شدیم که مسئولان آموزش و پرورش به آنها گفته‌اند ما از شما دراین‌باره حمایت زیادی می‌کنیم، وکیل می‌گیریم و برای بچه‌هایتان جلسات روان‌درمانی برگزار می‌کنیم، ولی شما با رسانه‌ها دراین‌باره حرف نزنید. از طرف دیگر درحال حاضر حدود ۱۲میلیون دانش‌آموز به مدت ۱۲سال در اختیار آموزش و پرورش‌اند و این انتظار می‌رود که ابتدایی‌ترین مسائل به آنها آموزش داده شود، درحالی‌که این اتفاق نمی‌افتد. این حق بچه‌هاست که بدانند کدام قسمت بدنشان خصوصی است و کسی حق لمس کردن آنها را ندارد و اگر کسی در مدرسه آنها را آزار داد، با این آزار آشنا باشند و در خود فضای آموزشی به دیگر مسئولان مراجعه کنند، درحالی‌که بیشتر وقت‌ها یا این اتفاق نمی‌افتد یا مانند همین پرونده ناظم، خیلی دیر به پدر و مادرشان دراین‌باره حرف می‌زنند.” او ادامه داد: “سوال ما این‌جاست که وقتی این ناظم به مدت چندسال دانش‌آموزان را آزار می‌داده، مدیر این مدرسه آن‌جا چه می‌کرده و چطور متوجه نشده است؟ طبق شنیده‌های ما، مدیر این مدرسه بعد از به جریان افتادن این پرونده، استعفا داده اما موضوع این‌جاست که آیا استعفا، مسئولیت مدنی را از او ساقط می‌کند؟”
عزیزپناه در ادامه گفت: براساس ماده ۴۴ پیمان‌نامه حقوق کودک، دولت موظف شده مفاد این پیمان‌نامه را به کودکان آموزش دهد ولی درحال حاضر، این موضوع در مدارس ما درحد صفر است.
“لیلی ارشد”، عضو هیأت‌مدیره انجمن حمایت از حقوق کودکان هم در ادامه این نشست دراین‌باره گفت: “مشکل این‌جاست که خرده‌فرهنگی در خانواده‌ها وجود دارد که طبق آن به بچه‌ها آموزش داده می‌شود، هرچه درباره این مسائل حرف نزنند، بهتر است و دیگر خطری آنها را تهدید نمی‌کند، درحالی‌که این اشتباه محض است. از طرف دیگر درحال حاضر مسئولان امور پرورشی یا انجمن اولیا و مربیان در مدارس فعالیت می‌کنند، ولی کوچک ترین آموزشی درباره حق کودکان بر بدنشان و مسائل این چنینی به آنها داده نمی‌شود.”
او ادامه داد: “متاسفانه آموزش و پرورش دیوارهای بلند و آهنینی دارد. درحالی‌که ما و کسانی مانند ما که فعالیت مدنی می‌کنند، حاضریم به صورت رایگان به دانش‌آموزان، آموزش‌های لازم را بدهیم تا دیگر شاهد چنین اتفاقاتی در داخل دیوارهای مدارس نباشیم.”
منبع: روزنامه شهروند