علی اصغر فانی وزیر آموزش و پرورش با حضور در “همایش قرارگاه مرکزی راهیان نور” که سازمان بسیج مستضعفین برگزار کرده بود، از برنامه اعزام دانش‌آموزان به مناطق جنگی حمایت کرد.
به گزارش خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران، وزیر آموزش و پرورش با اشاره به آنچه که “تاثیرات اردوهای راهیان نور در روحیه دانش‌آموزان” مینامید، اظهار داشت: “ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، تقویت روحیه گذشت، انتقال فرهنگ رزمندگان به نسل فعلی و آینده، تقویت روحیه آمادگی در میهن اسلامی با رویکرد اسلامی از وظایف و تاثیرات اردوهای راهیان نور محسوب می‌شود.”
او اضافه کرد: “با حرکت مثبتی که در اردوی راهیان نور در سال تحصیلی ۹۳-۹۴ صورت گرفته امیدواریم تا پایان شهریور آمار دانش‌آموزان بازدیدکننده از مناطق نور به مرز ۶۵۰ هزار دانش‌آموز برسد که این آمار در تاریخ اردوهای راهیان نور بی‌سابقه است.”
او درباره هزینه این اردوها نیز گفت: “نزدیک به ۵ میلیارد تومان از هزینه‌های اردوهای راهیان نور توسط دانش‌آموزان و خانواده آنها در قالب مشارکت‌های مردمی تامین شده است.”
از سوی دیگر سرتیپ دوم پاسدار یعقوب سلیمانی، مسئول سازمان اردویی راهیان نور بسیج هم در این همایش گفت: “بحمدالله استانهای میزبان اردوهای راهیان نور از 2 استان به 7 استان گسترش پیدا کرده است و در طول سال شاهد اعزام کاروان های راهیان نور به مناطق جنگی خوزستان، ایلام، کرمانشاه، کردستان، آذربایجان غربی، بوشهر و هرمزگان هستیم.”
او اضافه کرد: “رهبر معظم انقلاب اسلامی هم بارها با حضور در مناطق عملیاتی دفاع مقدس، درباره اهمیت راهیان نور سخنرانی و راهیان نور را یک حرکت با برکت توصیف کرده‌اند. ایشان از حضور مردم با ماشین‌های شخصی در مناطق عملیاتی دفاع مقدس ابراز خرسندی کردند اما معتقدند که حضور مردم به صورت کاروانی، تاثیرگزاری بیشتری بر آنها دارد. “
سلیمانی همچنین خبر داد: “۱۱هزار و ۴۰۶ نفر در سال ۹۳ به عنوان خادم بکار گیری شدند که تعدادی زیادی از دانش آموزان هم تجربه خادم شدن در مناطق عملیاتی دفاع مقدس را داشتند.”
گسترش اعزام دانش آموزان به مناطق جنگی چنان است که وزیر آموزش و پرورش نیز با افتخار آنرا بی‌سابقه نامیده است. “کاروانهای راهیان نور” از دیدگاه مسئولان حکومت در ایران راهی برای مقابله با تهاجم فرهنگی شده است و به همین دلیل نیز هیچ کس توانایی کاستن از اندازه سرمایهگذاری حکومت در این مورد را ندارد. همین چند روز پیش یکی از برگزارکنندگان این برنامه گفته بود: “راهیان نور بزرگترین عملیات فرهنگی کشور می باشد پس باید با گسترش اینگونه حرکت های ارزشی و فرهنگی، نگذاریم دشمن بر افکار و بینش جوانان نفوذ کند.”
در سالهای گذشته، هربار که اردوهای موسوم به راهیان نور برگزار میشد اخباری از تصادفها و وازگونی اتوبوسها و کشته و زخمی شدن افراد اعزام شده به این سفر منتشر میشد. اما گفته می‌شود که واکنشهای منفی افکار عمومی در برابر این اخبار موجب شده است که اجازه انتشار اخباری از این دست داده نشود.
حتی سیدعلی خامنهای یکبار در دیدار با مسئولان اردوهای راهیان نور بازدید از مناطق عملیاتی را “یک سنت حسنه به منظور پیشگیری از دو آسیب فراموشی و تحریف” دانسته و گفته بود: “باید از برخی حوادثی که گاهی در این اردوها پیش می‌آید جلوگیری کرد اما اینگونه حوادث نباید بهانه‌ای برای زیر سؤال بردن اصل این حرکت بزرگ و مفید شود.” او معتقد بود: “نکته اصلی و کلیدی در اردوهای راهیان نور، ایجاد زمینه برای «زیارت با معرفت» است.”
دهها کشته و زخمی حاصل برنامه اعزام دانش‌آموزان و دانشجویان به مناطق جنگی بود و هر بار با انتشار خبر این حوادث، مسئولان حکومتی تلاش در توجیه ادامه این برنامه داشتند. حتی یکبار که ۲۶ تن از دانش‌آموزان تنها در یک حادثه کشته شده بودند، سرتیپ پاسدار محمد رضا نقدی، فرمانده سازمان بسیج گفته بود: “ رسانه‌های بیگانه و به تبع آن برخی در داخل با القای تصورات غلط در پی انحراف افکار عمومی هستند و به گونه‌ای موج‌سواری می‌کنند که گویا دانش‌آموزان را بدون هرگونه برنامه به اردو می‌برند حال آنکه برای برگزاری تمامی اردوهای بسیج به ویژه راهیان نور دانش‌آموزی، علاوه بر قرارگاه‌ها و ستادهای مرکزی، استانی، شهرستانی، منطقه‌ای و مدرسه‌ای، کمیته‌های گوناگونی به برنامه‌ریزی و اجرا پرداخته و سختگیرانه‌ترین نظارت‌ها نیز انجام می‌گیرد. در اتوبوس واژگون شده هم تمامی نکات ایمنی رعایت و اقدامات ایمنی از سوی مدیریت کاروان انجام شده بوده و هیچگونه کم کاری وجود نداشته است.”
محمدرضا نقدی، در مرداد ماه سال ۱۳۹۳ نیز با تاکید بر اینکه این برنامه “از موثرترین اقدامات تربیتی” برای دانشاموزان است، درباره امنیت آن هم گفته بود: “با وجود همه تمهیدات لازم، این موضوع مورد سوء استفاده رسانه های دشمن قرار می گیرد و با آنکه سالانه چندین هزار نفر از مردم در طول سفرهای مختلف گردشگری به دلیل سوانح مختلف ازجمله سوانح رانندگی کشته می شوند، هیچ گاه مردم را از این سفرها باز نمی دارند.” او معتقد بود: “جوسازی ها و حتی خبرسازی های کاذب پیرامون تصادفات راهیان نور توسط رسانه های صهیونیستی و همدستانشان در ایران به دلیل وحشت از تاثیر شگرف تربیتی این اردوهاست. این رسانه ها در سایر تصادفات اشاره ای به مقصد نمی کنند و تنها به اعلام محور حادثه بسنده می کنند؛ ولی در راهیان نور، با قصد و غرض مقصد را رسانه ای می کنند و مردم را از فیض این سفر معنوی باز می دارند.”
محمدرضا نقدی البته توضیح نداده بود که چگونه اعزام اجباری دانشاموزان به این برنامهها را با سفرهای شخصی و اختیاری مردم مقایسه کرده است. ماجرای اجباری بودن این اردوها آنقدر نارضایتی ایجاد کرده است که حتی گاه برخی مسئولان دولتی نیز به آن اعتراض کرده‌اند.
در سال ۱۳۹۱ اسنادی منتشر شد که نشان می داد، اردوی راهیان نور، بخشی از درس آمادگی دفاعی دانش آموزان تعریف شده و رفتن به آن اجباری است. در همان زمان استاندار خراسان گفته بود: “اعزام دانش‌آموزان به راهیان نور به هیچ وجه نباید به شکل اجباری صورت بگیرد.” او تاکید داشت: “آموزش و پرورش باید شائبه اجبار اعزام دانش‌آموزان به راهیان نور را برطرف کند.”
او همچنین معتقد بود حداقل اگر این کار اجباری است، کشته شدگان حوادث را شهید محسوب کنند: “اگر اردوهای راهیان نور حالت اعزام دارد، باید تمهیداتی اندیشیده شود تا اگر افراد در این اردوها حادثه دیدند، شهید محسوب شوند، نه اینکه حتی برای آنها یادبودی هم نداشته باشیم.”
