حمید احدی
یک ماه بعد از گزارش غیرکارشناسی رییس جمهور به مجلس که در آن ادعا شده بود که درآمدخانوارهای کشور در دو سال گذشته بیش تر از هزینه های آنان افزایش یافته است بانک مرکزی اعلام داشت که متوسط هزینهء ناخالص ماهانه یک خانوار شهری به 664 هزار تومان رسیده و ناخالص هزینه پولی و غیرپولی 646 هزار تومان در ماه است که نسبت به همین رقم در سال 84 هم بیش از شانزده در صد افزایش دارد. بسیاری از کارشناسان با اشاره به هزینه زندگی در تهران رقم بانک مرکزی را هم قبول ندارد و رقم واقعی را بیست در صد بیشتر می دانند.
به گزارش بانک مرکزی، متوسط هزینه ناخالص یک خانوار شهری در سال 1384 حدود 9/15 درصد افزایش داشته که احمدی نژاد گفته بود این حاصل کار دولتی است که چهار ماه اول آن سال بر سر کار بود و ادعا داشت که بعد از آن وضعیت مطلوب شده است اما آمار فعلی نشان می دهد متوسط در‌آمد ناخالص پولی و غیرپولی سالانهء یک خانوار شهری نیز هفت میلیون و 755 هزار تومان (معادل ماهانه حدود 646 هزار تومان) بوده است.
گزارش بانک مرکزی حقایق دیگری را هم افشا می کند از جمله این که 4⁄37 درصد اعضای خانوارها افراد زیر 21 سال هستند، 8⁄56 درصد خانوارها دارای یک نفر شاغل و 4⁄20 درصد دارای دو نفر شاغل هستند. و نتیجه گیری می شود که حدود هجده درصد خانوارهای شهری نان آوری ندارند یا دارند و بیکارست.
روزنامه سرمایه نوشته سال گذشته گزارش سازمان مدیریت نشان داد که هزینهء متوسط خانوار شهری در تهران 850 هزار تومان بالاترین هزینه و در هرمزگان با 420 هزار تومان با کمترین هزینهء خانوار شهری در کشور است. بنابراین اگر قرار باشد با احتساب متوسط 16 درصد افزایش، هزینهء یک خانوار در تهران برآورد شود می‌توان گفت که هزینهء یک خانوار تهرانی به طور متوسط در سال 85 حدود 986 هزار تومان برآورد می‌شود.
حسین راغفر استاد دانشگاه در سرمقاله سرمایه احتمال داده که آمار بانک مرکزی مشخص کننده وضعیت خانوارها نباشد چرا که نوشته خبر افزایش 16 درصدی هزینهء خانوار شهری و اعلام این که متوسط هزینهء‌ماهانهء خانوارهای شهری کشور به رقم 664 هزار تومان رسیده، از نظر آماری قابل تامل است البته نحوهء تهیهء این آمار، محل اشکال است زیرا آمار باید به صورت تفصیلی در مورد شهرهای مختلف اعلام شود تا در موقعیت فعلی شائبهء سیاسی بودن آمار شکل نگیرد.
به نوشته وی رقم 664 هزار تومان اعلام شده و_16 درصد رشد آن در شهری مانند تهران، به مراتب بیشتر است و با این رقم اعلام شده، یک خانوادهء چهار یا پنج نفره، در کم‌تر نقطه‌ای از تهران قادر به سکونت هستند. از جهت دیگر باید دید که چه گروه‌هایی با چه درآمدی آسیب بیش‌تری می‌بینند.
درست در همین زمان رییس مرکز آمار ایران از کمبود یک میلیون و 600 هزار خانه در کشور خبر داده که به نوعی آمار وزارت کار و بانک مرکزی را زیر سئوال می برد چرا که وی درخصوص وضعیت مسکن در کشور گفته یک میلیون و 600 هزار خانه در کشور کم داریم که تصور می رود 466 هزار خانه خالی هم وجود داشته باشد از جمله در قم 253 هزار واحد مسکونی وجود دارد که 13 هزار و 600 خانهء خالی است.
با عنایت به این آمار رقم اعلام شده برای مخارج خانوارها به شدت پائین به نظر می رسد و به نظر کارشناسان بیش تر از پانزده در صد پائین تر از میزان واقعی است.