در حالیکه دولت حسن روحانی، در صدد افزایش بهای حامل های انرژی و حذف بیش از ۲۵ میلیون تن از شهروندان از یارانه نقدی ماهانه است، گزارش مرکز آمار ایران در خصوص درآمد و هزینه خانوار شهری در سال جدید، تصویر متفاوتی از جامعه نشان می دهد.
بر اساس این گزارش، درآمد خانوارهای شهری در سال جدید حدود۷ درصد پایین تر از هزینه های آنها است و نزدیک به یک سوم از خانوارها اصلا نان آور ندارند و در آمد نزدیک به ۵۵ درصد نیز نه از طریق مزد و نه از طریق شغل آزاد، که از طریق “موارد متفرقه” تامین می شود.
در این گزارش همچنین تاکید شده است که بیش از ۳۶ درصد سرپرستان خانوار شهری فاقد هر نوع شغل و درآمدی هستند.
خبرگزاری ایسنا، به نقل از مرکز آمار ایران می نویسد: “متوسط درآمد خانوارهای شهری در سال ۹۰ حدود ۱۳ میلیون و ۳۰ هزار تومان بوده که نسبت به سال قبل ۲۲.۷۵ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که منابع تامین درآمد خانوارهای شهری بیانگر آن است که ۵۵.۲۰ درصد درآمد از محل «درآمد متفرقه»، ۲۹.۳۹ درصد در مشاغل «مزد و حقوق بگیر» و ۱۵.۴۰ درصد از مشاغل «آزاد» بوده است. همچنین بررسی درآمد سالانه یک خانوار شهری بر اساس فعالیت اصلی محل کار سرپرست خانوار نشان می دهد که خانوارهایی که فعالیت اصلی محل کار آن ها «آموزش» است با درآمد اظهار شده سالانه ۱۷ میلیون و ۷۲۲ هزار تومان بیشترین درآمد و خانوارهایی که فعالیت اصلی محل کار سرپرست آن ها “خانوارهای معمولی دارای مستخدم” است با درآمد سالانه ۱۰ میلیون و ۳۴۱ هزار تومانی کمترین درآمد را در سال ۹۰ داشته اند”.
این گزارش درباره افزایش هزینه ها نیز می افزاید: “متوسط هزینه سالانه هر خانوار شهری برابر با ۱۳ میلیون و ۲۷۱ هزار تومان بوده که از این مقدار ۲۴.۶۸ درصد مربوط به هزینه‌های خوراکی و دخانی و ۷۵.۳۲ درصد مربوط به هزینه‌های غیر خوراکی است همچنین متوسط هزینه سالانه خانوار شهری در مقایسه با رقم مشابه در سال ۸۹ حدود ۱۶.۷۵ درصد افزایش یافته است. هزینه خوراکی و دخانی خانواده در سال ۹۰ نسبت به ۸۹ معادل ۲۵.۲۱ درصد و هزینه‌های غیر خوراکی حدود ۱۴.۲۲ درصد افزایش را نشان می‌دهد. این درحالی است که بررسی ترکیب هزینه‌های خوراکی و غیر خوراکی یک خانوار در تمامی گروه‌های هزینه‌ای بیانگر آن است که غیر از گروهی که هزینه‌های یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و کمتر در آن قرار دارند در سایر گروه‌ها سهم هزینه‌های غیر خوراکی خانوار بیش از سهم هزینه‌های خوراکی بوده است. بنا بر این گزارش متوسط تعداد افراد خانوار ۳.۶ نفر بوده است که خانوارهای چهار نفری با ۲۹.۳۷ درصد بیشترین و خانوارهای ۱۰ نفر و بیشتر با ۰.۳۳ درصد کمترین تعداد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده‌اند. این درحالی است که خانوارهای نمونه بدون فرد با سواد ۶.۶۲ درصد و خانوارهای دارای سه نفر با سواد با ۲۴.۳۶ درصد بیشترین سهم را در کل خانوارهای نمونه داشته‌اند. همچنین متوسط تعداد افراد شاغل خانوارهای نمونه ۰.۹۶ نفر و متوسط تعداد افراد دارای درآمد ۱.۴۱ نفر بوده است”.
درپایان این گزارش نیز آمده است: “نزدیک به ۱۹.۳۱ درصد خانوارهای نمونه دارای سرپرست بی سواد هستند. همچنین خانوارهای دارای سرپرست با سطح سواد فوق لیسانس و بالاتر ۱.۶۶ درصد آن ها را تشکیل می‌دهند”.
انتشار این آمارها در حالی صورت می گیرد که شهروندان ایرانی، شرایطی به مراتب دشوار تر از آنچه در این گزارش آمده است را تجربه می کنند.
هم اکنون با مطرح شدن بحث “سبدکالایی” و تعیین گروه دریافت کننده که باید درآمد ماهانه شان “زیر ۵۰۰ هزار تومان” یعنی یک سوم خط فقر یا به عبارتی حتی پایین تر از خط گرسنگی و فلاکت باشد،گزارش مرکز آمار زیر علامت سئوال می رود. چرا که تععین حداکثر درآمد ماهی ۵۰۰ هزار تومان در حالیست که در گزارش مرکز آمار به بخش از جامعه و آمار های مربوط به آنها اشاره نشده است.
به نوشته خبرآنلاین تعیین شرایط پایین تر از خط فلاکت برای دریافت سبد کالایی، موجب حذف ۶۷ درصد بازنشستگان به عنوان یکی از آسیب پذیر ترین گروه های درآمدی از این بسته شده است.
خبرآنلاین می نویسد: “گذاشتن شرط حقوق ۵۰۰ هزار تومانی برای بازنشستگان تامین اجتماعی باعث شده تا فقط ۱۳ درصد این افراد یعنی در حدود ۲۶۰ هزار مستمری بگیر از جامعه دو میلیون نفری آنان مشمول دریافت سبد کالا شوند وبه این ترتیب ۸۷ درصد بازنشستگان از گرفتن این سبد کالا محروم شدند. در حال حاضر ۶۵ درصد بازنشستگان تامین اجتماعی حداقل حقوق را دریافت می کنند اما مبلغ این حداقل حقوق به همراه حق اولاد، عائله مندی، مسکن و… مدتی است که به حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان در ماه رسیده است و همین باعث شده که بازنشستگان این سازمان و خانواده های آنان که در شرایط فعلی و بد اقتصادی و معیشتی جامعه روزگار سختی را می گذرانند از دریافت سبد کالا محروم شوند.اگر چه مبلغ نقدی سبد کالا که شامل دو عدد مرغ، یک بسته ۱۰ کیلوگرمی برنج هندی، تخم مرغ، دو بطری روغن مایع و دوبسته پنیر بوده و ۸۰ هزار تومان است اما این افراد چشم امیدشان به اقدامات حمایتی دولت تدبیر و امید بود تا شاید کمی از مشکلاتشان با این سبد کاسته شود که متاسفانه اینگونه نشد. گذاشتن شرط سنی اعتراض نمایندگان مجلس و روسای کانونهای بازنشستگان تامین اجتماعی را در پی داشت و باعث شد تا آنان نامه های زیادی به وزیر کار و تعاون ارسال کنند اما نتیجه ای در بر نداشت بطوریکه در نهایت جامعه آماری از سوی خود وزارت تعاون انتخاب شدند”.
گفتنی اینکه از روز گذشته که توزیع سبد کالایی آغاز شده، با وجود سرمای شدید هوا و دمای زیر صفر در اکثر استان ها، صف های طویلی برای دریافت این بسته تشکیل شده است.
