تازه ترین دستاورد دیپلماسی “تهاجمی” دولت احمدی نژاد، قطع رابطه دولت گامبیا با جمهوری اسلامی است. کشوری به بزرگی ۱۱ هزار کیلومتر مربع (حدود ۷ هزارم مساحت ایران) که وزن آن در توازن قوای جهانی، اگر نگوییم “هیچ”، اما بسیار ناچیز است. داستان آنجایی جالب تر می شود که گامبیا به تمامی دیپلمات های ایرانی ۴۸ ساعت مهلت داده است که خاک این کشور را ترک کنند!
البته هنوز به طور قطعی دلایل قطع رابطه با گامبیا اعلام نشده، اما برخی اخبار حاکی از ارتباط این تصمیم با ماجرای اخیر کشف سلاح های ایرانی در نیجریه است که برخی منابع، مقصد آنها را گامبیا دانسته اند.
در پی قطع رابطه گامبیا با ایران، روزنامه دولتی “ایران دیپلماتیک” به نقل از “یک منبع آگاه” از نامه محرمانه برخی کشورهای آفریقایی به منوچهر متکی وزیر امورخارجه خبر داده؛ نامه ای که موضوع آن، انتقاد از “عملی نشدن برخی وعده های مقامات ایرانی” بوده است. این خبر، گمانه زنی های مشخصی را به ذهن متبادر می کند: مثلا اینکه شاید اخبار غیر رسمی حاکی از وعده های مالی ایران به کشورهای کوچک برای جلب حمایت آنها در رای گیری های سازمان های بین المللی در مورد ایران، ریشه در واقعیت داشته باشد؛ و شاید اتهام اخیر ارسال سلاح به مقصد گامبیا، تنها دلیل قطع ارتباط این کشور با دولت محمود احمدی نژاد نباشد.
اما با فرض آنکه دلیل واقعی قطع ارتباط دو کشور، شائبه ارسال سلاح باشد، آیا این تنها نمونه از این نوع اتفاقات در جهان بوده است؟ و آیا تمامی رخدادهایی از این قبیل در جهان، به همین سرعت به “تصمیم نهایی” (قطع رابطه و اخراج دیپلمات ها) می انجامد؟ یا دوری از چانه زنی های دوجانبه - ولو تنش آلود - برای رد و بدل شدن استنادات یا حتی امتیازات به جریان می افتد؟
اما چه شده است که کشور کوچکی مانند گامبیا، آنچنان قدرتی در خود می بیند که برخوردی چنین سخت با ایران می کند؟ مسلما دلیل آن، نه قدرت دولت گامبیا، که ضعف دولت ایران است. این رفتار، به همان “عزتی” بر می گردد که محمود احمدی نژاد شعار آن را می داد و قرار بود سرلوحه سیاست خارجه ایران شود.
آن روزی که آقای احمدی نژاد سخت ترین لحظه زندگی خود را زمانی دانست که ژاک شیراک در استقبال از خاتمی از پله های کاخ الیزه پایین نیامده بود (که آمده بود)، آیا روزهایی را پیش بینی می کرد که یکی از کوچکترین کشورهای جهان سوم ۴۸ ساعت به نمایندگان ایران برای خروج “مهلت” دهد؟