جنتی ۸۷ ساله بار دیگر دبیر شد

نویسنده
حسین محمدی

» در انتخابات اعضای جدید شورای نگهبان

پس از انتصاب مجدد سه عضو سابق و انتخاب عضو جدید فقهای شورای نگهبان از سوی رهبر جمهوری‌اسلامی٬ ترکیب این شورا تکمیل شد و اعضای آن در نخستین اقدام بار دیگر احمد جنتی را به سمت دبیری این شورا منصوب کردند تا شائبه هرگونه تغییر در روش این شورا در‌ آستانه آغاز به کار دولت جدید از میان برود.

آیت‌الله خامنه‌ای٬ رهبر جمهوری‌اسلامی٬‌ احکام عضویت هاشمی‌ شاهرودی، مومن و یزدی را برای شش سال دیگر در شورای نگهبان تمدید کرد و به جای آیت‌الله رضوانی - که پیش از انتخابات درگذشت - مهدی شب‌زنده‌دار را به عضویت فقهای شورای نگهبان منصوب کرد.

از مهدی شب‌‌زنده‌دار٬ عضو جدید فقهای این شورا٬ سابقه زیادی وجود ندارد. وی علاوه بر مدیریت موسسه بقیه‌الله درقم که در سال ۱۳۷۶ تاسیس شده، از اعضای شورای‌ عالی حوزه علمیه قم و جامعه مدرسین حوزه علمیه نیز هست و نمایندگی شورای‌ عالی را در هیات امنای مرکز جهانی علوم اسلامی و سازمان مدارس و حوزه‌های علمیه خارج از کشور بر عهده دارد. شب‌زنده‌دار همچنین از اعضای مجمع مشورتی - فقهی شورای نگهبان در قم است.

پیش از این و پس از معرفی پنج حقوق‌دان از سوی صادق لاریجانی به مجلس٬‌ نمایندگان با آرای خود محسن اسماعیلی، سام سوادکوهی و نجات الله ابراهیمیان را به عضویت حقوق‌دانان شورای نگهبان درآورده بودند. در این رای‌گیری عباس‌علی کدخدایی٬ سخنگو و یکی از حقوق‌دانان شورای نگهبان٬‌موفق به کسب آرای نمایندگان برای عضویت مجدد در این شورا نشد.

اعضای شورای نگهبان در نخستین اقدام خود٬ با برگزاری انتخابات داخلی بار دیگر احمد جنتی را به سمت دبیری این شورا برگزیدند. علاوه بر جنتی٬ محمدرضا علی‌زاده نیز بار دیگر به عنوان قائم‌مقام دبیرکل این شورا برگزیده شد.

شورای نگهبان قانون اساسی از همان نخستین روزهای تاسیس٬‌ شاهد درگیری‌های مختلفی بوده است. این شورا به طور سنتی از همان ابتدا در اختیار جناح راست جمهوری‌اسلامی - اصول‌گرایان بعدی - بوده و به همین دلیل اختلاف‌نظرهایی با مجلس و دولت داشت.

این شورا وظیفه نظارت و تعیین صلاحیت کاندیداهای انتخابات ریاست‌جمهوری٬ مجلس و مجلس خبرگان را بر عهده دارد.

نخستین فقهای شورای نگهبان - به انتخاب آیت‌الله خمینی - شامل این افراد بودند: ربانی شیرازی٬ لطف‌الله صافی گلپایگانی٬ محمدرضا مهدوی کنی٬ غلامرضا ‌رضوانی٬ احمد جنتی و یوسف صانعی. همچنین محمد صالحی٬ گودرز افتخار جهرمی٬ محسن هادوی٬ مهدی هادوی٬ علی آراد و حسین مهرپور نیز اعضای حقوق‌‌دان این شورا بودند.

این شورا البته به دلایل مختلف تغییرات بسیاری را شاهد بود. اوج درگیری‌های شورای نگهبان با مجلس در دوران رهبری آیت‌الله خمینی٬ به دوران فعالیت مجلس سوم و همچنین دولت میرحسین موسوی باز می‌گشت. این اختلاف‌‌ها در نهایت باعث شد تا آیت‌الله خمینی٬ اقدام به تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام کند.

در دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای نیز٬ شورای نگهبان با دولت اصلاحات و مجلس ششم دچار مشکلات بسیاری شد. این اختلاف‌ها تا‌آن‌جا پیش رفت که نمایندگان مجلس به حقوق‌دانانی که از سوی رییس قوه قضاییه برای حضور در شورای نگهبان معرفی شده بودند٬ رای ندادند و برای مثال٬‌غلام‌حسین الهام٬ آن زمان تنها موفق به کسب ۴ رای شد. این مساله در نهایت منجر به دخالت رهبر جمهوری‌اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام شد.

با وجود تغییرات متعددی که در سال‌های اخیر در شورای نگهبان رخ داده٬ یک پست همواره بدون تغییر باقی مانده است. احمد جنتی٬ دبیر این شورا٬ سال‌‌هاست که در مقام یکی از فقهای شورای نگهبان٬ در این نهاد حضور دارد.

این در حالی است که در سال‌های گذشته انتقادهای مختلفی نیز درباره حضور و رفتار جانبدارانه و عدم بی طرفی وی مطرح شده است؛ اما حتی انتقاد برخی از اصولگرایان از احمد جنتی نیز باعث نشده تا رهبر جمهوری اسلامی در ادامه عضویت وی تجدید نظر کند.