در چهار ماه نخست سال امسال، ۹۴ نفر تنها در استان تهران بر اثر حوادث حین کار جان خود را از دست داده‌اند. پزشکی قانونی می‌گوید این آمار نسبت به سال قبل کاهش داشته اما فعالان کارگری می‌گویند میزان تلفات واقعی بالاتر است و بسیاری از کارگران به دلیل هراس از اخراج و پیامدهای آن در مصدومیت خود را به پزشکی قانونی اعلام نمی‌کنند.
سازمان پزشکی قانونی که متولی ثبت آمار حوادث ناشی از کار هست اخیرا اعلام کرده است که در چهار ماه نخست سال ۹۴ نفر جان خود را در حوادث کار از دست داده اند. این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که تعداد فوت ناشی از حوادث کار ۱۹۰ نفر اعلام شده بود ۵۰.۵ درصد کاهش داشته است.
این گزارش تعداد فوت ناشی از حوادث کار در تیر ماه امسال را نیز ۲۶ نفر اعلام کرده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل ۳۶.۶ درصد کاهش یافته است.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران، روز سه شنبه، ۱۷ شهریور ماه در گزارشی به نقل از مهدی کوهستانی‌نژاد، کارشناس مسائل کارگری نوشت که: “این آمار می‌تواند بسیار بیش از این باشد، خیلی از کارگران از ترس اخراج، پس از مصدومیت به پزشک قانونی مراجعه نمی‌کنند و همچنین بسیاری از آمارهای مربوط به حوادث کارگری از سوی مسئولان و پزشکی‌قانونی رسانه‌ای نمی‌شود.”
نبود آموزش ایمنی کافی به کارگران، کمبود امکانات ایمنی و بهداشتی در کارگاه‌ها و کارخانه‌ها، ساعات طولانی کار، تضعیف تشکلهای صنفی که وظیفه پیگیری مطالبات کارگران را به عهده دارند، از جمله دلایلی است که در گزارش کمپین بین‌المللی حقوق بشر به عنوان عوامل بالا بودن حوادث حین کار به آنها اشاره شده است.
کوهستانی‌نژاد گفته است “ما هیچ‌گونه آموزش ایمنی اجباری برای کارگران نداریم، درحالی که در جوامع دیگر اولین نکته آموزش ایمنی است. از سوی دیگر وقتی کارگران برای تامین معاش مجبورند ساعات طولانی کار کنند و یا بعضا در چند جای مختلف کار می‌کنند، دقت و تمرکزشان مخدوش می‌شود و چنین حوادثی بروز پیدا می‌کند.”
به گفته او “این تشکلات کارگری هستند که مطالبات کارگران را پیگیری می‌کنند، به دنبال گرفتن امتیاز به نفع کارگران هستند و صدای آنها را به مسئولان می‌رسانند، در ایران اما تشکلات کارگری نداریم و وزارت کار هم حامی صاحب کار است.”
در ایران تشکلهای مستقل کارگری اجازه فعالیت ندارند و کارگران برای طرح مطالبات صنفی خود همواره با مشکلاتی روبرو هستند. تعداد زیادی از کارگران به اتهام فعالیت در تشکل های کارگری غیر حکومتی در زندان به سر می‌برند.
با این حال روز سه‌شنبه، ۱۸ شهریورماه، محمد اصابتی، مدیرکل بازرسی کار از تصویب اصلاح آیین نامه مشاورین حفاظت فنی و خدمات ایمنی در نشست شورای عالی حفاظت فنی خبر داد .
او ابراز امیداری کرده که “با ابلاغ و اجرایی شدن این آیین نامه گام های موثر تری در کاهش حوادث ناشی از کار ایمنی سازی محیط کار، و در نهایت افزایش صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور برداشته شود.”
در همین حال روز دوشنبه، ۱۶ شهریور ماه معاون روابط کار وزیر تعاون، کارو رفاه اجتماعی گفت: “فوت افراد در محیط کار خط قرمز ما محسوب می‌شود و برای کاهش حوادث ناشی از کار باید تمام ابزارهای موجود را به کار بگیریم.”
اسماعیل خلیلی افزوده است: “بیش از ۴۸ درصد حوادث ناشی از کار در صنعت ساختمان اتفاق می‌افتد و این معاونت تلاش کرده با باز تعریف ابعاد ایمنی کار از حجم این حوادثر بخش‌های مختلف بکاهد.”
او با بیان اینکه البرز در کاهش حوادث ناشی از کار عملکرد قابل قبولی را از خود به جای گذاشته است گفت: “در این خصوص با کاهش ۲۵۰ درصدی حوادث ناشی از کار وفوتی روبرو بوده ایم و تلاش می کنیم با قدرت این حوادث را به سمت نزولی سوق دهیم.”
کاهش میزان تلفات ناشی از حوادث کار در استانهای تهران و البرز درحالیست که بنا به اعلام مدیرکل پزشکی قانونی آذربایجان غربی فوتی‌های ناشی از حوادث کار در این استان افزایش یافته است.
به گفته علی افتخاری پنج ماهه اول سال تعداد متوفیان ناشی از حوادث کار ارجاعی به مراکز پزشکی قانونی استان ۲۸ مورد بود، که نسبت به مدت مشابه سال قبل هشت نفر افزایش یافته‌است.
به گزارش اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پزشکی قانونی تلفات حوادث کار در سال ۱۳۹۳ معادل یکهزار و ۸۹۱ نفر بوده که ۱۳ نفر آنها از کارگران زن بوده‌اند. درسال ۱۳۹۲ حوادث کار منجر به مرگ یکهزار و ۹۶۷ نفر مرد و ۲۷ زن شده بود.
براساس این آمار در حوادث کار سال گذشته، سقوط از بلندی با ۴۵.۶ درصد بیشترین علت مرگ در حوادث کار را به خود اختصاص می‌دهد. پس از آن، اصابت جسم سخت با ۲۲.۱ و برق‌گرفتگی با ۱۵.۱ درصد بیشترین دلایل مرگ در حوادث کار را در برمی‌گیرند.
