جیره‌بندی آب، برق و خاموشی

نویسنده
نازنین کامدار

» روزهای سختی در پیش است

در حالی که در لایحه پیشنهادی دولت در بودجه ۹۴ و با توجیه “بهبود الگوی مصرف” بهای تمامی حامل‌های انرژی از جمله برق و آب با افزایش قیمت‌ها همراه است، گزارش مقامات دولتی از تابستان سخت پیش رو و جیره بندی آب و ارائه جدول خاموشی حکایت دارد.

خبر مربوط به در پیش بودن خاموشی‌ها در تابستان سال بعد را هوشنگ فلاحتیان معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی اعلام کرده و گفته است: “اگر مردم در سال آینده ۱۰ درصد صرفه‌جویی برق نکنند در تابستان اعمال خاموشی اجتناب‌ناپذیر است. پیش‌بینی ما این است که تراز تولید برق در تابستان حداقل با ۳۰۰۰ مگاوات کسری مواجه خواهد شد”.

او افزوده: “در دو سال اخیر منابع لازم برای ایجاد و احداث نیروهای جدید کاهش یافته است و به صورت طبیعی برای دستیابی به سرمایه لازم و احداث نیروگاه و خطوط انتقال با مشکل مواجه هستیم. پیش‌بینی‌ها از این حکایت دارد که در پیک بار سال آینده حداقل ۳ هزار مگاوات تراز تولید و مصرف برق با کسری مواجه خواهد شد که باید این موضوع را از طریق مدیریت مصرف و تقاضا پوشش دهیم تا با خاموشی مواجه نشویم. با کمک نمایندگان مجلس بندی را در قانون بودجه ۹۴ پیش‌بینی کرده‌ایم که اگر این بند قانونی رای بیاورد مشترکان سنگین و صنایع بزرگ در طول سال حداقل به میزان ۳۰۰ ساعت برق مصرفی خود را کاهش دهند و در ساعت اوج از مصارف پرمصرف استفاده نکنند. پس باید بتوانیم تابستان سال آینده را با سناریوهای مختلف پیش‌بینی کنیم، پیک بار روی ۵۰ هزار مگاوات باشد و مدیریت کنیم، اما یک سناریو می‌گوید پیک بار ۵۲ هزار مگاوات خواهد بود و یک سناریوی دیگر می‌گوید که این عدد به ۵۱ هزار مگاوات برسد، بنابراین اگر می‌خواهیم خاموشی برق در تابستان سال آینده اعمال نشود مردم باید صرفه‌جویی ۱۰ درصدی را سرلوحه کار خود قرار دهند و پیک بار مصرف خود را کاهش دهند وگرنه شرایط خاص و اعمال خاموشی اجتناب‌ناپذیر است”.

 سخنان وی را،حمید چیت چیان، وزیر نیروی دولت حسن روحانی نیز تایید کرده و در یک همایش دولتی گفته است: “در صورتی که کمبود آب داشته باشیم از ۱۰ هزار مگاوات ظرفیت برقابی در تابستان ۹۴ استفاده نخواهیم کرد”.

او معضل کمبود آب و برق را به هم مرتبط دانسته وگفته: “میزان آب سد‌ها در سال آینده ممکن است به گونه‌ای باشد که نتوانیم از نیروگاه‌های برقابی برای تامین نیاز برق استفاده کنیم و لذا اولویت اول تامین آب شرب در پایین دست سد‌ها است”.

چیت چیان اضافه کرده: “در جلسه شورای عالی آب مطرح شد که در هفت سال گذشته به علت بروز خشکسالی متوسط بارش ۲۰۳ میلی متر بوده که با ۲۵۰ میلی متر متوسط بارندگی در زمان‌های قدیم فاصله بسیار دارد. حجم روان‌آب‌ها ۵۰ درصد و پوشش برفی ۴۰ درصد کاهش یافته است و این‌ها همه نشان‌دهنده این است که استحصال آب به سادگی ۱۰ سال گذشته نیست. در حال حاضر منابعی که از فروش خدمات برق به دست می‌آوریم در مقابل هزینه کردمان بسیار اندک است و در بخش آب شهری تنها ۳۵ درصد، در بخش آب روستایی ۱۲ درصد و در بخش آب کشاورزی ۱۷ درصد قیمت تمام شده را دریافت می‌کنیم. این درحالی است که از سال ۸۴ تاکنون حتی یک ریال بابت آب‌های زیرزمینی در بخش کشاورزی دریافت نشده است و در بخش برق نیز با وجود هزینه تولید بدون سوخت به میزان ۸۰ تومان به ازای هر کیلووات، تنها ۴۹۶ ریال دریافت می کنیم”.

 

همزمان با اظهارات مقامات وزارت نیرو در خصوص مشکلاتی که در تابستان پیش رو در کمین برق رسانی به شهروندان نشسته ، عیسی فرهادی فرماندار تهران هم در سخنانی جداگانه از جیره بندی آب در تابستان ۹۴ خبر داده است.

او گفته : “در صورتی که برنامه‌ریزی‌های لازم صورت نگیرد در سال آینده با کمبود منابع آبی مواجه خواهیم شد و احتمالاً آب جیره‌بندی می‌شود. امسال ۲۵ درصد کاهش بارندگی را نسبت به سال گذشته داشته‌ایم و باید برای سال ۹۴ تدبیری اتخاذ شود و حتماً در این سال با جیره‌بندی آب در بعضی از نقاط مواجه خواهیم شد. حدود ۸۵۰ میلیون متر مکعب فاضلاب وجود دارد که باید برای آن برنامه‌ریزی صورت گیرد تا بتوانیم در بخش کشاورزی و صنعت از این فرصت استفاده کنیم. برای سال ۹۴ و معضل کمبود آب آن باید تدبیری صورت بگیرد و در دستور کار تمامی سازمان‌های مربوطه، تأمین آب شرب و مورد نیاز باشد”.

پیشبینی خاموشی و بی آبی در حالی برای سال ۹۴ ترسیم شده که دولت هزینه این خدمات را در بودجه سال ۹۴ افزایش داده است.

غلامعلی جعفرزاده عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی هم از افزایش قیمت حامل‌های انرژی در سال ۹۴ برای جبران کسری ۱۳ هزار میلیاردی دولت برای پرداخت یارانه‌ها خبر داد و گفته است: “در لایحه بودجه سال ۹۳، ۴۸ هزار میلیارد تومان برای اصلاح قیمت‌های حامل‌های انرژی و ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان برای اصلاح یارانه نان در نظر گرفته شده اما در لایحه بودجه سال ۹۴ دولت ۴۸ هزار میلیارد تومان برای اصلاح قیمت‌های حامل‌های انرژی در نظر گرفته است. در سال ۹۳ تنها توانستیم ۳۵ هزار میلیارد تومان از درآمدهای محل هدفمندی یارانه‌ها را محقق کنیم بنابراین برای تحقق درآمد ۴۸ هزار میلیاردی از محل هدفمندی ۱۳ هزار میلیارد تومان کسری داریم. قیمت حامل‌های انرژی به ویژه گاز، برق و آب افزایش خواهد یافت اما این افزایش قیمت باید به صورت پلکانی باشد”.

گفتنی ست، هفته گذشته و همزمان با اظهارات وی، رسانه ها اعلام کردند: “نمایندگان مجلس شورای با تصویب بند هـ تبصره ۹ لایحه بودجه وزارت نیرو از طریق شرکتهای آبفای شهری سراسر کشور را مکلف کردند علاوه بر دریافت نرخ آب بهای شهری، به ازای هر مترمکعب فروش آب شرب مبلغ یکصدوپنجاه (۱۵۰) ریال از مشترکین آب دریافت و به خزانه داری کل کشور واریز کند. وجوه فوق به عنوان درآمد شرکت ذی ربط محسوب نمی‌گردد و مشمول مالیات نمی‌شود. این در حالی است که مشترکان آب شهری در سال جاری به ازای هرم‌تر مکعب مصرف آب ۱۰۰ ریال عوارض پرداخت می‌کردند و دولت هم در لایحه بودجه ۹۴ کل کشور ۱۰۰ ریال پیشنهاد کرده بود”.