خبرگزاری دولتی ایرنا، از قول محمد مهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون تلفیق مجلس، اعلام کرد که با اعمال تغییرات مورد نظر نمایندگان بر روی بودجه سال آینده کشور، قرارگاه خاتمالانبیاء وابسته به سپاه پاسداران، موظف به ارایه اظهارنامه مالیاتی شده است.
این نماینده مجلس از الحاق بندی به لایحه بودجه سال 94 کل کشور خبر داد و گفت: “براساس این بند شرکت های تابعه آستان های مقدس و قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا موظف شدند در سال ۹۴ اظهارنامه مالیاتی و حساب سود و زیان خود را به سازمان مالیاتی تسلیم کنند و از همان سال مالیات خود را طبق قانون مالیاتهای مستقیم پرداخت کنند.”
او اضافه کرد: “تنها شرکتهای تابعه آستان قدس رضوی از این ماده مستثنی هستند یعنی در یک ردیف جمعی ـ خرجی دوباره مالیات های اخذ شده برای خرج آستان بازمیگردد.”
پیش از این هم، طرحی در مجلس تصویب شده بود که بر اساس آن قرار بود بخشی از مجموعههای زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی که فعالیت اقتصادی میکنند، مالیات بپردازند و درآمد کسبشده مالیاتی از این محل که حدود “یکهزارمیلیاردتومان” خواهد شد، صرف “تجهیز آموزشگاههای آموزشوپرورش با اولویت مناطق محروم و روستاها” شود. از جمله این نهادها آستان قدس و نیروهای مسلح اعلام شده بود.
موسیالرضا ثروتی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون برنامهوبودجه در آن زمان، به روزنامه شرق گفته بود: “موضوع مصوبه امروز مربوط به دریافت مالیات از آستانقدسرضوی، موسسات زیرمجموعه نیروهای مسلح و ستاد اجرای فرامین حضرت امام است. این مصوبه پس از بررسی و تایید شورای نگهبان قابلیت اجرا خواهد داشت. در صورت تایید شورای نگهبان پیشبینی میشود یکهزارمیلیاردتومان مالیات از این نهادها اخذ شده و برای ساخت مدارس در مناطق محروم سرمایهگذاری شود. از آنجا که درآمدهای آستانقدسرضوی مربوط به امور موقوفه هستند باید بررسیهای کامل صورت گیرد. دریافت مالیات از دو نهاد نیروهای مسلح و ستاد اجرای فرامین حضرت امام نیز به نظر مقاممعظمرهبری بستگی دارد که شوراینگهبان نظر ایشان را اخذ خواهد کرد.”
پس از آن گزارشی از نتیجه نهایی مصوبه مجلس منتشر نشده است.
با اینهمه مصوبه جدید کمیسیون تلفیق، نشان میدهد که فعلا آستان قدس رضوی از پرداخت مالیات برکنار خواهد بود. اما خبر الزام قرارگاه خاتمالانبیا وابسته به سپاه پاسداران، حتی اگر در نهایت تصویب هم نشود، از اهمیتی ویژه برخوردار است. موضوع مهم در این مساله آن است که اساسا سپاه پاسداران و قرارگاه خاتمالانبیا تاکنون حاضر نبودند که بپذیرند، مالیات خود را پرداخت نمیکنند و مسئولان سپاه پاسداران، بارها اعلام کردهاند که شایعات مربوط به عدم پرداخت مالیات توسط این نهاد و ارگانهای اقتصادی وابسته به آن دروغ است.
برای نمونه همین چند روز پیش، سرتیپ پاسدار محمدرضا نقدی رییس سازمان بسیج مستضعفین درباره فعالیتهای اقتصادی سپاه و موضوع پرداخت مالیات توسط آنها، گفته بود: “نسبت دادن عدم پرداخت به نیروهای مسلح دروغ محض است. مشکل این است که بعضی از افراد با رسانههای صهیونیستی در کوبیدن سپاه و بسیج تقسیم کار کردهاند، نصف مسئله را اینها میگویند و اسمی از سپاه و بسیج نمیبرند وقتی از آنها انتقاد کنیم میگویند منظورمان سپاه و بسیج نبود. ولی شب رسانههای صهیونیستی جملات آنها را تکمیل میکنند و کلمات سپاه و بسیج را به آن اضافه میکنند.”
در بهمن ماه سال 1391، نیز معاون حقوقی و امور مجلس سپاه طی سخنانی در جلسه شورای هماهنگی امور حقوقی دستگاههای اجرایی صریحا اعلام کرد که سپاه مالیات خود را پرداخت میکند. او با ذکر این نکته که “گاهی بیمهریها قلب دوستان ما را به درد میآورد”، گفته بود: “اخیرا عنوان میشود که مجموعه سپاه فرار مالیاتی دارد در صورتی که به جرات میتوان گفت این طور نیست و ما مالیات تکلیفی، ارزش افزوده و غیره را در مجموعه قرارگاه سازندگی پرداخت میکنیم.” او اضافه کرده بود: “حدود ۴۵ هزار نفر مستقیم در قرارگاه سازندگی فعالیت میکنند که ۲ هزار نفر پاسدار هستند و بالغ بر ۵ هزار پیمانکار و ۱۵۰ هزار نفر به طور غیر مستقیم با ما همکاری میکنند. مالیاتها به صورت دسته دوم از طرف پیمانکاران و از سوی خود سپاه پرداخت میشود و مدعی هستیم که اوضاع پیمانکاری در کشور را اصلاح کردهایم.”
چند ماه پیش از گلهگذاری معاون حقوقی سپاه از بیمهرها، یکی از سایتهای هوادار محمود احمدی نژاد، رئیسجمهور وقت، از اینکه سپاه پاسداران، حاضر به پرداخت مالیات نیست، گله کرده بود. در آن زمان سایت شبکه ایران، نوشته بود: “این سوال همواره در افکار عمومی دلسوزان وجود داشته که به راستی چرا بنیادهای قدرتمند اقتصادی و نهادهایی مانند نیروهای مسلح که فعالیت اقتصادی دارند، از پرداخت مالیات معاف هستند؟ چرا مراکز اقتصادی بزرگی مانند بنیاد تعاون سپاه، بنیاد تعاون ناجا، قرارگاه خاتم الانبیاء (ص) که هم اکنون پروژه های عظیم را در دست دارند و دارای گردش مالی فوق العاده هستند، به یاری اقتصاد بدون نفت نمی آیند؟ چرا بنیادهایی که فعالیت فرهنگی دارند، به جای پرداخت مالیات و استفاده از بودجه عمومی، از معافیت مالیاتی برخوردارند؟ به نظر میرسد شرایط کنونی، بهترین زمان برای اجرای طرح تحول مالیاتی و عملیاتی کردن اقتصاد مقاومتی رسیده است.”
تلاش برای پرداخت مالیات توسط سپاه تنها توسط دولت قبل مطرح نشده است. اواسط دیماه گذشته، حسن روحانی هم طی سخنانی از عدم پرداخت مالیات توسط نهادهای قدرتمند گله کرده و گفته بود: “نمیشود یک نهاد کار اقتصادی بکند و مالیات ندهد اما تا میگوییم فلان نهاد باید مالیات بدهد بساطی درست میشود. اما این دولت در هر موضوعی که بداند مصالح مردم است بدون واهمه از هیچ کس و هیچ نهادی موضوع را به مردم خواهد گفت و لایحه لازم را به مجلس تقدیم خواهد کرد.” کنایه های او به سلمانها و ابوذرها نیز به عنوان کنایه به سپاه پاسداران تلقی میشد.
حالا به گفته سخنگوی کمیسیون تلفیق، قرار است قرارگاه خاتم الانبیا اظهارنامه مالیات مستقیم خود را به دولت ارائه کند و این موضوع ربطی به مالیات بر ارزش افزوده نخواهد داشت.
در سال ۱۳۸۹ رئیس وقت سازمان امور مالیاتی از مخالفت آیتالله خامنهای با معافیت نهادهای تحت نظر خود از پرداخت “مالیات بر ارزش افزوده” خبر داده اما درباره مالیات مستقیم گفته بود: “در قانون مالیاتهای مستقیم بعضی از نهادهایی که تحت نظر مقام معظم رهبری فعالیت میکنند از مالیات از مالیات عملکرد معاف هستند اما دفتر مقام معظم رهبری در خصوص قانون مالیات بر ارزش افزوده حتی شرکتهای زیرمجموعه آستان مقدس امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) را از قانون مالیات برارزش افزوده معاف نکردند و در آنجا هم ما از ایشان کسب نظر کردیم که فرمودند همه نهادهایی اقتصادی که زیر نظر آستانین فعالیت میکنند مشمول قانون هستند و باید مالیات بر ارزش افزوده را بپردازند. در شرایطی که مقام معظم رهبری برای نهادهای تحت نظارت خودشان تفاوتی قائل نیستند چگونه در سایر حوزههای اقتصادی این تبعیض را برای برخی از گروهها قائل شویم، بنابراین زمانی که دفتر مقام معظم رهبری با این صراحت و حساسیت نسبت به این قانون دارند سایر گروهها هم باید درس بگیرند که نباید در برابر قانون مانع ایجاد کنند.”
او البته توضیح نداده بود که چرا نهادهای تحت نظر رهبر جمهوری اسلامی سالهاست که از پرداخت مالیات مستقیم معاف شدهاند و رهبر جمهوری اسلامی در این مورد تبعیض قائل شده است.
چنانچه مصوبه کمیسیون تلفیق به تصویب نهایی مجلس و تایید شورای نگهبان نیز نرسد، حداقل این موضوع بصورت رسمی اعلام شده است که سپاه پاسداران علیرغم فعالیتهای اقتصادی کلان، مالیات نمیپردازد. کافی است به حجم فعالیتهای اقتصادی قرارگاه خاتم الانبیا به عنوان یکی از نهادهای اقتصادی زیر نظر سپاه، توجه شود تا میزان فرار مالیاتی آن نیز برآورد گردد.
در یکی از خبرهای رسمی منتشر شده، در مرداد سال ۱۳۹۰ احمد قلعه بانی مدیر عامل وقت شرکت ملی نفت ایران، اعلام کرد که ارزش قراردادهای وزارت نفت با قرارگاه خاتم الانبیاء به ۲۵ میلیارد دلار رسیده است. او گفته بود: “طی چند سال گذشته بیش از ۲۵ میلیارد دلار قرارداد نفتی و گازی با قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء منعقد شده است که این امر الگویی مناسب برای سایر شرکتهای پیمانکاری است که انشاءالله با حضور مهندس قاسمی در وزارت نفت این الگو در تمام بخش های این صنعت پیاده سازی خواهد شد.”
این رقم تنها بخش مربوط به نفت این قرارگاه، آنهم تا سال ۱۳۹۰ است.