با بالا گرفتن بحران در عراق، برخی سرداران سپاه پیشنهاد کرده اند که تظاهرات روز قدس امسال علیه گروه هایی که “تکفیری” می خوانند برگزار شود و همزمان ایالات متحده و اسرائیل را حامی اصلی گروه های شبه نظامی اسلام گرا در عراق معرفی کرده اند.
با ادامه درگیری های خونین در همسایه غربی ایران، سردار رمضان شریف مسئول روابط عمومی این نهاد نظامی، که همزمان رئیس ستاد انتفاضه و قدس وشورای هماهنگی تبلیغات اسلامی است روز گذشته محور اصلی راهپیمایی روز قدس را “تکفیری ستیزی” معرفی کرد و گفت: “امسال در روز جهانی قدس، افکار عمومی با این ملاک می تواند عیار مسلمانان واقعی را ممیزی و جبهه الحادی و تکفیری که خود را به غلط و در چارچوب یک توطئه خطرناک منسوب به اسلام می دانند، طرد و منزوی سازند.”
آیت الله خمینی، بنیانگذار جمهوری اسلامی پس از پیروزی انقلاب آخرین جمعه ماه رمضان را در حمایت از مبارزات جنبش های فلسطینی علیه اسرائیل، روز قدس اعلام کرد تا تظاهر کنندگان حامی حاکمیت در خیابان علیه اسرائیل شعار سر دهند.اما به تدریج ماهیت این روز برای نهادهای قدرت در حاکمیت، با توجه به تحولات بین المللی تغییر کرده و امسال هم روز قدس فرصتی برای اعتراض به شبه نظامیان تندرو مخالف دولت شیعه در بغداد و تهران است.
البته کسانی همچون سردار نقدی هم هستند تا بتوانند برای رفع و رجوع کردن این بدعت، ارتباطی میان گروه های ستیزه جو در عراق و دولت یهود در اسرائیل پیدا کنند. فرمانده بسیج روز یکشنبه در نشست جمعی از روحانیون و ماموستایان استان کردستان در سنندج گفته است: “بدون شک این اقدام ابلهانه آمریکا و راه‌اندازی فتنه جدید در عراق مقدمه شکل‌گیری نیروی مقاومت جدیدی در عراق خواهد شد که زنجیره مقاومت را از شرق سرزمین‌های اسلامی تا مرزهای فلسطین تکمیل می‌کند و زمینه‌ساز شکست نهایی استکبار و محو رژیم صهیونیستی خواهد شد.”
از سوی دیگر سردار شریف در سخنرانی دیروز خود بدون آنکه اشاره ای به نقش دولت نوری مالکی و حمایت های تهران از سیاست های وی در پدیدار شدن بحران کنونی عراق کند، تنها پیش بینی کرده است که همسایه غربی ایران “سرانجام گورستان تروریست‌های سلفی-بعثی و نمایشگاه رسوایی حامیان آنان بوده که راه گریزی برای آن متصور نیست.”
در حال حاضر اصلی ترین گروه های شبه نظامی سنی درگیر با دولت مرکزی عراق، “دولت اسلامی عراق و شام” و سپاه نقش بندیه هستند. اولی توسط بیش از ۱۰ هزار تن از اسلام گرایان تندرو منشعب از القاعده و بازمانده از گروه ابومصعب الزرقاوی – رهبر کشته شده القاعده در عراق - تشکیل شده و دومی توسط عزت الدوری از اعضای ارشد حزب بعث در زمان صدام حسین اداره می شود. در حال حاضر ائتلافی نانوشته بین این دو وجود دارد اما ناظران پیش بینی می کنند به زودی درگیری میان این دو گروه شبه نظامی نیز بالا خواهد گرفت.
در همین حال به باور سردار جزایری – معاون ستاد کل نیروهای مسلح ـ این واشنگتن است که طراحی نبردهای “تروریستی ” در عراق را عهده دار شده است. به گفته وی “ایجاد مانع در مسیر شکل‌گیری دولت‌های مستقل و مردم سالار، جلوگیری از شکل‌گیری قدرتهای مستقل منطقه‌ای در برابر قدرتهای سلطه‌گر غربی، تأمین امنیت رژیم نامشروع صهیونیستی و ایجاد فراغت برای این رژیم در جهت تداوم سرکوب نیروهای مقاومت از اهدافی است که دشمن در راستای راهبرد تقابل با بیداری اسلامی دنبال می‌نماید.”
به نظر می آید مقصود وی از دولت های “مستقل و مردم سالار” معطوف به دولت نوری المالکی است که از سال ۲۰۰۶ تاکنون برای دو دوره نخست وزیر عراق بوده است و امسال نیز پس از برگزاری انتخابات علی رغم اینکه بسیاری از نخبگان کرد، سنی و شیعه های سکولار با ادامه حضور وی در کاخ نخست وزیری مخالف اند اما اصرار دارد در قدرت باقی بماند.
گرچه دو روز پیش معاون امور خاورمیانه وزیر خارجه جمهوری اسلامی به گونه ای سخن گفت که نشان دهد تهران اصراری بر اینکه الزاما نوری المالکی بار دیگر بر کرسی نخست وزیری بنشیند ندارد: “هر فردی هم غیر از آقای مالکی در چارچوب نتیجه انتخابات اخیر در مجلس انتخاب شود، و به تایید برسد او هم مورد تایید جمهوری اسلامی ایران خواهد بود؛ این یک موضوع کاملا داخلی عراق است.”
گرچه سیاست خارجی نظام به ویژه در کشورهای همسایه همچون عراق، عربستان و سوریه بیش از آنکه تحت تاثیری تصمیمات وزارت خارجه و دولت باشد از سوی بیت رهبری و سپاه پاسداران تنظیم می شود و این دو نهاد هنوز هیچ اشاره مستقیم و غیر مستقیمی به اینکه تمایل دارند نوری المالکی کنار برود نکرده اند.
درخواست هاشمی برای همکاری تهران و ریاض
عربستان دیگر همسایه عراق که از زمان حمله ایالات متحده به عراق که منجر به کاهش نفوذ سیاسی ریاض در بغداد شده، از دیگر کشورهایی است که می تواند نقشی کلیدی در بحران عراق ایفا کند اما به دلیل اختلافات عمیق با جمهوری اسلامی بر سر قدرت شیعیان در عراق و حذف نخبگان سنی از ساختار قدرت، این کشور تاکنون علاقه ای به همکاری با تهران و بغداد برای یافتن یک راه حل سیاسی نشان نداده است.
در چنین فضایی آیت الله علی اکبر هاشمی رفسنجانی که به طور سنتی رابطه حسنه ای با شاه و شاهزادگان سعودی داشته، این هفته دیداری با سفیر جمهوری اسلامی در عربستان داشته و خواستار همکاری تهران و ریاض در خصوص بحران عراق شده است.
رئیس پیشین جمهوری اسلامی و رئیس کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به همکاری‌هایی که جمهوری اسلامی در مقاطع مختلف با عربستان سعودی داشته، گفته: “برای مقابله با افراطی‌گری و جلوگیری از بازتولید جهل، تلاش همه کشورهای اسلامی، به ویژه ایران و عربستان ضروریست تا این‌گونه القا نشود که دولت‌ها و ملت‌‌های اسلامی برای حفظ ثبات و امنیت خویش نیاز به قدرتهای بیگانه دارند.”
پیشتر این گمانه زنی مطرح شده بود که هیاتی از جمهوری اسلامی برای مذاکره در خصوص بحران عراق به عربستان سعودی اعزام شده است اما رسانه های داخلی جمهوری اسلامی از قول بخش مطبوعاتی سفارت تهران در ریاض این خبر را تکذیب کرده اند.
