تصویر: نمازجمعه ۲۹ خرداد ۱۳۸۸
سردار محسن رضایی، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام که اخیرا به سپاه پاسداران بازگشته، طی سخنانی علت اصلی تحریم‌ها را عمل نکردن دولت سابق به “رهنمود”های سیدعلی خامنه‌ای دانست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، محسن رضایی در گفتگو با خبرنگاران تاکید کرد: “اگر دولتمردان به رهنمودهای مقام معظم رهبری کاملاً عمل کنند، موفقیت‌شان بالاتر از چیزی است که به دست می‌آورند، تجربه نشان داده است که در زمان امام خمینی(ره) و زمان مقام معظم رهبری هرچه به رهنمودهای این دو بزرگوار کامل‌تر و دقیق‌تر عمل شود، دستاوردهای ما بیشتر از آن چیزی است که دولتمردان و جناح‌های سیاسی در کشور زحمت می‌کشند.”
او اضافه کرد: “به‌طور مثال اگر در دولت‌های گذشته رهنمودهای مقام معظم رهبری عمل می‌شد، اصلاً ما تحریم نمی‌شدیم و در فتنه ۸۸ نیز که رهبری فرمودند دوستان قدیمی ما توجه کنند، اگر به خطبه ایشان توجه می‌شد، این مسائل پیش نمی‌آمد.”
فرمانده سابق سپاه پاسداران به دولت روحانی هم توصیه کرد که به این رهنمودها بهتر عمل کند: “اگر دولت آقای روحانی بخواهد در مذاکرات هسته‌ای موفقیتی به دست آورد، باید رهنمودهای مقام معظم رهبری و خطوط قرمزی را که توسط ایشان ترسیم شده عمل کنند. البته نمی‌گویم که عمل نمی‌شود اما هرچه بیشتر و کامل‌تر عمل شود، ما دستاوردهای بیشتری را در مذاکرات با ۵+۱ خواهیم داشت و با سربلندی بیشتری از این مذاکرات عبور خواهیم کرد.”
یکی از سیاستهای اصلی آیت‌الله خامنه‌ای و هواداران او در سال‌های رهبری‌اش، این است که در برابر ناکارآمدی حکومت و نابسامانی‌ها و مشکلات و همچنین فساد گسترده و یا شکست‌های پی‌در پی سیاست خارجی، کوچکترین مسئولیتی را متوجه رهبر جمهوری اسلامی نمی‌دانند. چنانچه هر مشکلی بوجود آید، ناشی از بی‌توجهی به “اوامر” رهبر است و هر موفقیت کوچکی هم، به دلیل توجه به هدایت‌ها و رهنمودهای او است. این روش پیش از هرکسی، توسط شخص آیت‌الله خامنه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است. برای نمونه در حالی که هر روز فسادهای اقتصادی و اداری گسترده در جمهوری اسلامی فاش می‌شود، او حاضر به پذیرش کمترین مسئولیتی نیست.
در نیمه اول سال ۱۳۹۰ اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی در شبکه بانکی کشور کشف شد و حساسیت افکار عمومی را برانگیخت. در آن زمان هنوز فسادهای میلیاردی بعدی فاش نشده بود و این اختلاس بزرگ‌ترین فساد تاریخ ایران محسوب می‌شد. در مهرماه سال ۱۳۹۰ آیت‌الله خامنه‌ای طی یک سخنرانی اعلام کرد که اگر به توصیه‌های او عمل می‌شد این اتفاق نمی‌افتاد. او گفته بود: “چند سال قبل از این – نمی‌دانم حالا ده سال است یا بیشتر است - من توصیه‌های مؤکدی را راجع به مقابله‌ی با فساد اقتصادی به مسئولین کشور کردم؛ استقبال هم کردند؛ اما خب، اگر عمل می‌کردند، دیگر این فساد بانکی اخیر - که حالا همه روزنامه‌ها و همه دستگاه‌ها و همه‌ی ذهنها را پر کرده - پیش نمی‌آمد. وقتی عمل نمی‌کنیم، دچار این حوادث می‌شویم. اگر با فساد مبارزه بشود، دیگر این چند هزار میلیارد - یا هرچه - سوءاستفاده‌ای که افرادی بیایند بکنند، پیش نمی‌آید. وقتی عمل نمی‌کنیم، خب، پیش می‌آید.”
خامنه‌ای هیچگاه توضیح نداد که صرف توصیه کردن قرار است چه کارکرد معجزه آسایی داشته باشد تا جلوی اختلاس‌ها و فسادها گرفته شود و او به عنوان قدرتمندترین شخص کشور، بجز توصیه کردن، چه اقدام عملی در جهت تصحیح ساختار ناکارآمد “نظام” کرده است؟
مشابه این ماجرا پس از اختلاف با محمود احمدی‌نژاد در سال‌های آخر ریاست‌جمهوری او نیز پیش آمد. از آن زمان و خصوصا پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری احمدی‌نژاد، هواداران رهبر جمهوری اسلامی تلاش کردند که مسئولیت او در برابر دولت گذشته را نادیده بگیرند. با اینهمه اطرافیان احمدی‌نژاد حاضر به چنین کاری نبودند. حتی یکبار غلامحسین الهام، در پاسخ به این پرسش که “چرا دولتی که ادعای پاک دستی داشت این چنین از آب در آمد؟” گفته بود: “شما رهبری و شهادتشان را قبول دارید؟ ایشان اعلام کردند محبوب‌ترین دولت بعد از مشروطه همین دولت است. چند بار هم بر پاک دستی این دولت صحه گذاشتند. حالا می‌خواهند نقطه قوت دولت احمدی نژاد را خراب کنند.”
او اضافه کرده بود: “دیدم اخیرا یکی از نزدیکان حضرت آقا مصاحبه کرد و گفت بعد از هدفمندی ایشان گفتند خیال من راحت شد که از این به بعد کسی در کشور گرسنه نیست. خیلی‌ها با همین مقدار اندک زندگی شان می گذرد.”
الهام همچنین گفته بود: “احمدی نژاد همیشه می‌گفت ظرفیت کار بیشتر هست. رهبری معظم بارها به احمدی نژاد تاکید کردند شما ۱۰ شب به بعد کار نکن. ما چراغ اتاقش را خاموش می‌کردیم و می‌گفتیم آقای احمدی نژاد از فرمان رهبری تخطی نکنید.”
اکنون به نظر می‌رسد که محسن رضایی در حال تلاش برای سلب مسئولیت از خامنه‌ای در برابر سیاست خارجی جمهوری اسلامی است. این تلاش در حالی صورت می‌گیرد که به گفته مسئولان جمهوری اسلامی مساله سیاست خارجی کاملا در اختیار رهبر جمهوری اسلامی است و رئیس جمهور یا دولت، توانایی تغییر آن را ندارند.
محمود احمدی‌نژاد در اواخر دوران ریاست‌جمهوری خود تلاش کرد زمینه مذاکره با امریکا را فراهم کند و حتی در جریان سفر به نیویورک، صریحا از رئیس جمهور امریکا دعوت به گفتگو کرد. چند روز بعد روزنامه کیهان خطاب به محمود احمدی‌نژاد در یادداشتی با عنوان “چرا جدی گرفته نشد؟!” نوشت: “با پیشنهاد ایشان برخوردی سرد و تقریبا بی‌تفاوت نیز داشتند و سؤال این است که چرا…. پاسخ دشوار نیست و با پوزش از آقای احمدی‌نژاد باید گفت دولتمردان آمریکایی، پیشنهاد آقای احمدی‌نژاد را بدون پشتوانه تلقی کرده‌اند. چرا که آنها نیز به خوبی می‌دانند آقای احمدی‌نژاد اگرچه رئیس جمهور و یکی از مسئولان بلندپایه جمهوری اسلامی ایران است ولی اتخاذ تصمیم درباره مذاکره یا رابطه با آمریکا در حوزه مسئولیت و اختیارات قانونی ایشان نیست.”
در سال‌های گذشته، بارها اعلام شده است که تصمیم‌گیرنده اصلی در حوزه سیاست خارجی، آیت‌الله خامنه‌ای است. نحوه مذاکرات ایران و غرب، چه در زمان ریاست‌جمهوری سیدمحمد خاتمی، چه بعد از آن و چه اکنون که روحانی مسئول ظاهری این مذاکرات است، بدون اجازه و هماهنگی با خامنه‌ای اساسا ممکن نبوده است. اما محسن رضایی در آخرین اظهارات خود تلاش کرده است که مسئولیت تحریم‌ها را نیز از عهده آیت‌الله خامنه ای خارج کند.
کافی است یکبار دیگر سخنان خامنه‌ای در خرداد ۸۸ مرور شود که گفته بود: “من البته در موارد متعددی با آقای هاشمی اختلاف‌نظر داریم، که طبیعی هم هست؛ ولی مردم نباید دچار توهم بشوند، چیز دیگری فکر کنند. البته بین ایشان و بین آقای رئیس جمهور از همان انتخاب سال ۸۴ تا امروز اختلاف‌نظر بود، الان هم هست؛ هم در زمینه مسائل خارجی اختلاف‌نظر دارند، هم در زمینه نحوه اجرای عدالت اجتماعی اختلاف‌نظر دارند، هم در برخی مسائل فرهنگی اختلاف‌نظر دارند؛ و نظر آقای رئیس جمهور به نظر بنده نزدیکتر است.”
خامنه‌ای حتی در آخرین دیدار با اعضای دولت احمدی‌نژاد هم از اینکه “این دولت بحمدالله توانست شعارهای انقلاب را سر دست بگیرد و به آنها افتخار کند” اظهار خوشحالی کرده بود.
