ناصر سراج، رییس سازمان بازرسی کل کشور در جریان مراسم تودیع و معارفه بازرس کل استان فارس که در شیراز برگزار شده بود، خبر داد که گزارش مفاسد مالی برای سیدعلی خامنهای ارسال شده است.
بر اساس گزارشی که در خبرگزاری رسمی ایرنا و همچنین روزنامه دولتی ایران منتشر شد، ناصر سراج گفته بود: “موضوع اقتصاد مقاومتی رویکردی شفاف است که توسط رهبر معظم انقلاب ترسیم شده است و بر این اساس گزارشهای مفاسدی که اتفاق افتاده، خدمت ایشان ارسال شده و در اولویت رسیدگی قرار دارد.”
یک روز بعد از انتشار این خبر، سازمان بازرسی کل کشور طی اطلاعیهای رسمی، روایت رسانهها مبنی بر “ارسال گزارش مفاسد مالی به محضر رهبر معظم انقلاب” را تکذیب کرد و از آنها خواست “در انتشار اخبار دقت کرده و امانت را در نقلقول از افراد رعایت کنند و از بیاخلاقی بپرهیزند.”
سازمان بازرسی کل کشور یکی از نهادهای زیر نظر قوه قضائیه جمهوری اسلامی است که باید گزارش اقدامات آن به رئیس قوه قضائیه ارسال شود. انتشار خبر ارسال گزارش به خامنهای، به معنای ورود مستقیم رهبر جمهوری اسلامی در مناقشه فساد گسترده نظام حکومتی محسوب میشد.
آیتالله خامنهای که قدرت مطلقه در ساختار جمهوری اسلامی را بر عهده دارد، در برابر ناکارآمدی و فساد افسار گسیخته حکومت، همواره خود را کنار کشیده است. در آذرماه سال گذشته و همزمان با برگزاری “همایش ملّی ارتقای سلامت نظام اداری و مقابله با فساد”، او پیامی به این مراسم فرستاد که در آنجا نیز با ادبیاتی غیرمتعارف، مسئولیت فساد را از گردن خود ساقط کرده بود. خامنهای در آن پیام نوشته بود: “نفس اهتمام آقایان به امر مبارزه با فساد را تحسین میکنم، لکن این سمینار و امثال آن بناست چه معجزهای بکند؟ مگر وضعیت برای شما مسئولان سه قوه روشن نیست؟ با توجه به شرایط مناسب و امیدبخشی که از لحاظ همدلی و هماهنگی و همفکری بین مسئولان امر وجود دارد، چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمیگیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند. توقع من از آقایان محترم این است که چه با سمینار و چه بدون آن، تصمیمات قاطع و عملی بدون هرگونه ملاحظهای بگیرند و اجرا کنند.” نکته جالب توجه آن بود که رهبر جمهوری اسلامی خود پاسخ نداده بود که با توجه به قدرت مطلقهای که در حکومت جمهوری اسلامی دارد، “چرا اقدام قاطع و اساسی انجام نمیگیرد که نتیجه را همه بطور ملموس مشاهده کنند.”
اظهارات گاه و بیگاه سیدعلی خامنهای درباره فساد گسترده حکومت همواره خبرساز بوده است. رهبر جمهوری اسلامی هیچگاه نپذیرفته که این ناکارآمدی بصورت سیستماتیک در جمهوری اسلامی وجود دارد و اتفاقی و گاه به گاه نیست. او بارها در سخنان خود مدعی شده که نظام جمهوری اسلامی کارآمد است و اگر فساد یا مشکلی در جایی وجود دارد، این موضوع ارتباطی به کل ساختار ندارد.
سیدعلی خامنهای از جمله در ساال 1383 گفته بود: “البته کمکاری وجود دارد، اما ناکارآمدی وجود ندارد؛ بین اینها باید تفکیک قائل شد. ناکارآمدی وجود ندارد؛ نظام اسلامی کارایی دارد. […] کارآمدی نظام غیر از کارآمدی این دستگاه یا آن دستگاه است؛ نظام، نظام کارآمدی است.”
بحران ناکارآمدی در دوران ریاستجمهوری احمدینژاد به اوج خود رسید و در حالی که رئیسجمهور خبر از تولید انرژی هستهای در یکی از آشپزخانههای شهر میداد، نزدیک به صد و پنجاه میلیارد دلار از درآمد ارزی ایران ناپدید شد. با نزدیک شدن به پایان دوره احمدینژاد و برملا شدن گوشه ای از فسادهای این دوره، اولین واکنش آیتالله خامنهای این بود که قضیه را نباید “کش” داد.
او در مهرماه سال ۱۳۹۰ طی دیدار با “کارگزاران حج” به موضوع اختلاس چند میلیاردی اشاره و باز هم مسئولیت خود در این وضعیت را کتمان کرده و گفته بود: “چند سال قبل از این - نمیدانم حالا ده سال است یا بیشتر است - من توصیههای مؤکدی را راجع به مقابلهی با فساد اقتصادی به مسئولین کشور کردم؛ استقبال هم کردند؛ اما خب، اگر عمل میکردند، دیگر این فساد بانکی اخیر - که حالا همه روزنامهها و همهی دستگاهها و همهی ذهنها را پر کرده - پیش نمیآمد. وقتی عمل نمیکنیم، دچار این حوادث میشویم. اگر با فساد مبارزه بشود، دیگر این چند هزار میلیارد - یا هرچه - سوءاستفادهای که افرادی بیایند بکنند، پیش نمیآید. وقتی عمل نمیکنیم، خب، پیش میآید”
او سپس اضافه کرده بود: “خب، البته خبررسانی شد؛ مطبوعات، دیگران، کارهائی کردند، خبررسانی کردند، ایرادی ندارد؛ اما دیگر نباید قضیه را خیلی کش بدهند. بگذارید مسئولین کارشان را بکنند؛ عاقلانه، مدبرانه، قوی و با دقت قضایا را دنبال کنند. جنجال و هیاهو تا یک مقداری برای آگاهیها لازم است؛ دیگر همین طور هی ادامه دادن - بخصوص که اگر بعضیها هم بخواهند در این بین استفادههای دیگری از این مسائل بکنند - هیچ مصلحت نیست.”
بجز آیتالله خامنهای دیگر مسئولان منصوب و منتسب به او نیز همواره از انتشار اخبار مربوط به فساد ابراز نگرانی کردهاند. برای نمونه حجتالاسلام صادق لاریجانی در مهرماه سال گذشته از انتشار مکرر اخبار فساد ابراز نگرانی کرده و گفته بود: “در فضایی که ما امروز در آن قرار داریم برخی فکر میکنند که بزرگنمایی فساد کار خوبی است. برخی رسانهها داد از فساد میزنند و معلوم نیست چه میخواهند بگویند. میخواهند به گردن دیگران بیاندازند، اشتباه میکنند چون کار غیرمنصفانه گریبانگیر خود آنها نیز خواهد شد. اینگونه اقدامات موجب ناامیدی مردم و حتی به امنیت ملی نیز مربوط میشود، این واقعا تخلف است و من به دادستان تهران دستور دادم که تمامی این موارد را رصد کند و در آنچه که خلاف قانون است، متخلفان را از هر مرتبهای که باشند احضار کند.”
بهمن ماه گذشته هم محمدرضا نقدی، رییس سازمان بسیج مستضعفین، از اینکه جمهوری اسلامی، نظامی فاسد ترسیم شود ابراز تاسف کرده و گفته بود: “گاهی یک فرد فساد میکند که نظام با جدیت پیگیری و برخورد میکند اما برخی آن را بهانه قرار داده و همراه با رسانههای استکباری و صهیونیستی به آن دامن میزنند و برخی در این زمینه رژیم پهلوی که فساد افراد در راس آن یک قاعده بود و همه فاسد بودند را با نظامی که مبنایش بر پاک دستی و صداقت است مقایسه میکنند.”