در حالی که مجلس هنوز به بند های مربوط به حذف یارانه ثروتمندان یا افرادی که بالای دو و نیم میلیون تومان درآمد ماهانه دارند، رای نداده، محمدباقر نوبخت، رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی روز گذشته از آغاز حذف یارانه این افراد خبر داد.
به نوشته خبرگزاری‌های داخلی، محمدباقر نوبخت دیروز در همایش “اقتصاد مقاومتی” آغاز حذف یارانه شهروندان را به طور رسمی اعلام کرده است.
او گفته است: “بنا بر بند و تبصره ۲۱ قانون بودجه سال ۱۳۹۳ به دولت اجازه داده شده که یارانه نقدی را تنها به افراد نیازمند پرداخت کند. بر این اساس در ۱۰ ماه گذشته تلاش کردیم تا با تکمیل منابع و بانک‌های اطلاعاتی نسبت به این موضوع اقدام کنیم. شناسایی و حذف پر درآمد‌ها با دقت کامل انجام می‌شود و از ۴۰ پایگاه اطلاعاتی که در اختیار داشتیم افرادی را که برای ما محرز شد از درآمد کافی برخوردار بوده و یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی تاثیر بر زندگی آن‌ها ندارد را در لیست کسانی که باید از دریافت یارانه حذف شوند قرار دادیم”.
او افزوده: “افراد خارج از کشور را براساس گزارش‌هایی که در اختیار داشتیم به طور کامل حذف کرده‌ایم، اما پر درآمدهای داخل کشور نیز به تدریج در حال حذف شدن هستند. در عین حال که این اقدام با دقت کافی انجام می‌شود تا در حذف یارانه بگیران پر درآمد هم تبعیضی ایجاد نشده و تنش‌زا نباشد”.
نوبخت درباره ایراداتی که برخی از نمایندگان مجلس نسبت به مصوبه اخیر کمیسیون تلفیق و توافق دولت برای حذف یارانه خانوارهای با درآمد دو و نیم میلیون تومان داشته اند نیز گفته: “این موضوع در هفته آینده در مجلس مورد بررسی قرار خواهد گرفت و در نهایت با بحث و بررسی هایی که انجام می‌شود نقایص آن برطرف شده و اجرایی خواهد شد که این مصوبه می تواند تکمیل کننده برنامه دولت برای اجرای هر چه سریع تر قانون هدفمندی یارانه‌ها باشد”.
آغاز حذف یارانه پردرآمدها در حالی از سوی دولت اعلام شده که کمیسیون تلفیق مجلس، در واپسین نشست خود در هفته گذشته مصوبه‌ای جنجالی در اینباره داشت و حذف یارانه خانوارهایی با درآمد بالای دو و نیم میلیون تومان را به تصویب رساند.
محمد مهدی مفتح، مخبر کمیسیون تلفیق در اینباره گفته بود: “موضوع هدفمند کردن یارانه‌ها در دولت به پیشنهاد کمیسیون برنامه و بودجه تغییر پیدا کرد و جایگزین لایحه دولت شد، جلسه‌ای که با حضور آقای نوبخت برگزار شد و ایشان نیز به صورت صریح و روشن مصوبه کمیسیون را تأیید کردند. طبق مصوبه این کمیسیون درآمد حاصل از اجرای هدفمندی در سال ۹۴، ۴۸ هزار میلیارد تومان است، این اعتبار از محل اصلاح قیمت‌ها باید کسر شود، این همان درآمدی است که دولت نیز آن را لحاظ کرده بود. طبق این مصوبه مقرر گردید ۵ هزار میلیارد تومان موضوع ماده ۸ قانون هدفمندی برای کمک به بخش تولید، بهبود حمل و نقل عمومی و بهینه‌سازی مصرف انرژی در واحدهای تولیدی، خدماتی و مسکونی هزینه شود. همچنین مقرر گردید ۱۰ درصد از درآمد هدفمندی یعنی مبلغ ۸.۴ دهم هزار میلیارد تومان در حوزه بهداشت و درمان هزینه شود. قرار شده است تا مبلغ ۳۷ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه نقدی و غیرنقدی موضوع ماده ۷ قانون هدفمندی هزینه شود بدان معنا که مشخص بشود چه افرادی می‌توانند یارانه بگیرند. طبق این مصوبه کلیه خانواده‌های تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی مشمول دریافت یارانه هستند. همچنین عشایر و خانوارهای ساکن در روستا یارانه می‌گیرند. بازنشستگان کشوری و تأمین اجتماعی مشروط به اینکه مستمریشان حداکثر ۵.۲ میلیون تومان باشد مشمول دریافت یارانه می‌شوند، این بدان معناست کسانی که کمتر از دو و نیم میلیون تومان مستمری می‌گیرند می‌توانند یارانه دریافت کنند. کلیه خانوارهایی که برای سازمان هدفمندی محرز شود که درآمد ماهیانه‌شان کمتر از ۵.۲ میلیون تومان است نیز مشمول دریافت یارانه خواهند شد”.
این مصوبه اما هنوز در صحن علنی به تصویب نرسیده،و با مخالفت های متعددی همراه شده است. برخی نمایندگان هم معتقدند که در صحن رای نخواهد آورد.
بار کوچکی نژاد نماینده رشت در اینباره گفته است: “با توجه به اینکه بارها مجلس بر حذف پردرآمدها از جامعه هدف یارانه ها تاکید کرده است، در سال ۹۳ مجلس دولت را موظف کرد تا دهک های پردرآمد کشور را از جامعه هدف یارانه ها حذف کند. ادعای دولت بر این بود که بالغ بر ۱۰ میلیون نفر در دهک های پردرآمد کشور قرار دارند که یارانه دریافت می کنند اما متاسفانه تا به امروز، امکان حذف این جمعیت از جامعه هدف امکان پذیر نشده است. اگرچه با حذف این تعداد، حدود ۷ هزار میلیارد تومان که البته چندان چشمگیر نیست به بودجه دولت کمک خواهد شد. پیشنهادی که نمایندگان مجلس به همراه دولت به کمیسیون ارائه کرده اند این بود که خانوارهایی با درآمد ماهانه بالای ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان، از فهرست جامعه هدف یارانه ها حذف شوند. این موضوع در کمیسیون تلفیق مورد بحث و مناظره بسیاری قرار گرفت. در نهایت این پیشنهاد رأی آورد. اما معتقدم در صحن مجلس رأی نخواهد آورد و به دولت برمی گردد”.
او دلایل مخالفت احتمالی مجلس با این مصوبه را نیز چنین تشریح کرده : “اگر درآمدهای خانوارها به میزان ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان مبنای حذف یارانه ها قرار گیرد نادرست است. زیرا عملا ما درآمد ۳ میلیون تومان را خط فقر اعلام می کنیم”.
اکبر ایزدی، رییس سازمان هدفمندی یارانه ها نیز از مخالفان سرسخت حذف یارانه ها است.
او در زمان تصویب مصوبه کمیسیون تلفیق گفته بود: “ما منتظر بررسی این مصوبه در صحن علنی مجلس هستیم و تا آن زمان نمی توان نظر قطعی را اعلام کرد؛ اما در مجموع عملیاتی شدن چنین مصوبه ای موجب اذیت مردم خواهد شد. با وضعیت موجود بعید است این مصوبه در صحن علنی هم تصویب شود و به نظر می رسد که تغییر خواهد کرد. ما امکانات را در اختیار داریم و بانک های اطلاعاتی کاملند اما نه به این صورت که بخواهیم برای تمام مردم آن را به کار بگیریم و کل جمعیت را پوشش دهد. اکنون حدود ۷ تا ۱۵ میلیون نفر در کشور هستند که اطلاعاتشان درهیچ بانک اطلاعاتی وجود ندارد و این مساله بسیار مشکل ساز خواهد بود”.
او افزوده بود: “اینکه مصوب شده درآمد بالای دو و نیم میلیون تومان از دریافت یارانه خذف شوند دارای ابهام است چراکه ضمن اینکه مشخص نیست منظور درآمد کل خانوار است یا سرپرست، تعداد اعضا و یا استان محل سکونت نیز تعیین نشده است. این در حالی است که وضعیت درآمد و هزینه در استانهای مختلف با یکدیگر متفاوت است به عنوان مثال شرایط تهران با سایر استانها هم سطح نیست”.
در صورت اجرایی شدن تصمیمی که دولت از دیروز اتخاذ کرده، از این پس ۹ میلیون نفر از دریافت یارانه محروم خواهند شد.
خبرگزاری ایسنا در اینباره می نویسد: “با مصوبه اخیر کمسیون تلفیق مجلس، سقف منابع توزیعی یارانه نقدی و غیر نقدی که همواره به صورت نقدی پرداخت شده است از حدود ۴۲ هزار میلیارد تومان پیشنهادی در لایحه بودجه به ۳۷ هزار میلیارد تومان کاهش یافت. ریزش ۵۰۰۰ میلیارد تومانی منابع توزیعی برای یارانه نقدی نشان می‌دهد که دولت برای توازن هزینه‌ای در این بخش در سال آینده باید یارانه حدود ۹ میلیون نفر را حذف کند تا توان پرداخت یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی تا انتهای سال را با همین ۳۷ هزار میلیارد تومان داشته باشد. یک حساب و کتاب سرانگشتی نشان می‌دهد که ۵۰۰۰ میلیارد تومان حدف شده در کل سال، تامین کننده حدود ۴۱۶ میلیارد تومان از منابع یارانه نقدی توزیع شده در هر ماه است. براین اساس اگر این ۴۱۶ میلیارد حذف شده بر رقم ۴۵ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومانی یارانه نقدی هر نفر در ماه تقسیم شود نتیجه حدود ۹ میلیونی را به همراه دارد که نشان می‌دهد در هر ماه ۹ میلیون نفر از لیست یارانه بگیران حذف خواهند شد”.
هنوز مشخص نیست با وجود مخالفت برخی نمایندگان مجلس و همچنین رئیس سازمان هدفمندی یارانه ها، حذف یارانه پردرآمد ها عملی خواهد شد یا نه.
