خبرگزاری مهر خبری عجیب منتشر کرده که چند عکس هم ضمیمه آن است؛ عکس‌هایی از اسنادی نیم سوخته که ادعا شده اسناد و مکاتبات اداری دوره پهلوی است و به دلیل نبود فضای کافی در موزه رضا عباسی، آتش زده شده و به سطل زباله ریخته شده است.
خبرگزاری مهر عنوان کرده که این عکس‌ها را یکی از کارکنان موزه ارسال کرده و مدیر موزه هم در پاسخ به مهر، از چنین اتفاقی ابراز بی‌اطلاعی کرده است. ساعاتی پس از انتشار این خبر، مسوول روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران، سوزاندن اسناد را تکذیب اما عنوان کرد که با وجود دروغ بودن خبر، صحت و سقم آن از سوی کارشناسان حراست در حال بررسی است!
دروغ است اما در دست پیگ ی ری
موزه رضا عباسی که در خیابان شریعتی تهران قرار دارد و در شهریور ۱۳۵۶ از سوی فرح پهلوی، آخرین ملکه ایران، افتتاح شد، نام نقاش مشهور دوره صفوی را بر خود دارد. این موزه که پس از انقلاب ۵۷ چندین بار تعطیل و مجددا افتتاح شد،با داشتن یک کتابخانه غنی و نمونه‌هایی کم‌نظیر از میراث فرهنگی ایران، یکی از موزه‌های مهم پایتخت به شمار می‌آید.
خبرگزاری مهر روز دوشنبه ۲۱ اردیبهشت ماه با انتشار عکس‌هایی خبر داد که اسناد و مکاتبات اداری دوره پهلوی به دلیل کمبود فضا در موزه رضا عباسی سوزانده و دور ریخته شده است. در عکس‌ها کارتنی حاوی اسناد سوخته دیده می‌شود که در سطل زباله مجاور موزه قرار دارد. شهرام حیدرآبادیان، مدیر موزه رضا عباسی هم در پی تماس این خبرگزاری گفته است: “از سوزاندن اسناد در این موزه و وجود چنین اسنادی اطلاع ندارم.”
او حتی حاضر به دریافت تصاویر و مشاهده آنها هم نشده و گفته “حتما اگر نیازی به کمک خبرنگاران باشد، اطلاع می دهیم.”
خبرگزاری دولت اما اظهارات مسوول روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران را منتشر کرده که این ماجرا را تکذیب می‌کند. وجیهه قاسمی توضیح داده است: “خروج هرگونه اموال و استاد تاریخی بدون صورتجلسه و اطلاع امین اموال و مسوولان یگان حفاظت میراث فرهنگی استان تهران از مخزن و ویترین های سالن همایش غیرممکن است.”
او با این حال افزوده: “صحت و سقم خبر توسط کارشناسان حراست استان در حال بررسی است”.
روزنامه جام‌جم هم با استناد به خبر مهر، سعی کرده تا با مدیر موزه صحبت کند اما موفق نشده، پس به سراغ مدیر روابط عمومی سازمان میراث فرهنگی رفته است. حمید ضیایی‌پرور هم گفته است: “بخش‌های مختلف سازمان در حال پیگیری این ماجرا هستند و به حراست سازمان هم اطلاع داده شده تا این خبر را پیگیری کند.”
او برعکس روابط عمومی استان تهران، ماجرا را نه تایید و نه تکذیب اما اضافه کرده هنوز برای اظهار نظر قطعی در ارتباط با این موضوع زود است. با این حال به گفته او “کارکنان موزه‌ها آن‌قدر عاقل هستند که اسنادی را به صرف نداشتن جا یا این‌که مربوط به دوران پهلوی است نسوزانند.”
آثار و اسنادی که در موزه‌ها خاک می‌خورد
این روزها که ۷۰۰ اثر هنری در بیلبوردهای تهران بالا رفته و پایتخت پرجمعیت ایران را به یک نمایشگاه بزرگ هنری تبدیل کرده، بار دیگر بحث شیوه نگهداری آثار هنری و اسناد تاریخی در موزه‌های ایران بالا گرفته است. در کنار استقبال بسیاری که از ایده “نگارخانه‌ای به وسعت شهر” به عمل آمده، طیفی از منتقدان هم این موضوع را یادآوری کرده‌اند که به جای چنین ابتکاراتی بهتر است آثار ارزشمند پنهان شده در زیرزمین موزه‌ها را از شرایط ناگوار نگهداری نجات داده و در معرض دید شهروندان بگذارند.
موزه هنرهای معاصر هم یکی از اماکنی است که مانند موزه رضا عباسی در سال ۱۳۵۶ و به دست فرح پهلوی بازگشایی شد. گفته می‌شود این موزه مهم‌ترین و بزرگ‌ترین مرجع و منبع هنر غرب در قاره آسیا است. اما آثار بسیار ارزشمند این موزه از جمله تابلوهایی متعلق به ون‌گوگ، پیکاسو و مونه بیش از سه دهه اجازه نمایش پیدا نکرده‌اند و گفته می‌شود که مراقبت‌های لازم از آنها صورت نمی‌گیرد.
فرح پهلوی که نقش مهمی در راه‌اندازی موزه‌ها ومراکز فرهنگی در انتهای دهه ۵۰ داشته در سال‌های اخیر چندین بار نسبت به وضعیت و سرنوشت آثار هنری در اختیار موزه‌های ایران ابراز نگرانی کرده است. او از جمله به روزنامه گاردین گفته بود: “من امیدوارم که این آثار را از روی بی توجهی در زیرزمین ها انبار نکرده باشند. در دوران حوادث مربوط به سال های انقلاب من به شدت نگران این آثار بودم و می ترسیدم که آنها را نابود کنند. اما خوشبختانه کارمندان موزه آنها را در زیرزمین ها محافظت کرده و مهدی کوثر رییس دانشکده معماری دانشگاه تهران فهرست کاملی را از این مجموعه تهیه کرد. او پس از خروج کامران دیبا از ایران ریاست موزه هنرهای معاصر را به عهده گرفت[…] همه اینها یک سرمایه ملی برای ایران هستند و باید به خوبی از آن نگهداری شود. این مجموعه هنری در خارج از آمریکا و اروپای غربی بی نظیر است.”
او همچنین درباره ممنوع بودن نمایش این آثار عنوان کرده بود: “تا وقتی که این آثار سالم مانده و به آنها آسیبی نرسد من راضی هستم. اگر نمی خواهند آنها را نمایش دهند مسئله ای نیست. ولی در عین حال باید پرسید که آیا هر آنچه در ایران می گذرد واقعا اسلامی است و تنها مشکل مملکت نمایش یا سانسور چند تابلویی نظیر نقاشی «رقصندگان باله» اثر «دگا» است؟”
جالب این که در عکس‌های منتسب به اسناد سوزانده شده موزه رضا عباسی، تصویری نیم‌سوخته از فرح پهلوی نیز دیده می‌شود.
