فرمانده قرارگاه پدافند خاتم الانبیا متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ارتقای سیستم موشکی ضدهوایی S-200 ساخت روسیه در دو بخش کشف و موشکی خبر داد و گفت که این قرارگاه بر این مبنا در حال ساخت سیستمی مشابه S-300 اما با قابلیت هایی بیشتر از آن است. امیر فرزاد اسماعیلی نام سیستم جدید را باور 373 اعلام کرد. به گفته فرمانده قرارگاه پدافند خاتم الانبیا تاکنون 30 درصد از کار طراحی و ساخت این سامانه موشکی ضدهوایی به پایان رسیده است.
اسماعیلی درباره دلیل نامگذاری این سیستم ضدهوایی به باور گفت: “خبر شروع به ساخت این سامانه که به مراتب قابلیت‌های آن بیشتر از اس 300 است توسط نخبه طراح به صورت حضوری به اطلاع مقام معظم رهبری رسید. بعد از شنیدن این موضوع رهبری فرمودند کار را باور داشته باشید تا موفق شوید به همین خاطر نام این سامانه را باور 373 نامیدیم.”
به گزارش خبرگزاری ایسنا، وی در خصوص این سامانه پدافندی که روسیه حاضر نشد تا آن را در اختیار ایران قرار بدهد، گفت: “بعد از اینکه روس ها سامانه اس- ۳۰۰ را در اختیار جمهوری اسلامی ایران نگذاشتند، متخصصان کشورمان ساخت سامانه ای شبیه اس- ۳۰۰ که قابلیت آن به مراتب بیشتر از این موشک است را با همکاری صنعت و دانشگاه آغاز کردند.”
وعده جمهوری اسلامی
جمهوری اسلامی ایران پیش از این اعلام کرده بود که با امتناع روسیه از فروختن سیستم ضدهوایی S-300 به ایران، ساخت این سیستم را در دستور کار خود قرار می دهد.
احمد وحیدی، وزیر دفاع در پاییز 1389 با اعلام اینکه جمهوری اسلامی به دنبال دریافت غرامت از روسیه است، وعده داد که ایران خودش S-300 را خواهد ساخت.
او در آن هنگام گفت که “با همت متخصصان داخلی به زودی سامانه موشکی اس ۳۰۰ بومی را تولید خواهیم کرد.”
دمیتری مدودف، رئیس جمهور وقت روسیه، ماه پیش از آن اعلام کرده بود که این کشور تحویل موشک های زمین به هوای S-300 به ایران را به خاطر آنچه نقض تحریم های شورای امنیت سازمان ملل خوانده شده بود، متوقف خواهد کرد.
پس از مخالفت مدودوف با تحویل این سیستم به ایران، دولت این کشور اعلام کرد که پیش پرداخت ۱۶۶ میلیون دلاری برای خرید این موشک ها را به ایران باز می گرداند.
تصمیمی که با واکنش منفی ایران روبرو شد و این کشور تهدید کرد که از روسیه به خاطر عمل نکردن به تعهدش، شکایت می کند.
قرارداد ۸۰۰ میلیون دلاری فروش موشک های اس ۳۰۰ در سال ۲۰۰۵ میان ایران و روسیه امضا شد اما به دلیل مخالفت برخی کشورها از جمله آمریکا و اسرائیل، روسیه در مقاطع مختلف از تحویل این موشک ها به ایران خودداری کرده بود.
قطعنامه های متعدد شورای امنیت علیه برنامه اتمی جمهوری اسلامی، در کنار برخی تحریم های تجاری، مالی و فنی، فروش انواع اسلحه سنگین به ایران را نیز ممنوع کرده است.
مقامات ایرانی گفته اند که موشک های اس ۳۰۰ که جنبه دفاعی دارند، مشمول تحریم های سازمان ملل نمی شوند.
سیستم موشکی ضدهوایی S-300 یکی از پیشرفته ترین موشک های ضدهوایی در جهان است. این موشک می تواند ۱۰۰ هدف را در آسمان ردیابی کند.
جدیدترین نوع این موشکها بین ۱۹۵ تا ۳۰۰کیومتر برد دارند و می توانند هواپیما و موشکهای بالستیک را از فاصله ۱۰ متر تا ۲۷ کیلومتری از زمین هدف قرار دهند.
در اختیار گرفتن این سیستم توسط ایران می توانست سیستم دفاعی فرسوده نیروهای مسلح جمهوری اسلامی را تا سطح بالایی در برابر حمله های هوایی خارجی حتی در بالاترین سطوح مقاوم کند.
گروکشی روس‌ها
جمهوری اسلامی اعلام کرده که روسیه باید خسارت عدم اجرای قرارداد را بپردازد و به همین منظور در اوایل سال ۱۳۹۰ شکایتی را به دادگاه کیفری بین المللی تسلیم کرد.
علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران، شهریورماه همین سال در مجلس حضور یافت و با اشاره به شکایت تهران از مسکو گفت که “روس ها فکر می کردند می توانند با تحویل ندادن این موشک ها، مسائل خود را با آمریکا در ارتباط با سپر دفاعی، روابط هسته ای و تجاری حل کنند، اما چنین نشد.”
وی زمان رسیدگی به شکایت ایران را روز ۱۸ مهرماه سال ۱۳۹۰ اعلام کرد ولی از آن زمان تاکنون گزارشی درباره نتیجه رسیدگی به این شکایت منتشر نشده است.
اقدام ایران واکنش روسیه را برانگیخت و روزنامه “کامرسانت” چاپ مسکو روز بیستم مردادماه نوشت که “اگر ایران شکایت خود برای عدم تحویل سامانه موشکی اس ۳۰۰ را پس نگیرد، مسکو در قبال برنامه هسته‌ای ایران موضع سخت‌گیرانه‌تری اتخاذ خواهد کرد.”
فرمانده قرارگاه پدافند خاتم الانبیا سپاه دیروز گفت که ایران در سال گذشته برای ساخت سامانه باور 373 در “پله اول” قرار داشت “اما امسال در پله ای قرار داریم که تهدیدشناسی انجام شده و تمامی قطعات گلوگاهی به کمک صنعت و دانشگاه آماده شده است و کار برای ثبت این سامانه پیشرفته همچنان ادامه دارد.”
این فرمانده نظامی در عین حال سامانه های راداری در منطقه خاورمیانه را “بسیار آسیب پذیر” توصیف کرده و در عین حال گفته است: “هر سامانه ای که برای جمهوری اسلامی ایران تهدید محسوب شود یا کمکی به تهدید علیه ایران باشد، با تمام توان علیه این تهدیدات اقدام می کنیم.”
جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر بر سر برنامه هسته ای خود با آمریکا و اسرائیل دچار تنش های زیادی شده و در ماه های اخیر بحث حمله به تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی به منظور متوقف کردن برنامه اتمی تهران به صدر اخبار رسانه های جهان بازگشته است.
ایران تهدید کرده است که با هرگونه حمله خارجی مقابله خواهد کرد و برای نشان دادن آمادگی خود هر از چند گاهی رزمایش های مختلفی در کشور برگزار می کند.
امیر فرزاد اسماعیلی روز دوشنبه در همین زمینه از برگزاری رزمایش بزرگ و سراسری پدافند هوایی در اوایل مهرماه خبر داده و گفته که در این رزمایش، تمام یگان های پدافند هوایی شرکت خواهند داشت.
