با گذشت نزدیک به دو سال از برخی جنجالها پیرامون نقش شرکت مخابراتی اریکسون در شنود تلفنی در ایران، برخی رسانهها خبر از آن دادهاند که خدمات این شرکت به جمهوری اسلامی هنوز ادامه دارد.
خبرگزاری رویترز گزارش داد که شرکت سوئدی اریکسون همچنان در ایران فعالیت دارد و این همکاری تا سال ۲۰۲۱ نیز ادامه خواهد داشت.
این برای چندمین بار است که بحث همکاری شرکتهای بینالمللی مخابرات با جمهوری اسلامی مطرح میشود. پیش از این عیسی سحرخیز، روزنامهنگار دربند، با شکایت از شرکت نوکیا، مدعی شده بود که این شرکت تجهیزاتی در اختیار جمهوری اسلامی قرار داده که امکان شنود مکالمات تلفنی را به جمهوری اسلامی میدهد. سحرخیز گفته بود که همین تجهیزات عامل بازداشت وی بوده است. گرچه این شکایت از سوی نوکیا – زیمنس رد شده بود، اما این شرکت تایید کرده بود که تجهیزات شنود به جمهوری اسلامی فروخته است.
پیش از این، شیرین عبادی، حقوقدان و برنده جایزه صلح نوبل نیز همکاری چنین شرکتهایی با جمهوری اسلامی را محکوم کرده و در گفتگو با “روز” گفته بود که “شرکت نوکیاـ زیمنس هم تجهیزاتی به جمهوری اسلامی فروخته که از آن برای شناسایی معترضان استفاده میشد. بعد از رایزنیهای ما، این شرکت در بیانیهای اعلام کرد که به دلیل سوءاستفاده جمهوری اسلامی از تکنولوژی، از ایران خارج میشود و معاملات خود با دولت را قطع میکند. اما شرکت اریکسون همچنان به همکاری با جمهوری اسلامی میپردازد. تجهیزات فروخته شده به جمهوری اسلامی این امکان را میدهد که علاوه بر شنود، دست به مکانیابی افراد هم بزند و تعدادی از معترضان نیز به همین شیوه دستگیر شدهاند. ما بارها از اریکسون و یوتلست خواستهایم که همکاری با جمهوری اسلامی را متوقف کنند، اما آنها از این کار، سر باز میزنند. مهمترین ابزار حقوقبشر استفاده از افکار عمومی است و ما عملکرد این شرکتها را به قضاوت افکار عمومی میگذاریم”.
وی همچنین گفته بود: “دولت امریکا قانونی را تصویب کرده است که براساس آن هر شرکتی که معاملهای با دولت ایران بکند و به سانسور و سرکوب مردم کمک کند، اجازه فعالیت در خاک آمریکا را نخواهد داشت. موارد اینچنینی نیاز به حضور در دادگاه و پیگیری شکایت ندارد و دولت آمریکا باید قانونی را که خود تصویب کرده، اجرا کند. اتفاقی که متاسفانه تاکنون رخ نداده است. ما توجه مقامات آمریکا را به این مساله جلب میکنیم که دو شرکت اریکسون و یوتلست، در معامله با دولت ایران، به سرکوب و سانسور مردم توسط دولت کمک میکنند”.
شرکت اریکسون که بزرگترین سازنده موبایل در جهان است، ارتباطات خود با جمهوری اسلامی را “کمک اولیه انساندوستانه” میخواند، در حالی که گروههای مدافع حقوق بشر در ایران میگویند که جمهوری اسلامی از این امکانات برای شنود و ردیابی مخالفان استفاده میکند.
شیرین عبادی، وکیل و برنده جایزه صلح نوبل، در گذشته شرکت سوئدی اریکسون، سازنده موبایلهای سونی اریکسون را به کمک به جمهوری اسلامی در کنترل مکالمات تلفنی شهروندان مخالف حکومت متهم کرده بود.
در حالی که تحریمها علیه ایران شامل صدور تجهیزات استاندارد مخابرات به ایران نمیشود، پیش از این اریکسون و سه شرکت مهم ساخت تجهیزات تلفن همراه اعلام کردهاند که در نظر دارند فعالیت خود در ایران را کاهش دهند، ولی قراردادهای فعلی خود را لغو نخواهند کرد.
فردریک هالستان، یکی از سخنگویان اریکسون، در گفتوگو با رویترز تائید کرده بود که این شرکت در حال حاضر روی یک پروژه جدید با ارتباطات سیار ایران (MCCI) همکاری میکند، ولی افزود که قرارداد این پروژه در سال ۲۰۰۸ امضا شده و این شرکت در نظر ندارد که فعالیت خود در ایران را فراتر از توافقنامههای پیشین گسترش دهد.
ارتباطات سیار ایران که زیرمجموعهای از شرکت مخابرات ایران است میگوید بیش از ۴۴ میلیون مشترک دارد. اخیرا این شرکت دست به گسترش شبکه خود زده است، ولی اطلاعاتی در مورد این که این گسترش به چه منظور صورت گرفته و شامل چه فعالیتهایی میشود در دست نیست.