تورم رکورد زد

نویسنده
نازنین کامدار

» پنهان کاری دولت هم کارساز نیست

با وجود محرمانه شدن نرخ تورم و دیگر آمارهای اقتصادی در ایران، کار‌شناسان و رسانه‌های داخلی از طریق محاسبه نرخ تورم مهرماه، روز گذشته اعلام کردند که تورم در ایران پس از بحران سال ۷۴، رکوردی تاریخی را شکسته و به ۵۰ درصد رسیده است؛رقمی که به گفته آنان در صورت اعلام واقعی آمارها، تاییدخواهد شد.

سایت آفتاب، نزدیک به مرکز استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت، در باره این رکورد تاریخی چنین گزارش داده است: “با وجودی که دستگاه‌های آماری دولت تلاش دارند با ارائه قطره‌چکانی و ناقص آمار نرخ تورم، جزئیات تکان‌دهنده افزایش قیمت‌ها در سال جاری را پنهان کنند، همین آمارهای کلی منتشرشده نیز بیانگر وضعیت خطرناک حرکت صعودی شاخص تورم است. بانک مرکزی در گزارش‌های اخیر خود در مورد شاخص نرخ تورم در سال جاری بدون ارائه آمار تفصیلی شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی در کشور، صرفا به اعلام رقم شاخص و نرخ تورم میانگین پرداخته است. مثلا گزارش بانک مرکزی درباره نرخ تورم در مهرماه ۱۳۹۱، یک خبر کوتاه ۳۰ کلمه‌ای حاوی دو عدد شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی و نرخ تورم است و هیچ آمار دیگری درباره جزئیاتی چون نرخ تورم ماهانه، نرخ تورم نقطه به نقطه، شاخص گروه‌های کالایی اصلی و اختصاصی و شاخص تورم در استان‌های مختلف کشور اعلام نکرده است”.

این سایت درباره علت پنهان کاری دولت در این مورد هم نوشته است: “علت این رویه پنهان‌کاری آماری نیز واضح است، وضعیت گرانی‌ها در سال جاری خصوصا در اقلام خوراکی، بازار مسکن، لوازم خانگی و… آنقدر حاد و متوالی بوده که دولتمردان را به این نتیجه رسانده است تا فعلا آمار جزئی و تفصیلی قیمت‌ها را منتشر نکنند. این اقدام دولت سبب قوی شدن ظن دستکاری در آمار تورم شده است و عموم مردم بر این باورند که وقتی قیمت بسیاری از اقلام پرمصرف دو سه برابر شده، چطور نرخ تورم حدود ۲۵ درصد باقی مانده است. با این حال، همین ارقام محدودی که بانک مرکزی منتشر کرده (در صورت صحت) بیانگر حقایق نگران‌کننده‌ای است”.

آفتاب افزوده است: “بر اساس گزارش جدید بانک مرکزی، شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در مهرماه ۱۳۹۱ به عدد ۳۶۴. ۸ رسید. این آمار گویای آن است که نرخ تورم نقطه به نقطه (میزان رشد قیمت‌ها در فاصله یک‌ساله مهر ۹۰ تا ۹۱) به رکورد ۳۲ درصد رسیده است که بالا‌ترین نرخ تورم در ۱۶ سال گذشته، یعنی از فروردین ۱۳۷۵ تاکنون، محسوب می‌شود. در فروردین سال ۱۳۷۵ شاخص نقطه به نقطه تورم به ۳۵ درصد رسیده بود. با تداوم گرانی‌های کنونی قابل پیش‌بینی است که دولت احمدی‌نژاد رکوردهای تورمی دولت رفسنجانی را بیش از این بشکند و رسیدن به رکورد جاودانه ۵۸ درصدی تورم نقطه به نقطه اردیبهشت سال ۱۳۷۴ نیز با روند کنونی، دور از دسترس نیست. از لحاظ رشد ماهانه تورم نیز در مهرماه سال جاری دولت احمدی‌نژاد توانسته که رکورد ۱۳ سال اخیر را بشکند. تورم ماهانه ۴.۶ درصدی مهرماه امسال بالا‌ترین نرخ تورم ماهانه از فروردین ۱۳۷۸ تاکنون محسوب می‌شود. در آن دوره نرخ تورم ماهانه به ۵.۵ درصد رسیده بود. بالا‌ترین نرخ تورم ماهانه نیز به دولت رفسنجانی و در بهمن ۱۳۷۳ با ۷.۷ درصد اختصاص دارد. باید دید در ماه‌های باقی‌مانده از عمر دولت احمدی‌نژاد، این رکورد جاودانه نیز شکسته خواهد شد؟”

گفتنی است، در تاریخ پس از انقلاب سال ۵۷ بالا‌ترین میزان نرخ تورم متعلق به سال ۱۳۷۴ در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی و پایین‌ترین نرخ تورم نیز متعلق به سال ۱۳۶۴ و زمان نخست وزیری میرحسین موسوی است.

 با نوسان قیمت ارز و طلا در بازار ایران، و تاثیر آن بر قیمت کالا‌ها و خدمات که منجر به توقف طرح هدفمندسازی یارانه‌ها در دوم سال آن شد، کار‌شناسان رقم واقعی تورم را به مراتب بیش از گمانه زنی‌های نهادهای داخلی می‌دانند.

 پیش از بروز بحران ارزی در سال ۹۰، الیاس نادران نماینده مجلس و از حامیان سابق سیاست‌های اقتصادی دولت محمود احمدی‌نژاد، نرخ تورم را در نطق خود در مجلس “بالای ۶۰ درصد” اعلام کرده بود؛ رقمی که هنوز به موج بی‌سابقه گرانی در تاریخ ایران نرسیده بود.

با این حال بانک مرکزی به تازگی در یک گزارش چند سطری، نرخ تورم مهرماه را بدون آنکه اشاره‌ای به ریز قیمت‌ها کرده باشد، ۲۴.۹ درصد اعلام کرده است.

به نوشته ایسنا، در این گزارش آمده است: “خلاصه نتایج به دست‌آمده از شاخص بهای کالا‌ها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران بر‌اساس سال پایه ۱۰۰=۱۳۸۳ در مهرماه ۱۳۹۱ نشان می‌دهد که این شاخص در مهرماه ۱۳۹۱ به عدد ۳۶۴.۸ رسید. بر این اساس نرخ تورم در دوازده ماه منتهی به مهرماه ۱۳۹۱ نسبت به دوازده ماه منتهی به مهرماه ۱۳۹۰ معادل ۲۴.۹ درصد اعلام می‌شود”.

بحران ارزی بی‌سابقه ایران که تاثیرات تورمی آن بر اقتصاد کشور به مراحل نگرا ن کننده‌ای رسیده، نمایندگان مجلس را وا داشته است تا محمود احمدی‌نژاد، که آیت الله خامنه‌ای نظر خود را به او نزدیک می‌داند به مجلس فرا بخوانند تا درباره این بحران و تاثیرات تورمی آن راهکار و توضیح ارائه کند.