تشییع جنازه همسر آیت الله منتظری بدون جنازه

پویان فخرایی
پویان فخرایی

» ماموران جسد را بردند

پیکر همسر آیت الله منتظری روز یک شنبه در حالی به خاک سپرده شد که مقامات امنیتی با عدم تحویل جنازه،از تشییع پیکر او از بیت آیت الله منتظری تا حرم حضرت معصومه  جلوگیری به عمل آوردند.به این ترتیب مردمی که برای شرکت در مراسم تشییع جنازه آمده بودند به دنبال تابوتی که جنازه ای درآن نبود،حرکت کردند. در جریان این مراسم ماموران با تشییع کنندگان درگیر شدند.

احمد منتظری، فرزند آیت الله منتظری در یادداشتی در سایت رسمی پدرش، خبر از بازداشت 30 نفر از شرکت کنندگان در مراسم تشییع مادرش داده و این سئوال را طرح کرده که:  “چه شده که مسئولین از این هم هراس دارند و نماینده‌ای از اطلاعات قم فرستادند تا پیام ممنوعیت تشییع پیکر مطهره آن مرحومه را به خانواده‌اش ابلاغ کنند؟”

ماموران امنیتی به خانواده آیت الله منتظری گفته بودند: “درحرم حضرت معصومه تجمع کنید و جنازه را برای اقامه نماز میت به حرم می‌آوریم و از آنجا نیز آن را به 150 متری محل دفن برده و در آنجا تحویل خواهیم داد تا تشییع شود”.

به گفته احمد منتظری “روز یکشنبه با تدابیر شدید امنیتی آن مرحومه به حرم منتقل شد و پس از اقامه نماز به امامت آیت الله شبیری زنجانی، مجددا پیکر آن مرحومه توسط نیروهای امنیتی به گلزار شهدا(محل دفن) انتقال داده شد و مردم بدون جنازه با سردادن شعارهای: الله اکبر - لا اله الا الله - یا حجة ابن الحسن، عجل علی ظهورک - یا حضرت معصومه، منتظری مظلومه - عزا عزاست امروز، روز عزاست امروز، منتظری مظلوم صاحب عزاست امروز - تشییع بی جنازه، این هم یه ظلم تازه؛ راهی گلزار شهدا شدند”.

سعید منتظری فرزند دیگر آیت الله منتظری نیز اعلام کرده است که آنها مجبور شده اند پیکر خانم ربانی را به صورت اجباری در محلی که حکومت تعیین کرده به خاک بسپارند.

وی به رادیو زمانه گفته است: “مقبره‌های صحن مد نظر ما بود که گفتند اطلاعات مخالفت کرده است، قبرستان شیخان، نزدیک حرم است که آنجا را نیز مخالفت کردند و ناچار شدیم تسلیم نظر آنها شویم”.

ماه سلطان ربانی، متولد 1305 در نجف آباد و همسر آیت الله منتظری، سرشناس ترین روحانی مخالف حکومت بود.

 

سابقه حکومت در ربودن پیکر متوفی

 ربودن پیکر خانم ربانی از سوی ماموران امنیتی و تشییع جنازه وی بدون حضور جنازه، خاطره ربودن اجساد مراجع مخالف توسط ماموران امنیتی در سه دهه  گذشته را زنده کرد.

پیش از این اجساد دو مرجع تقلید مخالف آیت الله خمینی توسط ماموران امنیتی ربوده و از برگزاری مراسم تشییع آنها جلوگیری شده بود.

 وزارت اطلاعات نخستین بار این شگرد را در سال 1365 و پس از فوت آیت الله سید کاظم شریعتمداری به کار گرفت. این مرجع تقلید شیعه که به همراه آیات عظام مرعشی نجفی و گلپایگانی از مراجع ثلاث بعد از فوت آیت الله بروجردی محسوب می شد، در سالهای آخر عمر و بعد از اعترافات اجباری صادق قطب زاده به توطئه برای انفجار محل زندگی آیت الله خمینی و حمایت شریعتمداری از این طرح، در حصر خانگی بود. وی در حصر درگذشت و بعد از وفات به علت هراس حاکمیت از شرکت مقلدانش در مراسم تشییع و احتمال درگیرهای ضد حکومتی، جسد او ربوده شد.

 آیت الله شریعتمداری وصیت کرده بود تا آیت الله سید رضا صدر از مراجع تقلید و برادر امام موسی صدر بر پیکر او نماز بگذارد؛ امری که با ممانعت ماموران وزارت اطلاعات مواجه شد.  آیت الله صدر درباره  نحوه  خاکسپاری در مقاله ای با عنوان «در زندان ولایت فقیه» نوشته  است که بر خلاف وصیت مرحوم شریعتمداری و به دستور شخص آیت الله خمینی از برگزاری هر گونه مراسم تشییع و ختم برای این مرجع جلوگیری و جسد او از بیمارستان مهراد به صورت مخفی خارج شد.  او درباره آیین به خاکسپاری توضیح می دهد که «جسد به غسالخانه بهشت معصومه قم برده شد و شبانه فقط با حضور افراد کمی از بستگان درجه اول به خاک سپرده شد» و اضافه می کند «حتی اجازه ندادند که نماز طبق وصیت آن مرحوم گذارده شود و سپس در محلی که خود تعیین کرده بودند دفن شد.»

 آیت الله صدر افزوده: “مصادره اموال را شنیده بودیم، مصادره نماز را ندیده بودیم، مصادره وصیت را نیز نشنیده بودیم ولی به چشم خود دیدیم!!”

او سپس از رفتار حکومت بعث عراق پس از مرگ سید محمد باقر صدر(پسر عموی خود) یاد می کند که حداقل صدام حسین اجازه برگزاری تشییع جنازه و برگزاری مراسم ختم را به خانواده این مخالف حکومت داده بود.

از موارد دیگر ربایش جسد، می توان به جریان ربایش پیکر آیت الله سید محمد شیرازی از مراجع دیگر شیعیان در سال 1380 اشاره کرد.

 این مرجع تقلید شیعه که در سالهای قبل از انقلاب در عراق ساکن بود، به علت مخالفت با حکومت حزب بعث و صدور دستور اعدامش توسط صدام حسین، ناچار شد به ایران هجرت  کند. اما این مرجع تقلید که هنگام تبعید آیت الله خمینی به نجف برخلاف دیگر مراجع آن دوران نظیر آیت الله خویی از آیت الله خمینی استقبال نموده بود، پس از وقوع انقلاب و به مصدر نشستن آیت الله خمینی با او دچار اختلافاتی شد که در سال 1358 به حصر خانگی او انجامید  و این بازداشت خانگی تا هنگام وفات وی ادامه داشت. به گفته نزدیکان او هنگام خروج جسد این روحانی ناراضی از منزل خود، یگان ویژه به عزاداران حمله کرد و جسد او را ربود و ساعتی بعد پیکر این مرجع تقلید برخلاف وصیت او و نظر خانواده اش در قسمت زنانه صحن حضرت معصومه دفن شد تا امکان دسترسی به آن و برگزاری مراسم بر سر مزارش میسر نباشد. محل دفن او بارها توسط نیروهای لباس شخصی مورد حمله واقع شده است.