هایده فرمانی
سازمان ملی جوانان اعلام کرد که یک دوره آموزشی آنلاین برای آموزش جوانان ترتیب داده است تا بتوانند همسر مناسب خود را پیدا کنند، به سووالات جواب بدهند وگواهی بگیرند و تا آخر عمر خوشبخت شوند. این دوره آموزشی که سه ماه به طول می انجامد توسط استاید دانشگاه و روحانیون برای کسانی که به دنبال اخذ گواهینامه هستند، طراحی شده است و آنها باید در امتحانات هفتگی شرکت کنند.
رهبران مذهبی متعصب ایران معاشرت و روابط خارج از چارچوب ازدواج را ممنوع کرده اند و دلشان می خواهد که زنان و مردان در اوایل دهه بیست زندگی خود ازدواج کنند و این درحالی است که سنت گرایان کشور هم نسبت به جوانانی که از بعد سی سالگی مجرد مانده اند، روی خوش نشان نمی دهند.
اما طبق آمارهای رسمی، متوسط سن ازدواج به 29 سالگی رسیده است و دلیل عمده آن مشکلات اقتصادی و تغییر در اولویت ها و ارزش هاست بخصوص در مورد زنان که تعدادشان از مردها در دانشگاه ها بیشتر است.
از پنج سال پیش که محافظه کاران به مجلس راه یافتندو دولت دائما شعار “تسهیلات ازدواج برای جوانان” در کشور هفتاد میلیونی که 60 در صد آن زیر 30 سال هستند، تکرار می شود.
کلمه “گواهینامه ازدواج” بمحض مطرح شدن، دستمایه جوک های اینترنتی شد اما مقامات بدون پرداختن به محتویات دروس، همچنان اصرار دارند که ایرانیان باید در مورد امر ازدواج آگاه شوند.
مهرداد بذرپاش، معاون احمدی نژاد و ریس سازمان ملی جوانان، در حالیکه این برنامه را افتتاح می کرد، گفت: “امر ازدواج نیاز به صدها ساعت آموزش دارد”.
احمد برجعلی، روانشناس و مشاور این برنامه گفت که میزان طلاق از سال 2006 رشد کردره است و در سال 2009 به 15.7 درصد در مقایسه با سال قبل رسیده است که این رقم در مقابل رشد 2.1 درصدی ازدواج قرار می گیرد.
وی در ادامه گفت که از هر چهار ازدواج یک ازدواج منجر به طلاق می شود و به گفته محققان و مددکاران اجتماعی مهم ترین دلایل آن “مشکلات جنسی” و “مشکل در برقرار کردن ارتباط” است.
وی گفت: “طلاق یک تابوو ضد ارزش است، اما دیدن دوره آموزشی حرج زیادی ندارد. آموزش رو در رو مهم تر است و می تواند آغازی باشد برای فراگیر شدن آن در سرتاسر کشور”.
این راهکار جدید اگرچه اهداف بزرگی را دنبال می کند، اما با تردید منتقدان دولت و اساتید دانشگاه روبرو شده است.
شهلا اعزازی، جامعه شناس، معتقد است: “آگاهی بخشی کار خوبی است اما باید دید چه جور خانواده ای را مخاطب خود قرار داده اند”.
اعزازی می گوید: “جامعه ما بین سنت و مدرنیته سرگردان است، در کشور ما هم ازدواج های از پیش تعیین شده سنتی صورت می گیرد و هم ازدواج مدرن و عاشقانه. اما تمرکز اصلی بر روی اقتدار مردان و اطاعت زنان قرار گرفته است”.
یک مرد جوان که به سبک غربی لباس پوشیده است با مسخره کردن این روش، می گوید: “عاقلانه تر این است که آدم روابط مختلف داشته باشد…. من با چند تا دختر دوست می شوم و بعد یکی را انتخاب می کنم”.
یک مرد ریشو که به نظر مذهبی می رسد با او مخالف است، او می گوید: “روابط کوتاه مدت غیر شرعی به شان انسان ضرر می رساند، اما خداوند راه های حلال را جلوی انسان قرار داده است”.
اعزازی می گوید مقامات ایران طرفدار ازدواج از قبل تعیین شده و سنتی هستند و به زعم آنها دادن حقوق برابر به زن و مرد، یک مقوله وحشتناک فمینیستی است.
وی معتقد است: “اما مردم با این توصیه ها و دستورات حکومتی زندگی نمی کنند و تغییرات زندگیشان بر اساس خواست حکومت شکل نمی گیرد”.
از انقلاب سال 1979 در ایران، این کشور تحت قوانین دینی تبعیض آمیز قرار دارد که در مجازات داشتن روابط نامشروع، مانند زنا، مرگ است.
اما این باعث نمی شود که جوانان شهرنشین با هم معاشرت نکنند و زیر چشمان تیزبین حکومت به این معاشرت ندهند و حتی بدون اینکه ازدواج کرده باشند، با هم همخانه بشوند.
برخی از دولت مردان تلاش کردند تا مسئله صیغه را رواج بدهند که در مذهب شیعه به معنای ازدواج موقت، حتی برای یک ساعت، است.
اما مردم ایران به این مسئله روی خوش نشان ندادند.
مقامات ایرانی حتی جوانان و خانواده هایشان را تشویق کردند تا دست از بلندپروازی بردارند و از ازدواج های پر خرج دوری کنند و اهداف مادی خود را کنار بگذارند تا شاید آمار ازدواج بالا برود.
احمدی نژاد وعده داده بود که برای جوان ایجاد شغل کند و مسکن ارزان در اختیارشان بگذارد اما معلوم نیست که او چقدر در عمل به وعده هایش جدی باشد و منتقدان دولت او را محکوم به ارائه آمارهای غلط می کنند.
اما تنها چیزی که مینا، 27 ساله، دستیار دندانپزشک می خواهد این است که با کسی که دو سال است نامزد شده است، زیر یک سقف زندگی کند.
نامز او مهندس عمران و هم سن اوست که به تازگی بیکار شده است.
مینا می گوید: “ما همدیگر را خوب می شناسیم و رابطه خیلی خوبی داریم، اما باید دوباره ازدواج مان را عقب بیاندازیم”.
منبع: تلگراف 15 مارس
