خیز نابغه ایرانی برای طلا

نویسنده

‏ گروه ورزش روز

علیرضا حیدری قهرمان جهان و کاپیتان تیم ملی کشتی ایران دراعتراض به جو موجود از کشتی کناره گرفت و ایران ‏را از یک مدال طلامحروم کرد. احسان حدادی نابغه جدید ورزش ایران برای گرفتن مدال طلا خیز برداشته است. تیم ‏ملی والیبال ایران حذف شد و تیم ملی بسکتبال بعنوان تنها تیم گروهی ایران همراه با اردوی 54 نفره ایران به المپیک ‏چین می رود.‏

گروه ورزش “روز” از این هفته دوشنبه ها به استقبال المپیک چین می رود وآخرین رویدادها را در قالب خبر، نظر ‏وگزارش با اطلاع خوانند گان خود می رساند.‏

‎ ‎خبر ‏‎ ‎

varzesh1.jpg

‎ ‎حیدری: وادار به خداحافظی شدم!‏‎ ‎

علیرضا حیدری کاپیتان و مربی باسابقه کشتی که شش مدال جهانی و المپیک بر گردن دارد، در شرایطی باور نکردنی ‏از کشتی قهرمانی خداحافظی کرد. محمود معزی پور سرمربی تیم ملی کشتی ایران می گوید “آنقدر شماتت شنید که ‏مجبور شد تشک کشتی را ببوسد و کنار برود.“‏

‏ خود حیدری نیزاعلام کرد: “کشتی مثل بچه من است، دل کندن از آن کار ساده ای نیست. من می توانستم هنوز کشتی ‏بگیرم و رقابت های جام تختی را به پایان ببرم، اما در چنین شرایطی صلاح دیدم از دنیای قهرمانی خداحافظی کنم. ‏مسائلی بوجود آمد که وادارم کرد برای همیشه با دنیای دایره طلایی وداع کنم!“‏

حیدری هفته پیش در جریان بیست و هشتمین دوره مسابقات بین المللی کشتی جام تختی که در کرمانشاه جریان داشت، ‏در دور دوم این رقابت ها در حالی که وقت اول کشتی خود را از حریف جوانش جعفر دلیری چهار- صفر برده بود، در ‏آغاز تایم دوم و در میان حیرت و ناباوری هزاران تماشاگر حاضر در سالن، چهار گوشه تشک را بوسید و از میدان ‏های قهرمانی خداحافظی کرد. دلیری نیز پس از این حرکت نگذاشت داور دستش را به عنوان برنده بالا ببرد و به جای ‏آن حیدری را بر دوش گرفت تا دارنده شش مدال جهان و المپیک بر دوش او دور افتخار را بزند. حیدری در این دور به ‏شدت اشک می ریخت و همراه او بسیاری از کشتی گیران، مربیان و داوران حاضر در سالن نیز گریه می کردند تا در ‏میان ابراز احساسات شدید تماشاگران، قهرمان سابق جهان و المپیک را از روی تشک به بیرون بدرقه کنند.‏

قهرمان پرافتخار کرجی در شرایطی با کشتی قهرمانی خداحافظی کرد که از چند ماه پیش و پس از برکناری از سمت ‏سرمربیگری تیم ملی ایران، دوباره به میدان بازگشته بود تا برای المپیک آماده شود. در این مسیر او ابتدا به جام بین ‏المللی “علی اف” در روسیه اعزام شد تا آمادگی خود را در رقابت با حریفان دیرینش محک بزند، اما از ناحیه کتف ‏مصدوم شد و ازادامه مبارزه باز ماند. پس از آن تمرینات خود را پی گرفت تا در جام تختی با حریفان داخلی و خارجی ‏کشتی بگیرد، بخصوص با سعید ابراهیمی که سال گذشته در وزن 96 کیلوگرم نایب قهرمان جهان شده بود. اما ‏ابراهیمی در دور اول به دلیری باخت و از رویارویی با حریف کارکشته خود باز ماند تا به جای او دلیری به مصاف ‏حیدری برود.‏

در بازگشت دوباره حیدری به میدان، حرف و حدیث ها و گوشه و کنایه ها در مورد او در میان اهالی کشتی و رسانه ها ‏بالا گرفت. می نوشتند و می گفتند که او با این کار سد راه جوانان می شود. با این حرف ها، او تصمیم گرفت که به ‏میدان جام تختی بیاید و پس از آنکه شایستگی خود را به رخ منتقدانش کشید، به صورتی که در بالا آمد کنار برود تا ‏جوان ها به جای او راهی المپیک شوند، اگرچه چشم پوشی از میدان بزرگ المپیک بسیار سخت بود و اشک او را ‏درآورد.‏

حسین یزدانی خرم رئیس فدراسیون کشتی ایران، پس از این ماجرا اعلام کرد که کناره گیری حیدری در حقیقت هدیه ‏ای بود که او پهلوانانه پیشکش ابراهیمی کرد و محبت حریف جوان خود را پاسخ گفت، چرا که ابراهیمی هم در دور ‏اول مخصوصا مغلوب دلیری شد تا از رویارویی با حیدری بپرهیزد. البته این حرف ها با گفته های حیدری که وادار به ‏ترک کشتی قهرمانی شده است، تفاوت بسیار دارد!‏

در هرحال، خداحافظی نا باورانه حیدری نشان می دهد که قهرمانان ورزشی شاخص ما هیچ وقت به شکلی شایسته و ‏مناسب بدرقه نشده اند. نمونه هایش بسیارند:جهان پهلوان تختی یا عبداله موحد که چگونه در اوج آمادگی، یکباره سراز ‏آمریکا در آورد و تجارت پیشه کرد، یا همین اواخر علیرضا دبیر چگونه پس از ناکامی در المپیک آتن مدتی گوشه ‏گرفت و پس از آن سیاست پیشه ساخت و نماینده شورای شهر تهران شد. حالا نوبت حیدری است که به این صورت ‏کنار بکشد، در حالیکه کارشناسان معتقدند او با یک دوره آموزش مناسب می تواند یکی از بهترین مربیان کشتی در ‏جهان شود و تجربه های ارزنده خود را به نسل های بعدی کشتی، ورزش مدال آور و سنتی ایران، منقل سازد.‏

افتخارات جهانی علیرضا حیدری رابا قدردانی از او مرور کنیم:‏

‏1- مدال برنز مسابقات جهانی 1997 روسیه

‏2- مدال طلای مسابقات جهانی 1998 تهران‏

‏3- مدال نقره مسابقات جهانی 1999 آنکارا‏

‏4- مدال نقره مسابقات جهانی 2002 تهران

‏5- مدال نقره مسابقات جهانی 2003 آمریکا

‏6- مدال برنز بازیهای المپیک 2004 آتن‏

‎ ‎ایرانی ها در راه المپیک‎ ‎

ایران امسال با 54 ورزشکار در بازی های المپیک 2008 پکن شرکت خواهد کرد. این بازی ها را برای اولین بار ‏جمهوری خلق چین از 8 تا 24 مارس ( 18 مرداد تا سوم شهریور) میزبانی می کند. ورزشکاران ایرانی در المپیک ‏امسال در دوازده رشته ورزشی به میدان می روند: بسکتبال، دو و میدانی، کشتی، وزنه برداری، مشت زنی، تکواندو، ‏جودو، دوچرخه سواری، تیروکمان، تنیس روی میز، قایقرانی و شنا. در قایقرانی و تکواندو دو دختر نیز حضور دارند.‏

از آنجا که کشور میزبان نمی تواند پذیرای همه ورزشکاران علاقمند در همه رشته ها از همه کشورها باشد و این ‏مستلزم برنامه ریزی و هزینه گزافی است، از چند دوره قبل تنها ورزشکاران یا تیم هایی می توانند در المپیک حضور ‏پیدا کنند که به حد نصاب های معین دست پیدا کرده و یا در مسابقاتی قبل از المپیک سهمیه مورد نظر را کسب کرده ‏باشند. در میان رشته هایی که ایران سهمیه حضور دارد، بسکتبال تنها رشته تیمی است و کشور ما در این دوره توانسته ‏پس از پنجاه سال در آن به المپیک راه پیدا کند. در تنیس روی میز و شنا هم برای اولین بار است که سهمیه حضور در ‏المپیک را کسب می کنیم.‏

کمیته ملی المپیک جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده است که در این دوره به برندگان مدال طلای المپیک 120 میلیون ‏تومان جایزه می دهد. این جایزه در دوره قبل صد میلیون تومان بود. برندگان مدال نقره 90 میلیون و مدال برنز 70 ‏میلیون تومان می گیرند. امید مدال ما همچنان در کشتی و وزنه برداری و تکواندو است اما در دوومیدانی و جودو هم ‏این دوره برای اولین بار انتظار مدال داریم.‏

‎ ‎پس از پنجاه سال، بسکتبال قبل از المپیک‎ ‎

تیم ملی بسکتبال ایران در راه آماده سازی خود برای حضور در المپیک، در تورنمنت چهار جانبه ایتالیا شرکت کرد و ‏با شایستگی به پیروزی رسید. در این تورنمنت تیم منتخب جوانان ایتالیا، تیم ملی کرواسی و تیم ملی الجزایر از ایران ‏شکست خوردند و در رده های بعدی قرار گرفتند. تیم ملی بسکتبال ایران قبل از این تورنمنت در دوبازی دوستانه مقابل ‏تیم ملی ایتالیا شکست خورده بود. ایتالیا یکی از تیم های خوب ایتالیایی است ولی امسال سهمیه حضور در المپیک را به ‏دست نیاورده است.‏

بسکتبال ایران در المپیک پکن با تیم های ملی بسکتبال آرژانتین، استرالیا، لیتوانی، روسیه و یک تیم دیگردر گروه اول ‏قرار دارد. آخرین تیم این گروه ماه ژوئیه در رقابتهای انتخابی که در آتن یونان برگزار می شود، مشخص خواهد شد. ‏در گروه دوم المپیک نیز شش تیم حضور دارند که از هر گروه دو تیم بالا آمده مرحله یک چهارم نهایی مسابقات را ‏برگزار خواهند کرد.‏

‎ ‎والیبال حذف شد‎ ‎

تیم ملی والیبال ایران به المپیک راه نیافت و در مسابقات انتخابی که چندی پیش در توکیو جریان داشت، بر خلاف ‏انتظار غیر از تایلند و استرالیا به همه تیم ها باخت تا از رسیدن به المپیک باز ماند. والیبال ایران که در سال های اخیر ‏موفقیت های چشم گیری داشته و عنوان قهرمان آسیا را یدک می کشد، دررقابت های توکیو پس از باخت غیر منتظره به ‏الجزایر در اولین بازی، انگیزه پیروزی های بعدی را از دست داد و در مقابل آرژانتین، ژاپن، کره جنوبی و ایتالیا هم ‏مغلوب شد و نتوانست سهمیه حضور در المپیک را کسب کند. قدرت تیم ایران تنها در آخرین بازی مقابل استرالیا ظهور ‏دوباره یافت و توانست سه بر هیچ بر این تیم به پیروزی برسد. از هشت تیم تورنمنت توکیو، دو تیم ایتالیا و ژاپن سهمیه ‏المپیک گرفتند.‏

‎ ‎تیم دایی در صدر‏‎ ‎

تیم ملی فوتبال ایران با مربیگری علی دائی شنبه گذشته پس از پیروزی یک بر صفر در دوبی برابر تیم ملی امارات و ‏برد چهار بر دوی کویت از سوریه در روز یکشنبه، به صدر جدول گروه پنجم انتخابی آسیا و اقیانوسیه برای حضور ‏در جام جهانی آفریقای جنوبی (2010)بر گشت. این تیم اگر بتواند شنبه آینده سوریه را هم در دمشق شکست دهد، بطور ‏قطع به مرحله دوم این مسابقات راه خواهد یافت. از میان تیم های آسیا و اقیانوسیه پنج تیم به جام جهانی فوتبال راه پیدا ‏می کنند. ایران تاکنون سه بار توانسته به جام جهانی برود.‏

معروف است که علی دایی می تواند هر غیر ممکنی را در فوتبال ایران ممکن کند. این بازیکن پرآوازه و پرگل ترین ‏بازکن ملی فوتبال جهان که موافقان و مخالفان دوآتشه بسیاری دارد، دوهفته پیش که در تهران با امارات مساوی کرد و ‏نیمی از امیدهای حضور در مرحله دوم را از دست داد، محکم ایستاد و ادعا کرد که برخلاف تهران، در دوبی به ‏پیروزی خواهند رسید که همین طور هم شد. در پایان مسابقه هم به گزارشگر تلویزیون ابوظبی گفت که مساوی در ‏تهران در حقیقت هدیه میزبانی بود که به اماراتی ها دادیم. جالب اینکه او که خود مدتی در تیم های باشگاهی امارات ‏بازی کرده، در این مصاحبه به مترجم خود پرخاش کرد که چرا حرف هایش را برای تلویزیون ابوظبی درست ترجمه ‏نمی کند.‏

اماراتی ها هم هر کاری از دست شان بر می آمد کردند تا نگذارند ایران به پیروزی برسد از جمله اینکه بازیکنان ایران ‏را هنگام ورود به دوبی حدود چهار ساعت در فرودگاه معطل کردند تا اعصاب آنها را به هم بریزند. سپس بطور ‏ناگهانی محل بازی را از ورزشگاه جدید شیخ زاید به ورزشگاه قدیمی “القطاره” در شهر العین تغییر دادند و دست آخر ‏اعلام کردند که بیش از 500 ایرانی نمی توانند بلیت بازی را بخرند. اما همه اینها مانع دایی و تیمش نشد. حالا مردم ‏ایران امیدوارند او با این تعصب و غیرت بتواند تیم ملی ما را برای چهارمین بار راهی جام جهانی کند. شاید این بار با ‏مربیگری دایی بتوانیم در آفریقای جنوبی برای اولین بار از مرحله مقدماتی بالاتر بیاییم.‏

‎ ‎گزارش‎ ‎

varzesh2.jpg

‎ ‎یک نابغه دیگر در راه است‎ ‎

‏46 مدال حاصل حضور ورزشکاران ایران در تمام ادواری بوده که کشور ما در بازی های المپیک شرکت کرده است. ‏از این میان ده طلا، شانزده نقره و بیست مدال برنز به ما رسیده که ده مدال طلای المپیکی را باید مرهون نابغه هایی ‏باشیم که هرازگاهی در ورزش ما چهره می کنند، چهره هایی مانند حبیبی، موحد، دبیر، نامجو، نصیری، رضا زاده و ‏ساعی. حالا چشم به راه یک نابغه دیگر هستیم تا در بازی های المپیک 2008 پکن که از 8 تا 24 آگوست ( 18 مرداد ‏تا سوم شهریور) در چین برگزار می شود، یک مدال طلای دیگر به این مجموعه اضافه کند: احسان حدادی در پرتاب ‏دیسک.‏

همه مدال های المپیکی ایران در سه رشته کشتی، وزنه برداری و تکواندو به دست آمده و اگر حدادی بتواند حتی یک ‏مدال برنز بگیرد، کشور ما را برای اولین بار در دو و میدانی صاحب مدال المپیکی کرده است و این رشته ای است که ‏بر خلاف کشتی و وزنه برداری و تکواندو، در سطح آسیا هم در آن سخت مدال گیرمان می آید تا چه برسد به مسابقات ‏جهانی و المپیک. اما اینک با وجود این جوان 23 ساله بلند بالای تهرانی می توانیم امیدوار باشیم که دو و میدانی ‏چهارمین رشته مدال آور المپیکی ما باشد، ضمن اینکه امسال در جودو هم امید اندکی برای مدال داریم.‏

دو و میدانی را “ورزش مادر” می نامند و بسیاری آن را با ارزش ترین رشته المپیکی می دانند. میلیون ها علاقمند به ‏دو و میدانی در ده روز آخر بازی ها در سراسر جهان چشم به تلویزیون های خود می دوزند تا ببینند در مواد مختلف ‏این رشته که بیش از 150 مدال در رقابت های آن بین زنان و مردان دونده، پرنده و پرتابگر تقسیم می شود، چه کسانی ‏بر سکوی قهرمانی می ایستند. در میان پرتاب ها، پرتاب دیسک ورزشی است باستانی و اساطیری که از اولین دوره به ‏بازی های المپیک مدرن نیز راه یافته و مدال آوران آن قهرمانان ویژه ای بشمار می روند.‏

احسان حدادی که از پدری فوتبالیست و مادری آموزگاربه دنیا آمده و در تهران بزرگ شده است، در 16 سالگی با ‏پرتاب یک سنگ بزرگ که از مسافتی دور شیشه پنجره را شکست و وارد خانه شد، به ورزش قهرمانی روی آورد و با ‏مربیگری سید محسن شاهرخی از خرم آباد که خود قهرمان سابق پرتاب نیزه ایران بود، ابتدا پرتاب نیزه و سپس پرتاب ‏دیسک را برگزید و در 19 سالگی (سال 2004 میلادی) با شکستن رکورد قدیمی شادروان جلال کشمیری قهرمان ‏جوانان جهان شد که این نخستین مدال جهانی تاریخ دو و میدانی ما بود. او با این عنوان عازم بازی های المپیک آتن شد ‏ولی مقامی به دست نیاورد. حدادی در گفت و گویی با گزارشگر تلویزیون ایران در مورد آن مسابقات گفت: “خودم را ‏باخته بودم، در آتن با کسانی مسابقه می دادم که سال ها عکس آنها را به دیوار اتاقم چسبانده بودم و شب ها خواب شان ‏را می دیدم. حالا در کنار آنها باید مسابقه می دادم. دست و پایم را گم کرده بودم!“‏

شکست المپیک تجربه بزرگی برای قهرمان جوان ایرانی بود تا با تکیه برآن رکورد شکنی ها و پیروزی هایش را ادامه ‏دهد. سال بعد قهرمان بزرگسالان آسیا شد و سال 2006 درهمان ورزشگاه المپیک آتن و در جام جهانی دو و میدانی به ‏مقام دوم جهان رسید و زیر دست “ویرجیلیوس آلکنا” قهرمان جهان و المپیک از کشور لیتوانی ایستاد. همان سال با 65 ‏متر و 36 سانتیمتر قهرمان بازیهای آسیایی دوحه قطر شد و رکورد آسیا را از آن خود کرد. یک سال بعد در مسابقات ‏جهانی دوومیدانی (اوزاکا) با 64 متر و 53 سانتیمتر به مقام هفتم جهان رسید، همان سال رکورد آسیا را تا 67 متر و ‏‏95 سانتیمتر ترقی داد و از آن پس هیچ گاه از جمع هشت پرتابگر نخست جهان جدا نشد. در اوزاکا مقام قهرمانی با 68 ‏متر و 94 سانتیمتر به “گرد کانتر” از استونی رسید که در المپیک آتن دوم شده بود.‏

سال 2008 اما سال حدادی است تا پشت سر هم رکورد آسیا را بشکند، قهرمانان المپیک و جهان را در مسابقات بزرگ ‏قبل از المپیک شکست دهد و به طلای المپیک بیندیشد. او که با 196 سانتیمتر قد و 98 کیلو وزن فرمی ایده آل برای ‏پرتاب دیسک دارد و حدود سی کیلو از الکنا سبک تر است، ابتدا چهارم خرداد در مسابقات جایزه بزرگ “هنگلو” ‏درهلند دیسک را 68 متر و 52 سانتیمتر پرتاب کرد و به مقام قهرمانی رسید و بالاتر از قهرمان المپیک و جهان ایستاد. ‏یک هفته بعد در مسابقات لیگ طلایی برلین پایتخت آلمان، وقتی که دیسک او در پرتاب دوم روی خط 69 متر و 12 ‏سانتی متر نشست و بار دیگر رکورد آسیا را زد، آنها باز هم مقهور قدرت پرتابگر ایرانی شدند. آلکنا در آخرین پرتاب ‏خود درست به این مسافت دست یافت اما چون نتیجه دوم حدادی بهتر از قهرمان المپیک بود، قهرمانی به او رسید در ‏حالیکه “رابرت هانتینگ” آلمانی و نفر دوم جهان در سال گذشته با 67 متر و 70 سانتیمتر روی سکوی سوم ایستاد.‏

حدادی سه روز بعد خود را به شهر “تالین” در استونی رساند. “ گرد کانتر” امیدوار بود در شهر خود این نابغه ایرانی ‏را شکست دهد اما موفق نشد. پرتاب دوم احسان با 69 و 32 سانتیمتر باز هم رکورد جدید آسیا بود در حالی که کانتر با ‏‏67 متر و 82 سانتیمتر زیر دست او ایستاد. حدادی پس از این مسابقه به ایران رفت تا پس از دیدار خانواده راهی ‏‏”مینسک” روسیه شود و زیر نظر مربی کارکشته و 76 ساله خود “کیم بوهانتسف” دوران آمادگی برای المپیک را ‏بگذراند. او اینک در صدر جدول رده بندی فدراسیون جهانی فوتبال قرار دارد و همه چشم انتظار نبرد دیدنی این ایرانی ‏با انگیزه و جویای نام با “الکنا” و “کانتر” در پکن هستند، نبردی که اگر حدادی در آن به پیروزی برسد با ارزش ترین ‏مدال طلای همه المپیک ها را برای ایران به ارمغان خواهد آورد. او بارها گفته است که “طلای المپیک بزرگ ترین ‏رویای من است.” دور نیست که این رویا به واقعیت بپیوندد.‏

‎ ‎نظر‎ ‎

varzesh3.jpg

‎ ‎بنگاه معاملات ملکی رضا زاده‏‎ ‎

هربار که این آگهی از کانال های لوس آنجلسی دیده می شود، آه از نهاد خیلی ها در می آید. بزرگ ترین قهرمان تاریخ ‏ورزش ایران، همان که اگر در المپیک پکن طلا بگیرد که به احتمال بسیار می گیرد، ارزنده ترین وزنه بردار تاریخ ‏جهان از سوی فدراسیون جهانی شناخته خواهد شد، همان که بارها در میادین جهانی و المپیک یاس را به شادی تبدیل ‏کرده و خنده بر لب ها آورده، در این آگهی بازاری برای یک بنگاه معاملات ملکی در دوبی چنان خود را از اوج به ‏زمین می کوبد که دل میلیون ها ایرانی هم با او به سنگ می خورد ومی شکند.‏

یک سال قبل از المپیک 2004 آتن وقتی از مسابقات قهرمانی جهان بازگشت و ادعا کرد که پیشنهاد چند میلیون دلاری ‏ترک ها را برای تبعیت این کشور نپذیرفته است، مردم ایران این حرکت او را مرحمی بر روی غرور تاریخی زخم ‏خورده خود تلقی کردند و وقتی با قدرت تمام و با فریاد یا ابوالفضل دوباره قهرمان المپیک شد، هرچه می توانستند از ‏سکه و زمین و خانه و ماشین به او بخشیدند که مجموع آن را حدود همان مبلغی می پندارند که ترک ها پیشنهاد داده ‏بودند. اما انگار این همه حسین رضازاده را بس نیامد که چندی پیش غرور پهلوانی خود را به بهای 200 میلیون تومان ‏با یک بنگاه معاملات ملکی در دوبی تاخت زد تا در فیلم تبلیغاتی این بنگاه برای فروش خانه و زمین به ایرانیان، بازی ‏کند، آنهم چه بازی بدی!‏

varzesh4.jpg

رضا زاده به تازگی از سوی فدراسیون بین المللی وزنه برداری ‏IWF‏ به عنوان دومین وزنه بردار تاریخ این ورزش ‏شناخته شده و اگر در المپیک چین امسال و یکی دو مسابقه جهانی دیگر مدال طلا بگیرد این مقام را از دست نعیم ‏سلیمان اوغلو بلغاری که برخلاف رضا زاده پول ترک ها را گرفت و به تبعیت این کشور درآمد، بیرون خواهد آورد. او ‏در مقابل انتقادهای بسیاری که اینک برای بازی در آن فیلم تبلیغاتی از سوی مردم و رسانه ها می شنود، می گوید:‏

‏”برخی مسایل باعث می شود که من تمرکزم را برای تمرین از دست بدهم. من در آخرین سال های ورزش حرفه ای به ‏سر می برم و این حق من است که بتوانم برای زندگی آینده ام درآمدزایی کنم. من تا چند سال پیش یک آپارتمان هم در ‏تهران نداشتم… شرکتی که من با آنها فعالیت کرده ام تابع قوانین جمهوری اسلامی است. از طرف دیگر مسایلی که در ‏مورد خارج شدن پول از کشور می گویند هم درست نیست.“‏

به هر حال هنوز هم “حاج حسین” یکی از بزرگترین امیدهای ما برای کسب مدال طلای المپیک به شمار می رود. مردم ‏ایران امیدوارند که او در چین هم بیاید و دوباره با فریاد “یا ابوالفضل” تالار مسابقه را بلرزاند و آبروداری کند. اگر چه ‏برخی نوشته روی پیراهن ورزشی او را هم تبلیغاتی می دانند، باز هم از او حمایت خواهند کرد تا بزرگ ترین قهرمان ‏تاریخ وزنه برداری جهان شود. ‏

‎ ‎دیدگاه‎ ‎

varzesh5.jpg

‎ ‎‏5 + 6: پایان رویای اروپایی فوتبالیست های ایران‎ ‎

حضور روزافزون بازیکنان بیگانه در تیم های باشگاهی اروپا چنان شتاب بی سابقه ای گرفته است که در کشورهای ‏ایتالیا، اسپانیا، انگلیس، آلمان، فرانسه، هلند و… تیم های باشگاهی کمتر نمایی از بازیکنان بومی دارند و گهگاه تیمی با ‏ریشه از یک کشور صاحب فوتبال، با چهره ای به تمامی غیر بومی به میدان می آید. این پدیده از نیمه دوم دهه نود ‏میلادی پای بازیکنان ایرانی را نیز به فوتبال اروپا بازکرد. ‏

در راستای نقش هرچه بیشتر اقتصاد و تجارت در ورزش، به ویژه فوتبال، باشگاه های اروپا که به صورت شرکت ‏های تجاری اداره می شوند، به فکر خرید ارزان تر و بازدهی بیشتر افتادند. گرانی بازیکنان کشورهای صاحب قدرت ‏اقتصادی باعث گرایش باشگاه ها به بازیکنانی شد که در کشورهای فقیرتر دارای قیمتی ارزان تر و در بسیاری از ‏مواقع کارآیی بیشتری بودند. پاره ای از این بازیکنان در بازار بورس فوتبال اروپا رفته رفته قیمتی گران تر از ‏بازیکنان بومی پیدا کردند.‏

در آن هنگام محدودیتی برای بازیکنان خارجی وجود داشت که اغلب شامل پنج بازیکن در یک تیم فوتبال و حداکثر دو ‏تا سه بازیکن در زمین بازی می شد. چنین شرایطی تیم های غرب قاره سبز را به خرید نخبگان آمریکای جنوبی، به ‏ویژه برزیل، محدود کرد. با فروپاشی شوروی در اوائل دهه 90 میلادی و شکل گیری جامعه اروپا، دگرگونی گسترده ‏ای در کشورهای این قاره به وجود آمد. این دگرگونی با شتابی بسیار فوتبال اروپا را نیز در برگرفت که پایه گذار آن ‏بوسمان، بازیکن آن دوره بلژیک بود و با پیدایش قانونی به نام خود او، سیل بازیکنان آفریقایی و آسیایی به باشگاه های ‏این قاره سرازیر شد. بوسمان – که خود بهره ای از تلاش خود نبرد – فوتبال حرفه ای را به عنوان کار، جزیی از ‏قانون کار در میان کشورهای عضو جامعه اروپا به طور قانونی پیگیری کرد و سرانجام آن را بر کرسی نشاند. ‏

با قانون جدید حضور بازیکنان اروپایی به هر تعداد در هر تیم عضو این جامعه آزاد شد تا قانون پیشین شامل بازیکنان ‏قاره های دیگر شود. گرانی بازیکنان آمریکای جنوبی راه را ابتدا برای نخبگان آفریقا و سپس آسیا از جمله استعدادهای ‏ایرانی گشود که به دلیل پایین بودن ارزش ریال در برابر ارزهای اروپایی ـ و از هزاره سوم میلادی “یورو” - فوتبال ‏کشورهای پیشرفته، به ویژه آلمان در میان بازیکنان ایرانی ارزشی بسیار بالا یافت. در میان بازیکنان پرشماری که در ‏اواخر دهه نود به اروپا و بیشتر به آلمان کوچ کردند، علی دایی نقشی پررنگ تر از سایرین داشته است. در کنار او می ‏توان از مهدی مهدوی کیا، وحید هاشمیان و جواد نکونام نام برد. در این رهگذر سود کلانی هم از آن مدیران دولتی ‏باشگاه های طراز اول تهران، از جمله پرسپولیس و استقلال شد.‏

جالب اینکه پس از انقلاب و در پی مهاجرت روزافزون ایرانیان به خارج از مرزها، بازیکنانی هم در آلمان مطرح شدند ‏که از میان آنان فریدون زندی، و امیر شاپورزاده به تیم ملی ایران راه یافته اند و اشکان دژآگه پیراهن تیم ملی جوانان ‏زیر 21 سال آلمان را هم برتن کرده است. در تیم پر آوازه ای چون بایرن مونیخ نیز سه باریکن ایرانی- علی دایی، ‏وحید هاشمیان و علی کریمی- بازی کرده اند.‏

محدود شدن جایگاه بازیکنان بومی و سدی که برای آنان در کشورهای صاحب فوتبال به وجود آمد، تضعیف تیم های ‏ملی را به همراه داشت تا آن جا که در فصل تازه به پایان رسیده فوتبال اروپا چهار تیم باشگاهی از انگلیس با بازیکنان ‏پر تعداد غیر بریتانیایی، قدرت بی چون و چرای فوتبال قهرمانی اروپا بودند و سرانجام با شکست در برابر یکدیگر، دو ‏تیم انگلیسی فینالیست پیکار پایانی در مسکو شدند که منچستر یونایتد قهرمان آن بود؛ اما تیم ملی انگلیس از راهیابی به ‏جام قهرمانی 2008 اروپا باز ماند!‏

این یکی از عواملی بود که سپ بلاتر سوییسی، رییس اتحادیه فوتبال اروپا، با وجود مخالفت هایی که از سوی فرانتس ‏بکن باوئر و دیگر مردان با نفوذ فوتبال قاره همراه بود، طرح محدویت تعداد بازیکنان خارجی تا حد اکثر پنج بازیکن ‏در جریان بازی را مطرح کرد که به طرح 5+6 در کنگره سالانه فیفا مطرح و هفته پیش در سیدنی به تصویب رسید. ‏در پی تصویت طرح مزبور، سپ بلاتر به همراه میشل پلاتینی فرانسوی، رییس اتحادیه فوتبال اروپا (یوفا) روز ‏پنجشنبه پنجم ژوئن در بروکسل با هانس- گرت پوترینگ، رییس پارلمان جامعه اروپا در مورد هدف های این طرح ‏ملاقات اولیه ای داشت که بعد ها دنبال خواهد شد. این جلسه ها برای تطبیق این طرح با قانون کار در جامعه اروپا انجام ‏می گیرد.‏

قانون 5+6 هر باشگاه را وادار می سازد تا دست کم با شش بازیکن کشورمتبوع خود بازی کند. فیفا معتقد است که از ‏فواید این طرح حفظ آهنگ و تعادل بین تیم ملی با باشگاه خواهد بود. اما آنچه برای فوتبال ایران می تواند مطرح باشد، ‏محدود شدن بازیکنان غیر اروپایی در تیم های این قاره است که با پیشینه ناموفق بازیکنان پرتعداد لژیونر ایران در ‏اروپا – منهای سه، چهار بازیکنی که نام بردیم – رویای اروپایی بازیکنان ایرانی بیش از پیش رنگ می بازد. این ‏روزها در رسانه های پرتعداد ورزشی در ایران از زبان بازیکنان ریز و درشت فوتبال همچنان صحبت از ادامه بازی ‏در باشگاه های اروپایی را می خوانیم اما…‏