درحالی که نظامیان تحت امر آیت الله خامنه ای در اظهار نظرهای مختلف خود بر سرکوب شدید معترضان به حکومت اصرار دارند، روز گذشته هاشمی رفسنجانی در اظهاراتی بی سابقه از رویارویی نظامیان با مردم انتقاد کرد و یادآور شد اعتراضات به حدی اوج رفته که ”وزیر که به دانشگاه می رود نمی تواند سخنرانی کند”.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام، که در مشهد در جمع تعدادی از فعالان دانشجویی سخن می گفت، بار دیگر با تاکید بر راهکارهای خود برای برون رفت کشور از بحران اعلام کرد: “من مواضعم را صریحا در نماز جمعه تیرماه اعلام کرده‌ام و راه‌کارهایم همان پیشنهادات ارایه شده است.” وی با یادآوری نظرش درباره وقوع گسترده تقلب در انتخابات افزود: “دوستان قاطع می گویند تقلب شده ولی من گفتم تردید دارم. اما بعدا به من خرده گرفتند چرا چنین حرفی زده ام. معتقدم راه درست آن بود که به تردید ها جواب دهیم. لذا با توجه به تجربه 50 ساله ام پیشنهاد کردم زندانی ها آزاد شوند و از آسیب دیدگان دلجویی شود.”
هاشمی رفسنجانی که در نماز جمعه 26 تیرماه با نقل قول از آیت الله خمینی و با هشدار به مسولان نظام گفته بود که “مردم اگر همراه ما باشند همه چیز داریم اما اگر مردم راضی نباشند، حکومت غیرممکن است” در بخش دیگری از اظهارات روز گذشته هم اظهار داشت: “مردم ایران معتقد و مسلمانند اگر ما را می خواهند حکومت می کنیم و اگر نمی خواهند می رویم.”
وی همچنین با اشاره به تنها خطبه های نماز جمعه خود بعد از انتخابات خاطر نشان کرد: “بنده دیدگاه خودم را در نماز جمعه که اقامه کردم گفتم که آن هم مبنایش قرآن است. انقلاب ما براساس اسلام و قرآن بود اما برخی اصولگرایان این صحبت ها را قبول ندارند وفکر می کنند رای مردم زینتی است.”
تعریف اقشار معترض و انتقاد از عملکرد سپاه
هاشمی رفسنجانی در بخش دیگری از اظهارات روز گذشته اش به سبک همیشگی اش در سخن گفتن با کنایه و مثال، سرکوب مردم معترض و همچنین دستگیری گسترده فعالان سیاسی را تخطئه کرد و در بخش دیگری از گفته هایش به انتقاد صریح از سپاه پاسداران به عنوان عامل این سرکوب پرداخت.
وی در این باره گفت: “بعد از 15 خرداد که رژیم پهلوی مردم را قتل عام می کرد بعضی ها پیشنهاد حمله های مسلحانه را دادند ولی امام نمی پذیرفتند. مردم بودند که انقلاب را پیروز کردند. درجنگ هم اگر مردم نمی آمدند ارتش شکست می خورد.” او با این مثال در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به حوادث پس از انتخابات اقشار مختلف جامعه را جزو معترضان قلمداد کرده و ادامه داد: “حکومت پول دارد. نیرو دارد می تواند در خیابان آدم جمع کند ولی گروه مقابل یک عده استاد، دانشجو، کارگر، مدیر، صنعت گر هستند و درست نبود که بسیج و سپاه در مقابل مردم قرار داده شوند.”
وی همچنین با اشاره به وجود فراوان زندانیان سیاسی اظهار داشت: “این زندانیان سیاسی پای چه کسی است؟ سپاه می گوید ما پیرو رهبریم. اما فرمان را هر جور که دلشان می خواهند اجرا می کنند، نه آن جور که رهبری فرمودند.”
آیت الله هاشمی رفسنجانی با تاکید بر این نکته که “این صف بندی به مصلحت نیست” در ادامه گفت: “این گونه که به ما اخبار می رسد گروهی در دانشگاه معترض به نتایج انتخابات هستند. اینکه وزیر که به دانشگاه می رود نمی تواند سخنرانی کند این نشان دهنده آن است که لابد چیزی شده است. ولی این مسائل با شعار و اهانت حل نمی شود.”
این اظهارات هاشمی رفسنجانی در شرایطی منتشر می شود که وی پیش از برگزاری انتخابات و با توجه به اتهام زنی های گسترده محمود احمدی نژاد و حامیانش به شخصیت های ناهمسو با دولت و همچنین نارضایتی سه کاندیدای ریاست جمهوری از حمایت برخی نهاد های حکومتی از احمدی نژاد، در نامه ای به آیت الله خامنه ای درباره عواقب خطرناک چنین رویه ای هشدار داده بود.
رییس مجلس خبرگان در نامه خود به رهبری که به طور تلویحی به دخالت ها در انتخابات اختصاص داشت، نوشته بود: “با توجه به مقام و مسئولیت و شخصیتتان انتظار است برای حل این مشکل و برای رفع فتنه‌های خطرناک و خاموش کردن آتشی که هم اکنون دودش در فضا قابل مشاهده است، هرگونه که صلاح می‌دانید اقدام موثری بنمایید و مانع شعله‌ورتر شدن این آتش در جریان انتخابات و پس از آن شوید.”
سانسور جواب نمی دهد
هاشمی رفسنجانی پیش از این در بدو ورود خود به مشهد از “جدی بودن اختلافات در نظام” سخن گفته بود که این موضع گیری نیز مورد توجه بسیاری از رسانه ها از جمله روزنامه های اصلاح طلب واقع شد.
این درحالی بود که روز گذشته معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به چهار روزنامه صبح تهران اسرار، آفتاب یزد، حیات‌نو و اعتماد به دلیل “نوع انعکاس سخنان آیت الله هاشمی رفسنجانی تذکر کتبی داد و اعلام کرد که “روزنامه‌های یادشده با انتخاب تیتر و مطالب در صفحه اول و دوم خود به گونه‌ای اقدام کرده که شائبه القای تفرقه و بزرگ‌نمایی اختلافات میان مسئولان را در خوانندگان ایجاد می‌کند.”
همزمان با این موضوع هاشمی رفسنجانی روز گذشته در مشهد در بخشی دیگر از سخنانش تاکید کرد: “سانسور در جامعه ما جواب نمی دهد.اگر رسانه هاآزاد باشند و مردم قانع شوند ودیگر به خیابان نمی آیند.”
وی در ادامه تصریح کرد: “نظر من این بوده است که صاحب نظران بیایند بحث کنند وموارد مورد اختلاف را در مناظره ها به بحث شود تا مردم گوش دهند و تصمیم بگیرند. جامعه ای که سه - چهار میلیون دانشجو دارد را نمی شود با فریب اداره کرد.”
ابراز نگرانی سپاه از اختلاف مراجع با رهبر
رییس مجلس خبرگان رهبری در نخستین روز از سفر خود به مشهد با خطیر دانستن وظیفه روحانیون تاکید کرد که “در طول تاریخ ایران روحانیت همیشه پناهگاه مردم بوده است و هر وقت مردم در برابر حکومت به مشکل بر می‌خوردند به روحانیت پناه می‌آوردند.”
هاشمی‌رفسنجانی خاطرنشان کرد: “روحانیت در همه ادوار تاریخ پناهگاه و یار و یاور مردم بوده‌اند باید مراقبت کنیم، فاصله بین مردم و روحانیت نیفتد به خصوص بین قشر تحصیل کرده که افکار جامعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد.”
در مقابل این اظهارات رییس مجلس خبرگان رهبری، روز گذشته یکی از وبسایت های اینترنتی سپاه پاسداران همزمان با این هشدارهاشمی رفسنجانی، از افزایش “گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” ابراز نگرانی کرد.
وبسایت اینترنتی بصیرت “وابسته به نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران” که مخاطب آن “هادیان سیاسی” سپاه هستند در تحلیل خود تاکید کرد که “گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” و “گسل مردم و روحانیت” به عنوان دو گسل از پنج گسل یا شکاف سیاسی- اجتماعی می تواند “تهدیدی علیه جمهوری اسلامی باشد.”
این وبسایت اینترنتی سپاه پاسداران خود “گسل مرجعیت و روحانیت با ولایت فقیه” را “ناشی از تقابل آراء فقهی در احکام عبادی مثل رویت هلال و مسایل قضایی و حقوقی” دانست و افزود این “ شکاف ناشی از تقابل نظریه حکومت در فقه شیعه، و شکاف ناشی از تقابل احکام حکومتی با برخی نظرات مدیریتی و اجرایی و سیاسی خارج از قدرت بروز پیدا می کند.”
وبسایت نمایندگی ولی فقیه در سپاه همچنین همچنین در تحلیل خود انگشت اتهام را متوجه رسانه ها کرده و نوشت: “رسانه های داخلی و خارجی با انتشار نظرات روحانیان بر شکاف مراجع تقلید و روحانیان با ولی فقیه دامن می زنند… هرجا یک روحانی به نظام و اسلام نقدی می زند، این شبکه‌ها آن را برجسته می کنند و با تبلیغ مداوم آن را به ارزش تبدیل می کنند.”
حمایت از هاشمی
اظهارات رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام در حالی بیان شده که علی لاریجانی به تازگی با تجلیل از هاشمی، او را “حلقه رابط ” بین رهبری، آیت الله خمینی و مردم خوانده است.
رییس مجلس در پاسخی تلویحی به حملات چند ماه اخیر حامیان محمود احمدی نژاد به هاشمی رفسنجانی افزود: “این چنین شخصیت‌هایی زیر چتر امام خمینی و مقام رهبری جریان بیداری اصیل را تقویت کردند و در واقع این جریان بیداری برای ما و عالم اسلام قابل احترام بوده و می باشد.” او اظهار داشت: “اگر کسی بخواهد نگاه انقلابی به وضع فعلی داشته باشد، باید به سمت وحدت و همگرایی برود و کسانی که به هر دلیل کوچکی از ادبیات تحقیر آمیز و تهمت به مردم استفاده می‌کنند، کار خائنانه انجام می‌دهند و باید با آنان برخورد شود.”
در پی اظهارات علی لاریجانی، “علم الهدی امام” جمعه تندروی مشهد نیز، که در چند ماه اخیر همواره مواضع تندی در مقابل معترضان به انتخابات اتخاذ کرده، در اظهاراتی با حمایت از هاشمی رفسنجانی در مقابل مخالفان وی جبهه گیری کرده و گفته است: “نمی‌شود به خاطر یک گله، دژ انقلاب را حذف کرد.”
