آهنگ آخر دنیا
نویسنده: استیفن کینگ
مترجم: ندا شادنظر
ناشر: قطره
تعداد صفحات: 1486
شمارگان: 1100
قیمت: 48000 تومان
یک بیماری ویروسی، ساخته دست بشر، دامنگیر انسان ها می شود. این بیماری کشنده که شباهت زیادی به آنفلولانزا و ذات الریه دارد، به شکل وحشتنکای انسان ها و حتی بعضی از حیوانات را از پا در می آورد و فقط عده کمی از آن جان سالم به در می برند. بازماندگان، بر اساس خوابی مشترک که مسیر آینده را نشان می دهد، به دنبال انسان های زنده دیگر، سفر آغاز می کنند. مرد تاریکی که تجسم شیطان است و از جهنم پا به زمین گذاشته است، بازماندگان را زیر نظر دارد…
آهنگ آخر دنیا که به تازگی از جانب نشر قطره منتشر شده است، اثری جذاب و خواندنی است از استیفن کینگ، در سه جلد به نام های: رویای سیاه، رویای بی انتها و رویای سپید. در رویای سیاه، نیروی شر در تجسم مرد تاریکی، شروع به یارگیری و گشترش بیماری مرگبار خود می کند. تباهی آغاز می شود و مردم دنیا حوادث بسیار هولناکی را به چشم می بینند. رویای بی انتها، داستان گسترش بیماری کشنده و ناکامی انسان در مبارزه با آن است. تباهی تمام جهان را فرا گرفته و به نظر می رسد که نمی توان پایانی برای این مصیبت متصور شد، اما در رویای سپید، نیروی خیر غالب می شود و شر را به درون مرزهای خودش به عقب می راند.
این نخستین بار است که رمان آهنگ آخر دنیا به فارسی ترجمه می شود. نویسنده در مقدمه کتاب می نویسد: “اگرچه این کتاب، رمان مورد علاقه من نیست، اما بازخورد مردم نشان می دهد که این رمان، یکی از محبوب ترین رمان هایی است که تا به حال خوانده اند. وقتی با مردم حرف می زنم، معمولا درباره این کتاب می پرسند. همیشه می گویند شخصیت های این داستان چقدر واقعی هستند و بارها از من می پرسند که چطور این داستان را نوشته و شخصیت های آن را خلق کرده ام. یک داستان خوب متعلق به تک تک خواننده هایی است که تصاویر آن را در ذهن شان می سازند…”
استیفن کینگ، نویسنده ای که دیگرحتی نامش هم اضطراب و ترس ایجاد می کند، بزرگترین نویسنده ژانر وحشت است. آثار او در ایران بازتاب خوبی داشته و توجه بسیاری از خوانندگان کتاب در تمامی سنین را به خودش جلب کرده است. ترجمه ندا شادنظر از آهنگ آخر دنیا ترجمه ای روان و بی تکلف است و نکته مهم آن، اصرار مترجم بر استفاده از واژگان فارسی در متن ترجمه است، با این حال او در این مورد دچار زیاده روی و بدعت گذاری نشده است.
بخور و نمیر
نویسنده: پل استر
مترجم: مهسا ملک مرزبان
ناشر: افق
تعداد صفحات: 168
شمارگان: 2000
قیمت: 4000 تومان
بخور و نمیر مجموعه‌ای است از خاطرات جذاب و اغلب طنزآمیز پل استر از اوایل جوانی اش و دورخیزهای او برای نویسنده شدن و شرحی است از سرگشتگی ها و ناکامی هایش. تلاش های باورنکردنی اوست برای بقای خود و آزمودن شغل های عجیب و غریب. حمایت خطر کردن، روی آب ماندن و غرق نشدن، از خیابان‌های نیویورک و دوبلین و پاریس گرفته تا روستایی دورافتاده در مکزیکو …
دو ترجمه از این کتاب در ایران انجام شده است: اولی را بهرنگ رجبی برای نشر چشمه انجام داده است و دومی را مهسا ملک مرزبان برای نشر افق. البته نشر افق بر اساس قانون کپی رایت با پل استر برای ترجمه فارسی این کتاب توافق کرده است و ادعا می کند که انحصار ترجمه فارسی این اثر را دارد. نبودن قانون کپی رایت در ایران از معضلات بزرگ حوزه فرهنگ است و خصوصا در ترجمه آثار خارجی، تشتت و آشفتگی بسیاری را سبب شده است. بدون این که به کتاب خاصی یا مترجم به خصوصی اشاره داشته باشیم، عدم رعایت این قانون جهانی باعث شده تا از یک کتاب، چندین ترجمه در دست باشد و خوانندگان آثار ترجمه ای هیچ وقت ندانند که کدام ترجمه به اصل و نظر نویسنده نزدیک تر است و کدام کتاب واقعا ترجمه شده است. اسدالله امرایی در مجموعه داستانی که با عنوان داستان های بااجازه و با همکاری نشر قطره منتشر کرده است، با تمام نویسندگان داستان ها مکاتبه کرده و اجازه ترجمه آثارشان را گرفته است. آرش حجازی نیز با اجازه پائولو کوئلیو آثارش را به فارسی ترجمه کرده است. تعداد ترجمه هایی از این دست آن قدر اندک است که می توان باقی نمونه ها را هم در چند مورد نام برد و جدای از این موارد، باقی آثار خارجی در ایران بدون رعایت هیچ گونه حق مولفی به فارسی ترجمه می شوند.
و کوه طنین انداخت
نویسنده: خالد حسینی
مترجم: مهگونه قهرمان
ناشر: پیکان
تعدا صفحات: 422
شمارگان: 1100
قیمت: 16500 تومان
خالد حسینی بعد از مدت ها، کتاب تازه ای منتشر کرده است به نام “و کوه طنین انداخت “. این کتاب در آوریل امسال در آمریکا منتشر شد و در حال حاضر مترجمان بسیاری در ایران بی که روح نویسنده هم از موضوع خبر داشته باشد! در حال ترجمه همزمان آن هستند، اما گویا نشر پیکان و مهگونه قهرمان موفق شده اند زودتر از همه کتاب تازه خالد حسینی را ترجمه و منتشر کنند.
و کوه طنین انداخت، روایت خانواده ای است که مجبور می شوند به دلیل مشکلات مالی، دختر خردسال خود را بفروشند و جدایی این دختر از برادرش، که ارتباط عاطفی خوبی با هم داشتند، و تاثیراتی که این اتفاق بر زندگی افراد مختلف می گذارد و تلاش برادر بزرگ‌تر برای پیدا کردن خواهرش، موضوع اصلی رمان است.
این رمان هم مثل بادبادک باز، در دو محل رخ می‌دهد؛ دهکده ای در افغانستان و کالیفرنیا.
مهگونه قهرمان درباره این کتاب گفته است: “این کتاب بسیار تاثیرگذار و فریبنده خالد حسینی نشانگر درک عمیق او از قید و بندهایی است که به ما و هستی ما معنا می دهد، چیزی که معنای آن انسان بودن است. داستان با پیوند نامتوازن میان برادر و خواهری بی مادر در دهکده ای در افغانستان آغاز می شود. برای پری سه ساله، برادر بزرگش عبدالله بیشتر مادر است تا برادر. برای عبدالله 10 ساله، پری کوچک همه کس اوست. آن چه برای آن ها رخ می دهد و تاثیرات و پایه های آن بر زندگی بسیاری انسان های دیگر، دلیلی است بر پیچیدگی زندگی. خالد حسینی در داستانی چند ملیتی که نه تنها گرداگرد والدین و فرزندان آن ها می گردد، بلکه برادران و خواهران و عموزاده و عمه‌زاده و دلسوزان آن ها را نیز در بر می‌گیرد، راه های بسیاری را برای ابراز عشق میان افراد خانواده به ما نشان می دهد و این که چگونه ما از رفتارهایی که نزدیک ترین کسان مان می کنند بر آشفته می شویم…”
فرهنگ پارسی
نویسنده: سیمین حلالی
ناشر: معین
تعداد صفحات: 887
شمارگان: 2000
قیمت: 35000 تومان
دکتر میرجلال الدین کزازی، استاد سرشناس ادبیات فارسی را اغلب با نوع سخن گفتن اش می شناسند. او دقتی تام دارد که در گفتارش از واژگان فارسی استفاده کند. کزازی برای این که از واژگان عربی و غربی مطلقا استفاده نکند، جدای از به کار بردن کلمات آرکائیک فارسی کهن، دست به واژه سازی زده و کلمات تازه ای را وارد زبان فارسی امروز کرده است. سیمین جلالی در اقدامی مهم، در کتاب فرهنگ فارسی، این واژگان را از کلام استاد برچیده و در فرهنگ پارسی گرد آورده است.
این فرهنگ لغت علاوه بر تشریح واژه ها، بخشی پایانی با نام ترفندهای ادبی (تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه) دارد که در آن، بخشی از این ترفندها که در سروده های فردوسی، حافظ و دیگر شاعران به کار رفته است و کزازی در نوشته هایش آن ها را گزارش داده، آمده است. در ابتدای این واژه نامه دو سویه، ابتدا کلمه های ساخته و استفاده شده کزازی در نوشته هایش آمده و در مقابل آن ها، به قول نویسنده، معادل تازی آن کلمه که امروز از آن استفاده می شود، آورده شده است و بعد یک یا دو نمونه از استفاده این واژه در متون کهن ما که بیشترشان از دیوان اشعار شاعران کهن وام گرفته شده اند، آورده شده است. مثلا ابتدای این فرهنگ لغت با کلمه آب شروع شده است که در توضیح آن قسمتی از جلد یک نامه باستان نوشته دکتر کزازی در توضیح این کلمه آمده است: “بر پایه جهان بینی باستانی، آب بکی از چهار آخشیجان است و پدیده های اینسری و گیتیگ از دو آخشیج آب و باد پدید آمده اند. ویژگی آب، سردی و تری است.”
در سوی دوم کتاب، بیشتر کلمه هایی آمده است که از دیگر زبان ها و به خصوص زبان فرانسه وارد زبان فارسی امروز شده اند و مقابل هر یک از این کلمه ها برابرهای آن ها در نوشته ها و زبان گفتاری کزازی آمده است.
کزازی در سخنی با خواننده نوشته است: “فرهنگ پارسی پاسخی است پایدار و شایان به نیازی فرهنگی و ادبی؛ نیازی که از دیرباز تا کنون بر آورده نشده بود. از افزون بر دو دهه پیش که من پارسی گرایی را پیگیر و بی گسست آغازیده‌ام و بدان دست یازیده‌ام که در گفتار و نوشتار از واژه های ناب و نژاده پارسی بهره ببرم، بسیاری از دوستان و باورمندان این زبان شورانگیز دلاویز که بر پایه آن دستان آشنای نغز، برآنند که شکر است و از هر زبان به گیتب، در شیوایی و دلارایی، در خنیاوری و جان پروری، خوشتر پایفشار و استوار از من در می خواستند که واژه های برساخته و نو پدیدی را گرد بیاورم و در فرهنگی بگنجانم و فراپیش خواستاران و دوستاران بنهم…”
در عشق باران می بارد
نویسنده: ریچارد براتیگان
مترجم: علیرضا بهنام
ناشر: سرزمین اهورایی
تعداد صفحات: 72
شمارگان: 1100
قیمت: 3500 تومان
به تازگی انتشارات سرزمین اهورایی دست به انتشار مجموعه عاشقانه های جهان زده است. نخستین جلد این مجموعه، عاشقانه های ریچارد براتیگان است. تاکنون سه مجموعه شعر از براتیگان ترجمه و چاپ شده است: لطفاً این کتاب را بکارید! (محسن بوالحسنی، سینا کمال‌آبادی)، دری لولا شده به فراموشی (یگانه وصالی فلاح)، عاشقانه های شاعر گمنام (علیرضا بهنام). این گزینه از میان هشت مجموعه شعر منتشر شده و شعرهای پراکنده شاعر در گزینه های گوناگون انتخاب شده اند.
براتیگان متعلق به جنبش هنری بیت است و آثارش همواره بازتاب گسترده ای در میان خوانندگان و منتقدان داشته است. فضای آثار براتیگان شباهت زیادی به زندگی شخصی او دارد. او شعرهای اولیه اش را در کنار خیابان می فروخت. نخستین مجموعه شعرش با نام “لطفا این کتاب را بکارید”، همراه بذرهایی از گیاهان مختلف که روی جلد چسبیده بودند پخش شد. او سرانجام در سال ۱۹۸۴ با شلیگ گلوله ای به زندگی خود به پایان داد.
شعری از این دفتر:
برای پاسخ دادن در سپیده صبح
برای پاسخ دادن در سپیده صبح
موهایش را می‌چرخاند
به سمت در
یاد می‌گیرد، یاد می‌گیرد
که زندگی چیزی بیشتر است از
یک شانه تا شده.
مفهوم راست و چپ در اساطیر ایران
نویسنده:محبوبه خدایی
ناشر: پازینه
تعداد صفحات: 140
شمارگان: 1000
قیمت: 5000 تومان
“چپ و راست” نه یک مفهوم ساده جغرافیایی است، که اشاره به موقعیت دارد، بلکه آدمی از روزگاری که دست راست و چپ خویش را شناخت، با آن روبرو می شود. در مکتب، ریاضی، نقاشی، خط و نوشتن را به یاری آن می آموزد. سیاست نیز به چپ و راست آمیخته است و حتی پس از مُردن از چپ و راست گریزی نیست.
محبوبه خدایی در بخشی به نام پیش سخن از این کتاب اشاره کرده است: “موضوع این پژوهش براساس یک داستان سُغدی شکل گرفت که یکی از ترجمه های خانم زهره زر‌شناس است و در آن نام دو برادر یکی راست و دیگری چپ است. برادر راست، کارهای نیک و پسندیده می کند و برادر چپ، بدسرشت است. این مطلب مرا به این فکر واداشت که این دو واژه در پس نگارش ساده شان می توانند معانی مختلفی داشته باشند که حتی تا امروز نیز ردپای آن ها مشاهده می شود.”
این کتاب در چهار بخش تدوین شده است و به بررسی واژه های راست و چپ در اساطیر ایران می پردازد. نویسنده در کتاب کوشیده تا ردپای این دو واژه را در منابع و اسناد دسته اول، متون و کتب مربوط به ایران باستان و اساطیر ایران بازیابی کند. در فصل اول کتاب به ریشه شناسی و سیر تحول آوایی این واژه ها پرداخته شده است. فصل دوم نیز به بررسی کاربرد این واژه ها اختصاص دارد. در فصل سوم کتاب، ارتباط جنسیت و ثنویت با واژه های راست و چپ تشریح شده است.
در قسمتی از این کتاب می‌خوانیم:
دست چپ، جنبه منفصل نیرو و قدرت پذیرش است، و معمولا مظهر دزدی و کلاهبرداری است. با توجه به این علائم و تفاسیر، تحقیر دست چپ و چپ دستی با مفاهیمی چون ضعف، دروغ، انحراف، کجی، نادرستی، ناپسند و یا بد بودن می تواند تفاسیری جدید و پدیده ای نوین از این کلمه باشد. همان طور که بررسی شد، این مفاهیم در مفهوم اولیه و باستانی واژه”چپ” وجود نداشتند. (دانیلز ۱۳۷۲: ص ۴۸) در بودایی، بودا کاسه صدقه را با دست چپ نگه می دارد و در چینی دست چپ مظهر “یین” (yin) که نماد ضعف است و تا زمانی که قدرت را به سوی خشونت و تخریب هدایت می کند مظهر عزت و افتخار است. (کوپر ۱۳۸۶: ص ۱۵۶ ـ۱۵۷) در نگاره بودی ستوا دست چپ بودا به حالت توضیح و تعلیم بلند است و شاید این حالت از آن رو باشد که کسی از کاغذ ترسیم استفاده کرده تا طرح اولیه را رقم بزند. اما روش نادرست به کار برده است. از جنبه دیگر می توان حدس زد که این نگاره تحت تاثیر افکار مانوی است، زیرا نمونه دیگری نیز از ویتار کامود را در دست است که بودا دست چپ خود را بلند کرده است و این به درستی واضح است که در نوشته های مانوی افسانه بودا معروف بوده است. (کلیم کایت ۱۳۸۴: ص ۲۴۳).
بتهوون
نویسنده: امیل لودویک
مترجم: خسرو رضایی
ناشر: پارسه
تعداد صفحات: 392
شمارگان: 1200
قیمت: 14900 تومان
امیل لودویگ، نویسنده آلمانی، شهرت خود را بیشتر مدیون زندگی نامه نویسی است. همان طور که در پیش گفتار کتاب آمده است، او از کودکی از هواداران بتهوون بود و در این کتاب به جای ترسیم سرگذشتی اندوه بار، وجه مبارزه گریِ شخصیت این نابغه پررنگ شده است. بتهوون فرزند دورانی است که زمزمه از هم پاشیدن نظام اشرافی به گوش می رسد. از این رو موسیقیدان به خود اجازه نمی دهد که جزئی از مایملک یک اشراف زاده باشد. بتهوون در این مسیر در نقطه مرزی قرار دارد درحالی که موتزارت دیگر موسیقیدانِ هم عصر او هنوز به اشراف وابسته است.
این کتاب به صورت داستانی و برای طیف مخاطبین غیرحرفه ای موسیقی نوشته شده است. متن کتاب روان است و مترجم هر جا که نیاز بوده در پانوشت توضیحاتی آورده است. خسرو رضایی (متولد ۱۳۰۶)، مترجم اثر، برگردان کتاب های جنگ و تمدن (نوشته‌ی آرنولد جوزف توینبی با موضوع میلیتاریسم )، تمدن سال ۲۰۰۱ (نوشته ژان فوراستیه با موضوع تاریخ اقتصادی قرن بیستم )دمیان اثر هرمان هسه)، رنج ایوب (نوشته ژان استینمن) و نبرد با اهریمن: تراژدی نیچه (نوشته اشتفان تسوایک) را هم در کارنامه خود دارد.
به جز این کتاب، در مورد این نابغه اتریشی، کتاب‌های بسیاری به فارسی ترجمه و تالیف شده است که بر اساس رکوردهای ثبت شده در کتابخانه ملی تعداد عناوین کتاب های ثبت شده از سال ۱۳۳۲ تا ۱۳۸۹، ۲۱ مورد است. غالب آن ها سرگذشت نامه، داستان، داستان نوجوان و یک مورد پارتیتور است که البته بیشترشان سرگذشت نامه هستند. معروف ترینِ آن ها که ۵ بار با ۳ ترجمه متفاوت (تفضلی، غبرائی، مجلسی) به بازار معرفی شده، کتابی است به قلم رومن رولان است. ترجمه مجلسی از این کتاب ۳ بار تجدید چاپ شده و به نظر می رسد با توجه به ویراستاری آقای مصطفی کمال پورتراب، که خود موسیقیدان هستند، نسبت به دیگر ترجمه ها قابل اعتماد‌تر باشد. این کتاب چهار جلد دارد و نشر دنیای نو آن را چاپ کرده است. البته در ترجمه های دیگر همه چهار جلد ترجمه نشده است.
دیگر اثر قابل اعتنا کتابی است با عنوان زندگی و آثار بتهوون به قلم پرویز دبیری که بار اول در سال ۱۳۸۰ چاپ و در ۱۳۸۳ تجدید چاپ شد.
