انتشار گزارش دوم گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران، خشم مسئولان قضائی، دولتی و نمایندگان مجلس خبرگان و مجلس جمهوری اسلامی را در پی داشته است. مقامات حکومتی که پیش از این تاکید کرده بودند گزارشگر ویژه سازمان ملل را به ایران راه نخواهند داد، اینک با عباراتی چون “جاسوس”، “گرگ صفت” و “عامل محافل صهیونیستی” از احمد شهید یاد کرده اند. گزارش هفته پیش گزارشگر سازمان ملل از موارد نقض حقوق بشر در ایران همچون شوک الکتریکی، ضرب و شتم زندانیان، تهدید به تجاوز جنسی، آزار و اذیت بستگان مخالفان توسط حاکمیت پرده برداشته است.
“کافی است در همین ژنو و یا نیویورک در حالیکه از مهمان نوازی واشنگتن، لندن و فرانسه بهره می‌برد به وب سایت‌های ضد انقلاب و معاند نظام جمهوری اسلامی ایران رجوع کرده و این محتویات را از آنها کپی و پیست کند.” این پاسخ یکی از برادران لاریجانی به درخواست مکرر احمد شهید برای سفر به ایران است. محمد جواد لاریجانی مشاور بین الملل رئیس قوه قضائیه –ـ آیت الله صادق لاریجانی ـ دیروز در مقر اروپایی سازمان ملل در سوئیس با انتقاد شدید از انتشار گزارش جدید گزارشگر ویژه حقوق بشر در امور ایران به طور تلویحی احمد شهید را متهم به “وابستگی‌های نمایان به گروه‌های تروریستی” کرد و خواستار آن شد تا سازمان ملل گزارشگری را به تهران بفرستد که “دستاوردهای علمی و پیشرفت‌های فوق العاده جوانان ایرانی را در ساخت ماهواره و ارسال آن به فضا برای مردم دنیا را گزارش کند.”
لاریجانی گزارشگر ویژه سازمان ملل را که مسلمان است را فردی معرفی کرد که مانند “ستارگان سینما” عمل می کند. او تصریح کرد: “گزارشگر ویژه در انجام وظیفه خود در ترسیم چهره ای واقعی از وضعیت ایران به جهانیان ناتوان بوده و به جای اینکه وظایف اصلی خود در این زمینه را به درستی انجام دهد، مانند ستارگان سینما اقدام به مصاحبه با رسانه های مختلف کرده است.”
لاریجانی پیش از این کشته شدن شهروندان معترض به انتخابات بحث برانگیز سال 88، زندانی شدن خانگی رهبران سیاسی جنبش سبز و همسرانشان، دستگیری صدها تن از معترضین و همچنین روزنامه نگاران و فعالین مدنی، شکنجه روحی و فیزیکی بازداشت شدگان را تکذیب کرده و گفته جمهوری اسلامی نه اعدام دارد نه زندانی سیاسی. حال آنکه گزارشی که احمد شهید از وضعیت حقوق بشر در ایران تنظیم کرده است با انتظار حاکمیت در تهران از زمین تا آسمان تفاوت دارد.
گزارش شهید، از تجاوز تا شوک الکتریکی
در گزارش جدید احمد شهید که هفته پیش منتشر شد به طور اکید به محرومیت بازداشت شدگان و زندانیان سیاسی از “حق دادرسی عادلانه” اشاره شده و آمده است: “مصاحبه شوندگان اظهار کرده اند که در خلال انتقال به بازداشتگاه و بازجویی به آنها چشم بند زده شده بود و اکثرا نتوانسته اند با اعضای خانواده خود تماس بگیرند تا بگویند در کجا نگهداری می شوند و پس از دستگیری و همچنین در خلال تحقیقات، به وکیل دسترسی نداشتند.”
شهید برای تنظیم گزارش خود با صدها تن از دانشجویان، روزنامه نگاران و فعالین مدنی که در سال های اخیر توسط مقامات امنیتی وزارت اطلاعات و سپاه پاسداران دستگیر و بعد ها از کشور خارج شده اند به طور حضوری دیدار کرده و شهادت آن ها را پیرامون وضعیت بازداشت، محاکمه و زندان شنیده است.
برآیند این اظهارات، دیدگاه گزارش تازه احمد شهید پیرامون زندان های جمهوری اسلامی را چنین توصیف می کند: “ازدحام بیش از حد زندانیان، نبود آب کافی، عدم رعایت کافی اصول جداسازی زندانیان، تاسیسات غیر بهداشتی و فوق العاده بی کیفیت، شرایط خطرناک تهویه، دسترسی ناکافی به خدمات پزشکی، ارائه غذای کم، ارتکاب خشونت و به خدمت گرفتن زندانیان برای تسهیل مجازات”.
از دیگر موارد مورد اشاره این گزارش می توان به استفاده از شوک الکتریکی، ضرب و شتم زندانیان، تهدید به تجاوز جنسی، آزار و اذیت بستگان مخالفان، سرکوب اقلیت‌های جنسی و مذهبی، محدودیت برای تشکل‌های کارگری، نقض آزادی بیان روزنامه‌نگاران و افزایش اعدام های علنی و مخفیانه اشاره کرد. این گزارش همچنین به طور صریح به تقلب در انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری در 22 خرداد 88 اشاره دارد.
صادق لاریجانی: شهید کذب است
احمد شهید که مسلمان و وزیر سابق امورخارجه مالدیو است، اواخر امسال توسط شورای حقوق بشر سازمان ملل به عنوان گزارشگر ویژه مسائل حقوق بشر در ایران انتخاب شد. وی در گزارش اخیر خود از عدم موافقت سران جمهوری اسلامی با سفر وی به ایران و پاسخ ندادن به درخواست های فوری نهادهای سازمان ملل در باره موارد نقض حقوق بشر انتقاد کرده است؛انتقاداتی که تاکنون راهگشا نبوده و ناظران می گویند بعید است تصمیم جمهوری اسلامی برای جلوگیری از سفر وی به ایران را تغییر دهد. همچنان که دیروز نیز لاریجانی گفت: “اجازه نمی دهیم تا مکانیزم های حقوق بشری سازمان ملل ابزاری برای فشارهای سیاسی آمریکا و برخی کشورهای غربی به کشورهای مخالف آنها از جمله ایران شود.”
در چنین موضع گیری هایی برادر کوچک تر محمد جواد لاریجانی نیز وی را تنها نمی گذارد. آیت الله صادق لاریجانی اواسط بهمن با این جمله نظر خود را نسبت به گزارش احمد شهید بیان کرده بود: “این گزارش و گزارشگر آن سراسر کذب است.”
انتقاد اعضای خبرگان
آیت الله احمد خاتمی، روحانی تندرو نیز پشت رئیس دستگاه قضا را خالی نکرده است. این عضو مجلس خبرگان دیروز در گفتگو با خبرگزاری فارس گزارش اخیر را “نخ‌نما شده و کهنه” توصیف کرد. امام جمعه موقت تهران برای آنکه تاکید کند این گزارش “هیچ اعتباری” ندارد اظهار کرد: “سازمان‌های بین‌المللی حق دخالت در قوانین دیگر کشورها را ندارند.”
اما تندترین توصیفات را آیت الله ممدوحی عضو مجلس خبرگان رهبری و عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم علیه احمد شهید مطرح کرد؛ کسی که گزارشگر سازمان ملل را “جاسوس” خواند و گفت: “اصلاً ایران نباید اجازه دهد که این افراد وارد کشور شوند چراکه آنها جاسوس هستند.”
آیت الله ممدوحی راهکار خود برای مقابله با گزارش مذکور را چنین شرح داده است: “نباید خیلی این افراد را بزرگ کرد چراکه اگر اسم این افراد آورده نشود نابود می‌شوند از این رو باید آنها را رها کرد.”
شکایت از شهید
گزارش احمد شهید خشم اهالی بهارستان را نیز در پی داشت، تا آنجا که امین حسین رحیمی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس هشتم از تمایل جمهوری اسلامی برای شکایت از گزارشگر ویژه سازمان ملل به دلیل “گزارش سیاه” اش پیرامون سیاست های حقوق بشرانه جمهوری اسلامی سخن گفت. البته نه تنها شهید بلکه تمام کسانی که به وی برای تنظیم این گزارش یاری رسانده اند هم مورد انتقاد رحیمی قرار گرفتند. او می گوید: “جمهوری اسلامی ایران بر اساس حقوق بین‌الملل می‌تواند از تمام افرادی که گزارش خلاف واقع علیه ملت ایران تهیه کرده‌اند، در مجامع بین‌المللی شکایت کند.”
گرگ صفت و صهیونیستی
علیرضا زاکانی، نماینده تهران هم برای عقب نماندن از قافله انتقاد ها به احمد شهید او را از جمله عوامل “گرگ صفت” مجامع بین‌المللی توصیف کرد. وی نیز همچون رحیمی بی آنکه توضیحی پیرامون ادعاهای حقوقی گزارش اخیر مطرح کند، قصد دارد شهید را نیز همچون منتقدان داخلی حکومت “تحت تعقیب” قرار دهد. او در این ارتباط می گوید: “این گزارش حتماً باید توسط مسئولین ذی‌ربط و مجامع مسئول در کشور مورد تعقیب و پیگیری قرار گیرد، هرچند آنان با انتشار این نوع گزارش‌های یک سویه، خودشان را رسوا می‌کنند.”
از سوی دیگر احمد شهید از نظر یکی از نزدیکان محمود احمدی نژاد فردی “وابسته به محافل آمریکایی و صهیونیستی” معرفی شده است. محمدرضا فرقانی مدیرکل امور بین‌الملل دفتر رئیس دولت در توضیح بیشتر به فارس از “اسناد موجود” در خصوص ادعایش هم خبر داده است: “این فرد ارتباط نزدیک و غیر متعارفی با دستگاه‌های امنیتی و اطلاعاتی آمریکا، رژیم صهیونیستی و کشورهای اروپایی دارد که این ارتباط چه زمانی که وزیر خارجه مالدیو بود و چه بعد از آن آشکار است و اسناد آن موجود است.”
حفظ آبروی سازمان ملل
از معدود نمایندگانی که حاضر شد صراحتا به موارد نقض حقوق بشر در گزارش شهید اشاره کند می توان به عوض حیدرپور اشاره کرد.این عضو کمیسیون امنیت ملی پارلمان جمهوری اسلامی با دفاع از سیاست جمهوری اسلامی برای آزاد کردن زندانیان سیاسی به شرط “اعلام پشیمانی” گفته است: “کسانی که در سال 88 در فتنه بودند و علیه نظام اقداماتی انجام دادند، چنانچه اظهار ندامت کنند و از مواضع قبلی خود برائت بجویند، طبیعی است که ملت ایران نیز آنها را می‌پذیرد.”
مسئولان جمهوری اسلامی نگران اند که انتشار این گزارش در سازمان ملل و احتمالا شورای امنیت، انزوای سیاسی سران نظام در سطح بین المللی را افزایش دهد. از همین رو حیدرپور از مقامات سازمان ملل خواسته تا “برای حفظ آبروی‌شان هم که شده از انتشار چنین گزارشات بی‌ربط و موهن خودداری کنند.”
