نظامیان؛ بزرگترین بدهکاران مالی بانک ها

نویسنده
آرش معتمد

» بر اساس یک گزارش

گزارش ها حاکی از آن است که حجت الاسلام ناطق نوری، رئیس بخش بازرسی دفتر رهبر جمهوری اسلامی، گزارشی به آیت الله خامنه ای داده که بر اساس آن سرداران بزرگ ترین بدهکاران به نظام بانکی کشور هستند؛ سردارانی که محمد رضا باهنر تحت عنوان “طبقه اشرافی خشن” از آنها نام برده و از هم اکنون مشغول برنامه ریزی برای دوره آینده انتخابات ریاست جمهوری هستند.

براساس گزارش ناطق نوری، میزان طلب نظام بانکی از سردارانی که وام و تسهیلات دریافت کرده و به موقع بدهی های خود را پس نداده اند، به 45 هزارمیلیارد تومان می رسد؛ موضوعی که نظام بانکی ایران را دچار بحرانی جدی کرده است.

 محمد رضا باهنر در همین راستا در مصاحبه ای با جام جم گفته است: “قبل از آقای احمدی نژاد می گفتند یک طبقه اشرافی شکل گرفته در اقتصاد و سیاست. این ها باید بشکند. شکسته شد. اما الآن یک طبقه اشرافی خیلی خشن تری شکل گرفته است.”

 باهنر در ادامه به ابعاد خشونت در جهش ارقام اختلاس ها اشاره کرده و افزوده: “اعداد و ارقام واقعا جهش یافته و عوض شده، یک وقتی 10 میلیارد و 20 میلیارد بود، الان 3 هزارمیلیارد تومانی اتفاق می افتد. یعنی یک طبقه از هم پاشید و بلافاصله یک طبقه اشرافی دیگری تشکیل شد.”

اما کارشناسان ابعاد ماجرا را بسیار فراتر از این بحث ها می دانند. پس از واگذاری بسیاری از پروژه های نفتی به قرار گاه خاتم الانبیاء،در دوران محمود احمدی نژاد، آن هم با ترک تشریفات مناقصه، 25 هزار شرکت در زیر چتر این قرار گاه به فعالیت اقتصادی روی آوردند. از سوی دیگر بحران پرونده اتمی جمهوری اسلامی و به دنبال آن محدودیت های بین المللی، باعث شد تا شرکت های بزرگ و بین المللی با همه جذابیتی که صنعت نفت و گاز ایران برای آنها داشت،کناره گیری از این صنعت را برگزینند؛ شرایطی که باز هم به نفع نظامیان تمام شد و دولت جای آنان را به قرارگاه خاتم الانبیا داد. به این ترتیب قدرت قرارگاه خاتم الانبیا تا آن جا گسترش یافت که بالاخره وزارت نفت به یک سپاهی به نام سردار قاسمی سپرده شد. اگر همین 7 سال پیش بحث واگذاری دو فاز (۱۵ و ۱۶) پارس جنوبی به قرار گاه خاتم الانبیا در میان بود اکنون این مجموعه همزمان مذاکرات پنج فاز را پیش برده و وزارت نفت ایران بدون تشریفات معمول در مناقصه های نفتی، از طریق “ترک تشریفات مناقصه” توسعه سه فاز را به صورت اختصاصی و دو فاز را نیز با همکاری چند شرکت داخلی به قرارگاه خاتم الانبیاء واگذار کرده است.

بنابر گزارش ها، فازهای ۲۲، ۲۳ و ۲۴ پارس جنوبی که چند سال پیش در ازای همکاری برای انتقال گاز ایران به اروپا، به ترکیه واگذار شده بود،  به صورت اختصاصی نصیب قرارگاه خاتم الانبیا شده. اما نقش خاتم الانبیاء در توسعه میدان گازی پارس جنوبی خلاصه نمی شود. آن ها یک سال بعد از ریاست جمهوری احمدی نژاد قرارداد یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلاری انتقال گاز را از وزارت نفت گرفتند و از آن زمان حضورشان در صنعت نفت شکل دیگری گرفته است. در کنار این پروژه بزرگ، ساخت بخشی از خط لوله دهم سراسری به طول ۱۷۵ کیلومتر، خط لوله دوم خرم آباد به طول ۱۶۹ کیلومتر، خط لوله طرح توسعه میدان گازی بوشهر به طول ۹۲ کیلومتر، خط لوله زیر دریایی کیش به طول ۱۷کیلومتر و ساخت دو ایستگاه تقویت فشار گاز به خاتم الانبیاء واگذار شد. بعد از آن قرارگاه خاتم الانبیاء نیروهایش را بر صنعت نفت و گاز متمرکز کرد و حالا بعد از سال ها، ده ها میلیارد دلار پروژه را مدیریت می کند. ساخت خط لوله ۶۰۰ کیلومتری اهواز تا دهگلان کردستان، طرح توسعه فاز دوم پالایشگاه گاز ایلام، توسعه میدان نفتی سوسنگرد، خط لوله نفت یک هزار و ۸۱۰ کیلومتری نکا در شمال به جاسک در جنوب ایران به ارزش سه میلیارد دلار از جمله پروژه های نفتی است که وزارت نفت ایران تفاهم نامه هایی نیز برای اجرای آنها با قرارگاه خاتم الانبیاء امضا کرده است.

قرار گاه خاتم الانبیاء در جذب نیرو هم به شیوه ای خاص عمل می کند. قرارگاه خاتم الانبیا در 26 مهر 1390 سامانه ثبت نام اینترنتی را ایجاد کرد که بر اساس آن افراد در دو حوزه مشاغل دانش محور و مهارت محور ثبت نام می کنند و سپس در صورت نیاز از سوی قرارگاه با متقاضی تماس حاصل می شود. در اطلاعیه استخدام البته هیچ اشاره ای به چه نوع تخصص های مورد نیاز نمی شود.

چنین است که حسن روحانی رییس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت با انتقاد از دخالت دولت و شبه نظامیان در اقتصاد، فرآیند اجرای اصل 44 را زیر سئوال برده و گفته بود: “اجرای اصل ۴۴ یک امید بود… قرار بود بخش خصوصی را گسترش دهیم،اما آنچه انجام شد این بود که به نام خصوصی سازی، بخش هایی از دولت به بخش شبه دولت منتقل شد و بدتر از آن بخش های شبه نظامی هم وارد عمل شدند. تا به حال بخش خصوصی گرفتار دولت بود، حالاگرفتار بخش شبه دولتی و شبه نظامی شده است.”

نظامی سازی امور اما تنها به بخش صنعت محدود نمی شود. داریوش قنبری نماینده مردم ایلام، ایوان، مهران، شیروان و چرداول در مجلس به خبرنگار خانه ملت گفته است که نظامیان هزاران هکتار از زمین‌های کشاورزی شهرستان مهران را تصاحب کرده‌اند، و وزرات جهاد کشاورزی باید هر چه سریع‌تر برای باز پس‌گیری این اراضی اقدام کند. او گفته: “در چند سال اخیر در شهرستان‌‌های مهران و دهلران، شاهد ورود نظامیان و تصاحب زمین‌های کشاورزی این مناطق در مقیاس وسیع بوده‌ایم.”

علاوه بر این ها نظامیان تحت عنوان حفظ ارزش های دفاع مقدس به حریم جنگل ها از جمله جنگل ناهارخوران در استان گلستان هم هجوم برده و هزاران درخت را برای تامین دیگر طرح های خود از جمله ساخت منازل ویلایی در دل جنگل از ریشه درآورده اند. همان “طبقه خشن” که باهنر به آن اشاره کرده و ناطق نوری هم آن را بزرگ ترین بدهکار نظام بانکی کشور معرفی کرده است.