از چند روز پس از پایان انتخابات ریاستجمهوری تا کنون٬ بحث پیرامون اعضای کابینه حسن روحانی٬ یکی از اصلیترین مواردی است که در فضای سیاسی ایران وجود دارد. رسانهها و چهرههای سیاسی هر روز به پیشبینی پیرامون ترکیب کابینه دست میزنند یا افرادی را برای حضور در آن معرفی میکنند؛ گروهی نیز به تهدید و خط و نشان روی آورده و به روحانی هشدار داده اند که با سرنوشت خود بازی نکند.
با وجودی که این گمانهزنیها و توصیهها همچنان ادامه دارد٬ محمدرضا تابش، رییس فراکسیون اقلیت مجلس، خبر داده است که کار گروههای تخصصی منصوب روحانی٬ لیست نهایی اعضای کابینه را برای تایید به حسن روحانی دادهاند. وی گفته است: “روز شنبه، ۲۹ تیر ماه کارگروهها گزینههای خود را به رئیس جمهور منتخب اعلام کردند و روحانی لیست نهایی را به زودی به مجلس اعلام میکند”. تابش همچنین از گمانه زنیهایی که در این باره مطرح میشود، انتقاد کرد.
پیش از این دفتر امور رسانهای حسن روحانی٬ با صدور اطلاعیهای نوشته بود: “از همگان، اعم از شخصیتها ورسانههای محترم درخواست می شود، گمانه زنی ها درباره ترکیب دولت یازدهم وکمیته ها و کارگروههای بررسی کننده در این زمینه را متوقف کنند و اجازه دهند رییس جمهور منتخب با دقت و آرامش بررسی های خود را در مهلت مقرر قانونی به فرجام رساند”.
روحانی خود نیز درباره برخی گمانهزنیها پیرامون کابینهی دولت خود چنین گفته بود: “برخی امروز با گمانهزنیها هم خود و هم دیگران را خسته میکنند و گاهی هم توقعات نابجا در جامعه به وجود میآورند و گاهی برخی از سخنان و گفتارها خیلی با اخلاق اسلامی سازگار نیست، رسانهای کسی را به عنوان کاندیدای یک وزارتخانه معرفی میکند، رسانهای دیگر آن را نقد میکند، رسانهای دیگر نیز برای او شرط و شروط میگذارد، این جز خستگی ذهنی و فکری چیز دیگری نخواهد داشت”.
وی درباره انتخاب اعضای کابینه خود نیز چنین سخن گفته بود: “مدتی است من با دوستانی که نه ادعا و نه مطالبهای دارند ، کار بررسی افراد کابینه را آغاز کردم و امیدوارم در مهلت مقرر بتوانم شایستهترین ها را بدون در نظر گرفتن ارتباطهای حزبی و جناحی انتخاب کنم”.
همزمان با سخنان تابش٬ وبسایت تسنیم نیز لیستی ۶۰ نفره از افرادی را منتشر کرده که به گفتهی این سایت٬ کاندیداهای اصلی برای حضور در کابینه روحانی هستند.
نگرانیهای اصولگرایان از انتخاب اعضای این کابینه اما همچنان ادامه دارد و آنها نسبت به استفاده احتمالی روحانی از اصلاحطلبان و یا نزدیکان جنبش سبز در کابینه هشدار میدهند.
اسدالله ایمانی٬ نماینده ولی فقیه در استان فارس٬ در این زمینه چنین اظهارنظر کرده: “مشاوران محترم باید این قضیه را درست سامان دهی کنند و اجازه ندهند رییس جمهور منتخب تحت تأثیر القائات این گروه [معترضان به انتخابات سال ۸۸] قرار گیرد؛ اگر رییس جمهور این افراد را به میدان اجرایی بیاورد و مسؤولیت به آنها دهد با سرنوشت خود بازی کرده است”. وی ادامه داده است که “از دولتی که با شعار انتخاباتی اعتدال و برون رفت از جناح گرایی روی کار آمده و ادعا داشته که وام دار هیچ گروهی نیست انتظار می رود در انتخاب افراد این اصول را رعایت کند”.
پیش از این احمد خاتمی٬ امام جمعه موقت تهران و عضو مجلس خبرگان٬ نیز در اینباره گفته بود: “اگر دولت منتخب کوچکترین زاویهای را با خط ولایت فقیه پیدا کند از ما محسوب نمیشود”. وی همچنین به حسن روحانی توصیه کرده بود “مراقب تندروها باشد” و “این موضوع را در چینش کابینه خود مورد توجه قرار دهد”.
یدالله جوانی٬ مشاور نماینده ولیفقیه در سپاه پاسداران٬ نیز در اینباره گفته بود: “روحانی در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود با شعار اعتدال تصریح داشت که دولت وی یک دولت فراجناحی خواهد بود و پیش از آن هم بیان داشت که من هم از اصولگرایان معتدل و هم اصلاحطلبان معتدل استفاده خواهم کرد؛ در واقع باید منتظر ماند که این شعار مبنی بر اعتدالگرایی و استفاده از همه طیفها و جریانات سیاسی در کابینه چگونه تجلی پیدا میکند… در این دوره جدید یکی از کارهای خوبی که میتواند انجام شود پیاده شدن ایده آغاز رفاقت با پایان رقابت است؛ طی سالهای گذشته در مقطع انتخابات به شکل طبیعی شاهد شکلگیری رقابتها بین طیفها و جریانات، احزاب و گروههای سیاسی بودیم که این امر معقول، منطقی و طبیعی است، یعنی نمیتوان انتخابات را بدون رقابت فرض کرد… امروز دوره حل مشکلات کشور و زمان حل مشکلات مردم و پیش بردن کشور رو به جلوست و خوب است در این دوره از همه ظرفیتها استفاده شود”.
محمد دهقان٬ عضو هیات رییسه مجلس٬هم با اشاره به اعتراضها پس از اعلام نتایج انتخابات ریاستجمهوری سال ۸۸ گفته بود: “امیدوارم تیمی که روحانی در کابینه اش انتخاب میکند، همانطور که خود ایشان در تبلیغاتشان اعلام کرده بودند فارغ از تعلقات سیاسی و در مسیر تشکیل دولت اعتدال باشد.انتظار ما از رئیس جمهور منتخب این است که؛ همانطور که در مواضع وی رفتاری اعتدالی وتعادلی وجود داشته و تاکنون تمامی نیروهای درون نظام از هر جریان سیاسی را خوشحال کرده است، بتواند دولتی معتدل، توانمند و سالم را تشکیل دهد”. دهقان اضافه کرده است: “در شعارهای روحانی بوده و کاملا هم درست است که اعتقاد به نظام برای افرادی است که می خواهند در کابینه دولت وی جای گیرند، براین اساس باید توجه داشت یکی از شاخصه های پایبندی به نظام خط و مرز داشتن با فتنه ۸۸ است چراکه فتنه ۸۸ آبروی نظام را برد و در واقع شمشیر کشی در برابر اصل نظام بوده است”.
مجتبی ذوالنور٬ مشاور نماینده ولیفقیه در سپاه نیز درباره کابینه روحانی چنین گفته بود: “اصحاب فتنه و جریانات وابسته به آن نشان دادند که با ولایتمداری فاصله دارند در حالیکه مترقیترین اصل و محکمترین پایه انقلاب اسلامی ولایت فقیه و تبعیت از آن است. اگر کسانی در این حوزه مشکل داشته باشند نمیتوانند در دایره اعتدال قرار بگیرند و قطعاً آقای روحانی نیز از آنها استفاده نخواهد کرد”.
همزمان هادی خامنهای٬ دبیرکل مجمع نیروهای خط امام٬ درباره کابینه روحانی و سهم اصلاح طلبان از آن گفت: “من پیشنهادی ندارم اما پیشنهاد دهندههای زیادی دور و بر هستند که دیگر فرصتی برای پیشنهاد از سوی ما نمیماند. بنابراین وظیفه همه ما همکاری با دولت جدید است که البته این به معنی ورود به داخل کابینه نیست”.
هفته گذشته حسین مرعشی٬ از اعضای حزب کارگزاران٬ در گفتوگویی با روزنامه بهار٬ گفته بود: “تنها دوملاک اعتدال و شایستگی در انتخاب اعضای این کابینه نقش دارد و بس؛ البته بدون شک حتما اصلاحطلبان تندرو و اصولگرایان تندرو در این کابینه جا ندارند… مگر ممکن است جناحی که در پیروزی در انتخابات نقش داشته است در کابینه نماینده نداشته باشد؟ روحانی به صراحت در بعضی از مصاحبههای خود پس از پیروزی در انتخابات گفت آن اکثریتی که برنده انتخابات است کابینه تشکیل خواهد داد. اصلاحطلبها نیز جزیی از جناحهای سیاسی هستند که در این انتخابات پیروز شدند. چه دلیلی دارد در کابینه نباشند؟ احتمالا این افرادی که غوغاسالاری میکنند انتظار دارند بهجای اصلاحطلبها یاران آقای سعید جلیلی در کابینه باشند”.
پیش از این حسین شریعتمداری٬ مدیرمسوول منصوب آیتالله خامنهای در موسسه کیهان٬ در سرمقاله روز یکشنبه این روزنامه نوشته بود: “مدعیان اصلاحات برای تصاحب چهار وزارتخانه اطلاعات، کشور، علوم و امور خارجه خیز برداشتهاند ولی از آنجا که دورخیز آنها با هوشیاری آقای دکتر روحانی روبرو شده است، پروژه مصادره ریاستجمهوری آقای روحانی را روی سه وزارتخانه اطلاعات و کشور و علوم متمرکز کردهاند”٬ شریعتمداری افزوده بود: “اصحاب فتنه اصرار چندانی برای تسخیر پست معاون اولی ندارند و در توانمندی آقای عارف بر فرض تصدی پست معاون اولی تردید جدی دارند و بر این باورند که ناتوانی عارف با توجه به عضویت اعلام شده ایشان در جبهه اصلاحات، برای این جبهه دردسرآفرین خواهد بود. گزارش یاد شده که بسیاری از شواهد بیرونی دیگر نیز، صحت آن را تائید میکند حاکی از آن است که اصحاب فتنه فلش حرکت خود را از تسخیر پست معاون اولی به تسخیر وزارت علوم تغییر جهت دادهاند”.