میکا دی هالچرن
ایران در حال فائق آمدن بر قدرت آمریکا و غرب است و دلیل آن ساده و غمانگیز است. ایران غرب را خیلی خوب میشناسد، خیلی بیشتر از شناختی که غرب از ایران دارد. ایرانیان تلاش کردهاند غرب را از لحاظ فرهنگی، تاریخی، مذهبی و زبانی بشناسند. غرب و آمریکا در این مورد بزرگترین مقصر هستند؛ آن ها فکر میکنند تمام دنیا مثل آن ها فکر می کنند؛ مثل آن ها عمل می کند و آرزو دارد مثل آن ها باشد. حقیقت غمانگیز این است که آمریکا اشتباه میکند.
ایران پاشنه آشیل غرب را می شناسد.
در زمانهایی ضعف آمریکا و قدرت های غربی خود نوعی قدرت بزرگ است. خوشبینی بیچون و چرا و امید به تغییر مردم، قله ایدهآلهای فرهنگ غربی و آمریکاست: این اعتقاد که آدمها میتوانند اصلاح شوند و درگیریها به روش غربی حل شوند.
در فرهنگ غربی، بخشش اشتباهات و گرداندن آن روی صورت، رفتاری عادی است. اما وقتی این رفتار وارد سیاست خارجی میشود مردم و فرهنگهای دیگر را گیج میکند. اما ایران را نه. ایران غرب را میشناسد.
مذاکرات اخیر هستهای بهترین نمونه آن است. غرب و بخصوص آمریکا از مذاکرات بسیار خشنودند و حتی آن را جدیترین مذاکرات تاکنون خواندهاند. مذاکره به زبان انگلیسی بوده نه فارسی. حقیقت این است که انگلیسی حرف زدن یک سوءاستفاده بزرگ از جانب ایران بود. آنها میدانند که غرب و آمریکا چقدر از این موضوع خوششان میآید در حالیکه تفاوتی به حال آن ها ندارد.
وقتی محمدجواد ظریف وزیر خارجه در صفحه فیسبوک خود نوشت دور بعدی مذاکرات به زودی انجام میشود، چشمهای مذاکره کنندگان غربی از خوشی برق زد. در این مذاکرات، ظریف کمردرد شدیدی داشت و نمیتوانست راه برود. نمیگویم او ادا درمیآورد اما این صندلی چرخدار دیپلماتهای غربی را خیلی تحت تاثیر قرار داد.
جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید شرکت ایران در مذاکرات را بسیار مفید خواند اما افزود که کسی نباید انتظار داشته باشد همه چیز یک شبه تغییر کند. وی گفت: «پیشنهاد ایران یک پیشنهاد جدید با جدیتی جدید بود که قبلا ندیده بودیم.»
روسها موضوع را طور دیگری میبینند. آنها مشکوک هستند و اصلا از چیزهایی که کشورهای دیگر از آن به عنوان تغییر تعبیر میکنند هیجانزده نمیشوند. روسها خواستار تغییر واقعی در رفتار ایران هستند. فکر نمیکنند مذاکرات ژنو تضمین پیشرفت مذاکرات آینده با ایران است. آنها گفتند: «نتیجه بهتر از آلماتی بود اما این موضوع پیشرفتهای آینده را تضمین نمیکند؛ میتوانست همکاری بهتری باشد.»
کشورهای عربی نگرانی خود را از چهره جدید ایران ابراز کردهاند. نتانیاهو نخستوزیر اسرائیل نیز به این موضوع اشاره کرده و از کشورهایی در منطقه حرف زده که اسرائیل را دشمن خود نمیدانند. اما منظور او این بوده که اسرائیل دارد خلائی را پر میکند که موضع جدید آمریکا در قبال ایران، که نتیجه سادهلوحی و شکست در سوریه و مصر است، ایجاد کرده است.
ماحصل این است که غرب، با رهبری آمریکا، از ایران بازی میخورد و تمام خاورمیانه جهتگیری خود را تغییر خواهد داد. خاورمیانه از این تغییر سالم بیرون میآید؛ غرب را مطمئن نیستم.
منبع: هافینگتون پست - 20 اکتبر 2013