جمهوریخواهان آمریکا این هفته با تسلط بر هر دو مجلس این کشور به واشنگتن بازمیگردند در حالیکه نگاهشان به یک ابتکار کلیدی دولت اوباما دوخته شده است: ایران.
در حالیکه دولت اصرار بر دستیابی به توافق هستهای با ایران دارد، قانونگذاران هر دو حزب خاطرنشان کردهاند که نسبت به تهران خوشبینی کمتری از کاخ سفید دارند. در کنگره، بسیاری دولت را به اعتماد بیش از حد به ایران متهم میکنند و حسن نیت کاخ سفید نسبت به لغو تحریمهای اقتصادی را مورد انتقاد دادهاند.
سنای تحت رهبری دموکراتها بیشتر تمایل داشت تا از اهرم تحریمها به عنوان تهدید استفاده کند و آنها را به تصویب نرساند، اما اکثریت جدید جمهوریخواه به نظر نمیرسد چنین درکی داشته باشد.
به گفته منابع جمهوریخواه، اقدامات جدید در مورد ایران اولویت اول آنها خواهد بود. از مهمترین پیشنهادهای دو حزبی لایحه مارک کرک و باب منندز است که خواستار اعمال تحریمهای بیشتر در صورت تخطی ایران از توافق هستهای است و همچنین لیندزی گراهام و باب کارکر خواستهاند که مجلس لایحهای را تصویب کند تا دولت مجبور به دریافت تایید نمایندگان کنگره برای امضای هرگونه توافق با تهران باشد.
گراهام اواخر ماه دسامبر گفت: “وقتی نوبت به موضوع ایران برسد یک کنگره بسیار جدی را خواهید دید. کنگرهای را میبینید که میخواهد در مورد توافق نهایی نظر بدهد.” اما تصویب یا تهدید هرگونه تحریم در طول مذاکرات هستهای با ایران، مجلس آمریکا را در مقابل دولت اوباما قرار میدهد که همواره گفته است، هرگونه تهدید علیه ایران میتواند امید دستیابی به توافق هستهای را از بین ببرد.
یکی از مقامات ارشد دولتی که با روند مذاکرات آشناست میگوید: “همواره اعتقاد داشتهایم کنگره نباید در مدتی که مذاکرات در جریان است تحریمهای جدیدی را مدنظر قرار دهد، تا به این ترتیب به مذاکرات زمان و فضای لازم برای آزمون فرصت دیپلماتیک جاری را بدهیم. تحریمهای جدید روند دیپلماتیک جاری را مورد تهدید قرار خواهد داد.”
بزرگترین نگرانی کاخ سفید این است که کنگره جدید، اقداماتی را علیه ایران و با مصونیت علیه وتوی رئیسجمهور تصویب کند. همانطور که کرک ماه گذشته در فاکس نیوز گفت، این کاملا غیرممکن نیست. با توجه به وجود امضای دموکراتهای قدرتمند در پای لایحه منندز-کرک در سال گذشته، ممکن است حق با او باشد. وزارت خارجه آمریکا که عامل اصلی پیشبرنده مذاکرات هستهای است نیز نسبت به تحریمهای جدید هشدار داده و آن را موجب تضعیف احتمال توافق میشمارد.
جن پساکی سخنگوی وزارت خارجه روز دوشنبه گفت: “مساله ما تغییر نکرده است. مسلما فکر نمیکنیم این اقدام سازنده یا درست باشد. ما میخواهیم به مذاکرهکنندگان فضای لازم برای مذاکره را بدهیم.”
در ماه نوامبر، پس از آنکه طرفین نتوانستند به توافق نهایی دست یابند مذاکرات هستهای ایران تمدید شد. مهلت جدید ژوئیه امسال است و مذاکرات قرار است هفته آینده در ژنو دنبال شود.
منبع: هافینگتون پست - 5 ژانویه ۲۰۱۵