تبلیغات رهبران حزب جمهوری خواه آمریکا علیه سیاست خارجی باراک اوباما، رئیس جمهور دموکرات آمریکا، شاید فعلا بتواند در سایه موفقیت های به دست آمده در لیبی، مورد بی اعتنایی رئیس جمهور واقع شود. ولی اوباما باید بتواند تصمیم قاطعانه ای را در برابر سوریه وهمچنین مسیر آینده ایران و حزب الله بگیرد.
این درست است که اروپا در حال حاضر در اتحاد جدید علیه ایران، که در برگیرنده کشورهای عرب شورای همکاری خلیج فارس و ترکیه است، متحد آمریکا به حساب می آید، ولی باید توجه داشت که اختلافات قابل توجهی نیز میان مواضع آمریکا و اروپا نیز وجود دارد، زیرا دینامیسم روابط اروپا با کشورهای منطقه با روابط میان آمریکا و کشورهای منطقه متفاوت است و این باعث دور شدن منافع اروپا و آمریکا از یکدیگر می شود.
اگر باراک اوباما بخواهد به دام نیافتد باید در درجه اول توجه دقیقی به رابطه آمریکا و اروپا با ایران بکند وهر چه سریع تر وضعیت لبنان را در مرحله کنونی و پیش از سقوط رژیم دمشق وارد معادلات سیاسی کند.
از طرف دیگر، اوباما باید ماهیت وجغرافیای حرکت انتقام جویانه ایران را در صورت تغییر رژیم سوریه به طور کامل ارزیابی کند، چرا که رژیم دمشق در جاه طلبی های رژیم جمهوری اسلامی ایران نقش حیاتی ایفا کرده است.
لبنان، تا همین اواخر، به سختی در رادار سیاسی دولت اوباما حضور داشت. امروز، در پی خیزش مردمی در سوریه، لبنان بار دیگر زیر ذره بین قرار گرفته است. دلیل این امر فقط رابطه سه جانبه میان رژیم بشار اسد در سوریه، رژیم ملاها در تهران و حزب الله در لبنان نیست. دلیل آن اسرائیل هم نیست، که عنصر اصلی سیاست آمریکا در منطقه و جهان است. دلیل آن وضعیت ژئوپولیتیک لبنان است که با نوع حکومتی که دارد مانند ریه مصنوعی برای هر دو کشور ایران و سوریه عمل می کند.
دولت اوباما بالاخره دریافته است که تحریم های چند جانبه سازمان ملل علیه چهره های شاخص رژیم دمشق و تهران، تاثیر اندکی دارند چرا که این کشورها هنوز راه تنفسی مهمی از طریق لبنان در اختیار دارند. دولت اوباما اکنون درک کرده است که لبنان عنصر تعیین کننده ای در هر گونه اقدامی در مورد دمشق و تهران است. تحریم ها دیگر نمی باید به مقامات سوریه و ایران محدود شود و باید شامل رهبران دولت لبنان نیز بشود.
تحریم هایی که آمریکایی ها و اروپایی ها در حال حاضر به دنبال آن هستند، در برگیرنده ضربه ای است بر زیرساخت های اساسی دمشق و تهران که شامل ریه مصنوعی آنها یعنی لبنان است، که فرودگاه آن تحت کنترل حزب الله است.
باراک اوباما نمی خواهد سناریوی لیبی را از طریق تعیین محدوده پرواز ممنوع در سوریه تکرار کند. او حتی از حضور زمینی نیروهای ناتو در لیبی هراس دارد. شاید حضور نیروهای زمینی آمریکا دریک کشور دیگر، آخرین چیزی باشد که اوباما، بخصوص در آستانه دور جدید انتخابات آمریکا، خواهان آن است.
بنابراین، بستن شریان حیاتی ارتباطی رژیمهای ایران و سوریه از طریق لبنان می تواند بسیار وسوسه انگیز باشد، به خصوص آنکه حاصل این فرآیند دو چیز خواهد بود: یکی محاصره حزب الله و دیگری ایجاد فرصتی برای لبنان که بتواند به صورت طبیعی تنفس کند.
اگر فرودگاه لبنان، محل انواع عملیات غیر قانونی در سطوح مختلف است، پس مسدود کردن آن با تحریم های وسیع، اتحاد سه جانبه میان رژیم دمشق و تهران و حزب الله لبنان را هدف می گیرد.
ابزارهای زیادی برای این کار وجود دارد و می تواند منحصرا توسط آمریکایی ها یا تحریم های مشترک آمریکا و اروپا، انجام شود و در این مورد به قطعنامه های بین المللی نیازی نیست. این کار تجارت آزاد از فرودگاه و سایر مرزهای لبنان را متوقف کرده و عملا اتحاد سه جانبه فوق را، بدون توسل به راه حل نظامی، دچار وقفه خواهد کرد.
این روند به معنی محاصره ایران و سوریه از طریق لبنان است؛ چیزی که دولت اوباما می تواند آن را در توافق با دولتهای اروپایی به اجرا در آورد و در صورت مخالفت برخی از متحدین اروپایی حزب الله، به صورت مستقل به اجرای آن بپردازد.
اتحادی که امروز در مورد لیبی میان آمریکا و اروپا وجود دارد واقعیت اختلاف نظر میان این دو در مورد ایران و حزب الله را نفی نمی کند. مثلا حزب الله هنوز در اروپا به عنوان یک سازمان تروریستی طبقه بندی نشده است، در حالیکه این سازمان در فهرست سازمان های تروریستی آمریکا قرار داد. بسیاری از کشورهای اروپایی هم با ایران روابط تجاری گسترده دارند. فرانسه تا همین اواخر در صدد تخفیف انزوای سوریه بود.
به این ترتیب واضح است که اروپا نمی تواند ایران و متحدین آن، سوریه و لبنان، از دریچه چشم آمریکا نگاه کند.
کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، از دیدگاهی کاملا متفاوت نسبت ایران، در صورت سقوط رژیم سوریه نگاه می کنند. آنچه امروز کشورهای عرب خلیج فارس در پی آن هستند، فرستادن پیامی روشن به دولت آمریکا برای متحد کردن آمریکا و اروپا در مهار ومقابله با ایران است.
به همین دلایل، مسائل مربوط به سیاست خارجی آمریکا در چنین مرحله بسیار حساسی برای خاورمیانه، نمی تواند صرفا به جارو جنجال میان جمهوری خواهان و دموکرات ها محدود شود، بلکه باید به صورتی همه جانبه در کانون توجه قرار گیرد.
منبع: هافینگتون پست – 2 سپتامبر2011
