همزمان با انتخاب عباس عراقچی به عنوان مسئول اجرای برجام در وزارت امورخارجه، و در حالی که حسن روحانی و وزیر خارجه اش راهی نیویورک هستند و دستور مذاکرات هم پسابرجام است، هنوز مشخص نیست مجلس چه برخوردی با توافق هسته ای خواهد داشت: عدهای از لزوم ارائه لایحه از سوی دولت سخن میگویند و برخی دیگر از راهحلی جدید خبر میدهند: نه تصویب و نه رد برجام، بلکه پذیرش مشروط آن.
تصویب مشروط که بیشتر روزنامه های صبح چهارشنبه از آن خبر داده اند در حالی اتفاق می افتد که روزنامه های تندرو همچون کیهان تا آخرین لحظات هم از نمایندگان مجلس می خواستند تن به این ذلت ندهند و برجام را رد کنند. در همان زمان روزنامه های میانه رو می نوشتند مجلس جرات رد نقشه ای را که از ابتدای امر زیر نظر رهبر جمهوری اسلامی تهیه شده ندارند. حرکات رییس دولت و وزیر خارجه و حضور هیات های خارجی برای بستن قرارداد با ایران نشان می داد از همین زاویه دولت هم بابت واکنش نهایی کمیسیون نگرانی ندارد.
کیهان در حالی که بعد از چند ماه مخالفت برای جلوگیری از تصویب برجام، کار تصویب آن به لحظات آخر رسیده از روز چهارشنبه ساز دیگری کوک کرد و در گزارش اصلی خود خبر داد “از نظر اقتصادی همه چیز در کشور لنگ است و دولت در همه زمینه ها شکست خورده و در حالی که انتظار مردم بر اساس وعده ها این بود که هم چرخ سانتریفوژ ها بچرخد و هم زندگی مردم اما اولی کند و دومی معکوس می چرخد”.
حسین نقویحسینی، سخنگوی کمیسیون برجام هم گفت که بعد از جلسه این کمیسیون قرار بر این شد که “برجام در کمیسیون رد یا تایید نشود بلکه برجام در کمیسیون تایید مشروط شود”. به گفته نقویحسینی مجلس چارچوبهایی برای برجام تعیین خواهد که دولت موظف است “در این چارچوب ها برجام را اجرا کند”. گزارشی که به گفته نقویحسینی احتمالا هفته آینده به صحن علنی مجلس ارائه خواهد شد. این چارچوبها در قالب طرحی دوفوریتی به مجلس ارائه خواهد شد و تهیهکنندگان این طرح نیز اعضای کمیسیون برجام خواهند بود.
پیش از این علاالدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز خبر از احتمال ارائه طرحی مشابه به صحن علنی مجلس خبر داده بود.
با وجود این سخنان نقویحسینی، یک عضو دیگر کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی ادعاهای دیگری در این زمینه مطرح کرد. عباسعلی منصوری آرانی به ایلنا گفت که پس از برگزاری جلسههای مختلف “اجماع حاصل نشد و دو دیدگاه موجود در یک گزارش نگنجید، هر تیمی گزارش خود را تقدیم مجلس خواهد کرد”.
در اظهارنظری متفاوت یک عضو فراکسیون رهروان ولایت در مجلس شورای اسلامی - فراکسیوناکثریت با ریاست علی لاریجانی - گفته است که رئیس مجلس درخواست دیگری از دولت روحانی داشته. به گفته محمد سقایی، عضو شورای مرکزی این فراکسیون، لاریجانی از دولت خواسته است که برجام را به شکل لایحه به مجلس ارائه کند.
حدود دو هفته پیش محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، در نشست خبری خود گفت که دولت حاضر است به مجلس برای بررسی برجام کمک کند، اما “دولت نظر رسمی خود را درباره لایحه برجام قبلا اعلام کرده که نیازی به ارائه این لایحه به مجلس نیست”. سخنگوی دولت در اظهارنظری جداگانه نیز چنین درخواستی را “خلاف قانون اساسی” توصیف کرده و گفته بود از آنجا که برجام به امضای رئیسجمهور یا نماینده وی نیز نخواهد رسید، نیازی به تصویب آن در مجلس نیست.
پیش از این رهبر جمهوریاسلامی در دیدار با اعضای مجلس خبرگان گفته بود که به روحانی توصیه کرده مجلس از روند بررسی برجام کنار گذاشته نشود. آیتالله خامنهای تاکید کرده بود که نظری درباره رد یا تصویب این متن در مجلس نیز ندارد و خود نمایندگان مجلس باید در این زمینه تصمیم بگیرند. این سخنان رهبر ایران - که پیش از این تنها خواستار طی شدن مسیر قانونی برای تصویب برجام شده بود - باعث شد که اصولگرایان فشارهای خود برای بررسی برجام در مجلس را بیشتر کنند.
همان زمان میزان - خبرگزاری وابسته به قوهقضائیه - در گزارشی با عنوان “دولت چه زمانی لایحه برجام را تقدیم مجلس میکند”، نوشت: “باید از دولتمردان که بارها بر پیروی از منویات مقام معظم رهبری و فصلالخطاب بودن رهنمودهای ایشان تاکید کردهاند، پرسید که چه زمانی به این نکته مهم جامه عمل میپوشانند و در راستای اجرای این وظیفه، لایحه برجام را به نمایندگان ملت ارائه میکنند”.
همزمان با نامشخص بودن وضعیت برجام در مجلس، محمدجواد ظریف اقدام به انتصاب عباس عراقچی به عنوان رئیس ستاد پیگیری برجام در وزارت امورخارجه شد. عراقچی قرار است در نیویورک در نخستین جلسه کمیسیون مشترک ایران و گروه ۱+۵ برای بررسی برجام شرکت کند.