سارا اصفهانی
در روزهای گذشته یک خبرگزاری منتسب به محافظهکاران خبری را بر روی تلکس خبری خود منتشر کرد مبنی بر اینکه حزب اعتماد ملی نامه محرمانهای را برای جبهه مشارکت و خطاب به دبیرکل این حزب ارسال کرده است. اگرچه در خبر عنوان شده بود که دلیل ارسال نامه “تخریب های صورت گرفته شده از سوی حزب مشارکت نسبت به اعتماد ملی” بوده است. اما خبرنگار روز کسب اطلاع کرد که نامه فوق، در پی گیری نامه یک ماه و نیم قبل جبهه مشارکت به مهدی کروبی نوشته شده که در آن زمان کروبی در مصاحبه مفصلی با خبرگزاری فارس اصلاح طلبان و جبهه اصلاحات را مشتی ورشکسته خطاب کرده بود و در آن انتقادات و بعضا اتهاماتی را متوجه برخی اصلاح طلبان و جمله جبهه مشارکت نموده بود.
سابقه اختلافات اعضای جبهه مشارکت با شخص مهدی کروبی شاید به گذشتههای نه چندان دور بازگردد و شروع آن را میتوان در انتخابات مجلس ششم مشاهده کرد، آنجا که این حزب در لیست انتخاباتی شهر تهران خود مهدی کروبی را در جایگاه نفر 16 قرار داد و نفر اول تا 15 لیستش را از افراد اختصاصی عضو حزب خود قرار داد.
هرچند شاید این اقدام در آن زمان با واکنشی مواجه نشد اما آغازگر و نشانگر اختلافات فکری و سیاسیای بود که در مجلس ششم هویداتر گردید.
پس از انتخابات بود که زمزمههایی مبنی بر ریاست محمدرضا خاتمی نفر اول انتخابات تهران بر مجلس ششم نیز مطرح شد و حتی برخی اعضای فراکسیون مشارکت بر این اقدام پافشاری نیز نمودند که این امر باعث بروز دلخوریهای بیشتری میان این دو طیف گردید، ولیکن در نهایت مشارکت به جهت اینکه میدانست در رقابت درون پارلمانی، محافظهکاران مجلس ششم در رقابت میان کروبی و رضا خاتمی جانب کروبی را خواهند گرفت و از این بابت محمدرضا خاتمی رای نخواهد آورد از این رقابت برای حفظ صندلی نایب رئیسی مجلس صرف نظر کرد.
در جریان چهار سال مجلس ششم نیز این اختلافات گاهی نهایتا به صورت علنی در مجلس خود را هویدا میکرد، در آن زمان جبهه مشارکت در مجلس ششم به عنوان یک حزب سعی میکرد خواسته ها وشعارهایش را در جریان حرکتی حزبی و فراکسیون عملی کند و در مقابل نیز مهدی کروبی و تنی چند از طرفدارانش در مقابل این جریان در پارهای مواقع ایستادگی میکردند.
از جمله مواردی که میتوان به آن اشاره کرد جریان بررسی قانون مطبوعات بود که اختلافات اصلاح طلبان داخل مجلس را بیش از پیش هویدا کرد و مهدی کروبی در مقابل اعضای مشارکتی مجلس ایستاد تا در نهایت قانون مطبوعات را از دستور خارج کند.
موارد دیگری نیز از اختلافات این دور جریان اصلاح طلب قابل ذکر است از جمله میتوان به نامه اعتراض آمیز اکثریت نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم به رهبر جمهوری اسلامی در اعتراض به اوضاع سیاسی کشور و همچنین تحصن اعتراض آمیز نمایندگان در اعتراض به رد صلاحیتهای شورای نگهبان بخاطر انتخابات مجلس هفتم اشاره کرد که مهدی کروبی مخالف برگزاری این تحصن به آن شکل و شمایل بود و در نهایت نیز استعفای دسته جمعی نمایندگان نزدیک به فراکسیون مشارکت در مجلس که مهدی کروبی و هوادارانش آن را تندروانه دانسته و با این حرکت همراهی نکردند.
اما این سابقه همکاری در مجلس ششم تنها زمینه اختلافات این دو طیف نبود و شاید بتوان گفت که نقطه اوج این اختلافات انتخابات ریاست جمهوری دوره هشتم بود که در آن حزب مشارکت حاضر به حمایت از کاندیداتوری مهدی کروبی در این انتخابات نشد و به همراه سازمان مجاهدین انقلاب از مصطفی معین در انتخابات حمایت کرد.
در جریان شمارش آراء انتخابات مهدی کروبی در دور اول نفر سوم کشور گردید و به دور دوم راه نیافت و این پس از آن بود که وی به شدت نسبت به مشارکت بدبینتر از گذشته گردید زیرا معتقد بود در صورتیکه این حزب از وی حمایت میکرد حداقل میتوانست در دور دوم رقابت حضور داشته باشد و به جای احمدی نژاد رئیس جمهور شود و از آن روز بود که انتقادات علنی وی از این حزب و طرفدارانش و عملکردش شروع شد.
پس از انتخابات مهدی کروبی از مجمع روحانیون مبارز به علت آنچه بیوفایی برخی دوستان سابقش میخواند جدا شد و اقدام به تشکیل حزب اعتماد ملی نمود و جمعی از هوادارنش در انتخابات ریاست جمهوری را به دور خود جمع کرد تا حزبی منطبق با آرای خود تشکیل دهد.
مهدی کروبی در دوره جدید فعالیت سیاسیاش بعنوان لیدر یک حزب اصلاح طلب سعی کرد تا حزبی را براساس خواسته ها خود شکل دهد، کاری که در مجمع روحانیون مبارز در مقام دبیر نمیتوانست با فراغ بال انجام دهد. این بار مهدی کروبی و مشارکت در مقام دو حزب با یکدیگر به مکالمه در سطح علنی پرداختند، اعتماد ملی از یک سو مشارکت و مجاهدین انقلاب را تندرو و فرصت سوز میخواند و از سوی دیگر مشارکت طرح این مسائل را طرفند جناح مقابل میدانست که اعتماد ملی در آن گرفتار شده است.شاید تندترین واکنش را در این میان محمدرضا خاتمی دبیرکل پیشین مشارکت به کروبی نشان داد، وی در پاسخ به اتهام تندروی گفته بود که “اگر دفاع از مظلوم و حقوق پایمال شده ملت تندروی است، به آن افتخار میکنیم”.
در چنین شرایطی، برخی ناظران معتقدند نامه نگاری های اخیر میان مشارکت و اعتماد ملی احتمالا تلاش برای حل و فصل اختلافات دو جانبه را مد نظر داشته است، اقدامی که احتمالا، چندان مورد پسند رقیب محافظهکارشان نخواهد بود.