گفتگو در پی تنش

نویسنده

سارا اصفهانی

در روزهای گذشته یک خبرگزاری منتسب به محافظه‌کاران خبری را بر روی تلکس خبری خود منتشر کرد مبنی ‏بر اینکه حزب اعتماد ملی نامه محرمانه‌ای را برای جبهه مشارکت و خطاب به دبیرکل این حزب ارسال کرده ‏است. اگرچه در خبر عنوان شده بود که دلیل ارسال نامه “تخریب های صورت گرفته شده از سوی حزب ‏مشارکت نسبت به اعتماد ملی” بوده است. اما خبرنگار روز کسب اطلاع کرد که نامه فوق، در پی گیری نامه یک ‏ماه و نیم قبل جبهه مشارکت به مهدی کروبی نوشته شده که در آن زمان کروبی در مصاحبه مفصلی با خبرگزاری ‏فارس اصلاح طلبان و جبهه اصلاحات را مشتی ورشکسته خطاب کرده بود و در آن انتقادات و بعضا اتهاماتی را ‏متوجه برخی اصلاح طلبان و جمله جبهه مشارکت نموده بود.‏

سابقه اختلافات اعضای جبهه مشارکت با شخص مهدی کروبی شاید به گذشته‌های نه چندان دور بازگردد و شروع ‏آن را می‌توان در انتخابات مجلس ششم مشاهده کرد، آنجا که این حزب در لیست انتخاباتی شهر تهران خود مهدی ‏کروبی را در جایگاه نفر 16 قرار داد و نفر اول تا 15 لیستش را از افراد اختصاصی عضو حزب خود قرار داد.‏

هرچند شاید این اقدام در آن زمان با واکنشی مواجه نشد اما آغازگر و نشانگر اختلافات فکری و سیاسی‌ای بود که ‏در مجلس ششم هویداتر گردید.‏

پس از انتخابات بود که زمزمه‌هایی مبنی بر ریاست محمدرضا خاتمی نفر اول انتخابات تهران بر مجلس ششم نیز ‏مطرح شد و حتی برخی اعضای فراکسیون مشارکت بر این اقدام پافشاری نیز نمودند که این امر باعث بروز ‏دلخوری‌های بیشتری میان این دو طیف گردید، ولیکن در نهایت مشارکت به جهت اینکه می‌دانست در رقابت درون ‏پارلمانی، محافظه‌کاران مجلس ششم در رقابت میان کروبی و رضا خاتمی جانب کروبی را خواهند گرفت و از ‏این بابت محمدرضا خاتمی رای نخواهد آورد از این رقابت برای حفظ صندلی نایب رئیسی مجلس صرف نظر ‏کرد.‏

در جریان چهار سال مجلس ششم نیز این اختلافات گاهی نهایتا به صورت علنی در مجلس خود را هویدا می‌کرد، ‏در آن زمان جبهه مشارکت در مجلس ششم به عنوان یک حزب سعی می‌کرد خواسته ها وشعارهایش را در جریان ‏حرکتی حزبی و فراکسیون عملی کند و در مقابل نیز مهدی کروبی و تنی چند از طرفدارانش در مقابل این جریان ‏در پاره‌ای مواقع ایستادگی می‌کردند.‏

از جمله مواردی که می‌توان به آن اشاره کرد جریان بررسی قانون مطبوعات بود که اختلافات اصلاح طلبان ‏داخل مجلس را بیش از پیش هویدا کرد و مهدی کروبی در مقابل اعضای مشارکتی مجلس ایستاد تا در نهایت ‏قانون مطبوعات را از دستور خارج کند.‏

موارد دیگری نیز از اختلافات این دور جریان اصلاح طلب قابل ذکر است از جمله می‌توان به نامه اعتراض آمیز ‏اکثریت نمایندگان اصلاح طلب مجلس ششم به رهبر جمهوری اسلامی در اعتراض به اوضاع سیاسی کشور و ‏همچنین تحصن اعتراض آمیز نمایندگان در اعتراض به رد صلاحیت‌های شورای نگهبان بخاطر انتخابات مجلس ‏هفتم اشاره کرد که مهدی کروبی مخالف برگزاری این تحصن به آن شکل و شمایل بود و در نهایت نیز استعفای ‏دسته جمعی نمایندگان نزدیک به فراکسیون مشارکت در مجلس که مهدی کروبی و هوادارانش آن را تندروانه ‏دانسته و با این حرکت همراهی نکردند.‏

اما این سابقه همکاری در مجلس ششم تنها زمینه اختلافات این دو طیف نبود و شاید بتوان گفت که نقطه اوج این ‏اختلافات انتخابات ریاست جمهوری دوره هشتم بود که در آن حزب مشارکت حاضر به حمایت از کاندیداتوری ‏مهدی کروبی در این انتخابات نشد و به همراه سازمان مجاهدین انقلاب از مصطفی معین در انتخابات حمایت کرد.‏

در جریان شمارش آراء انتخابات مهدی کروبی در دور اول نفر سوم کشور گردید و به دور دوم راه نیافت و این ‏پس از آن بود که وی به شدت نسبت به مشارکت بدبین‌تر از گذشته گردید زیرا معتقد بود در صورتیکه این حزب ‏از وی حمایت می‌کرد حداقل می‌توانست در دور دوم رقابت حضور داشته باشد و به جای احمدی نژاد رئیس ‏جمهور شود و از آن روز بود که انتقادات علنی وی از این حزب و طرفدارانش و عملکردش شروع شد.‏

پس از انتخابات مهدی کروبی از مجمع روحانیون مبارز به علت آنچه بی‌وفایی برخی دوستان سابقش می‌خواند ‏جدا شد و اقدام به تشکیل حزب اعتماد ملی نمود و جمعی از هوادارنش در انتخابات ریاست جمهوری را به دور ‏خود جمع کرد تا حزبی منطبق با آرای خود تشکیل دهد.‏

مهدی کروبی در دوره جدید فعالیت سیاسی‌اش بعنوان لیدر یک حزب اصلاح طلب سعی کرد تا حزبی را براساس ‏خواسته ها خود شکل دهد، کاری که در مجمع روحانیون مبارز در مقام دبیر نمی‌توانست با فراغ بال انجام دهد. ‏این بار مهدی کروبی و مشارکت در مقام دو حزب با یکدیگر به مکالمه در سطح علنی پرداختند، اعتماد ملی از یک ‏سو مشارکت و مجاهدین انقلاب را تندرو و فرصت سوز می‌خواند و از سوی دیگر مشارکت طرح این مسائل را ‏طرفند جناح مقابل می‌دانست که اعتماد ملی در آن گرفتار شده است.شاید تندترین واکنش را در این میان محمدرضا ‏خاتمی دبیرکل پیشین مشارکت به کروبی نشان داد، وی در پاسخ به اتهام تندروی گفته بود که “اگر دفاع از مظلوم ‏و حقوق پایمال شده ملت تندروی است، به آن افتخار می‌کنیم”.‏

در چنین شرایطی، برخی ناظران معتقدند نامه نگاری های اخیر میان مشارکت و اعتماد ملی احتمالا تلاش برای ‏حل و فصل اختلافات دو جانبه را مد نظر داشته است، اقدامی که احتمالا، چندان مورد پسند رقیب محافظه‌کارشان ‏نخواهد بود.‏