کل مجلس را هم بگیرند نمی توانند کاری کنند

بهرام رفیعی
بهرام رفیعی

» تعریف جدید علم الهدی از وظایف خبرگان

در شرایطی که منصوبان رهبر جمهوری اسلامی همچون احمد جنتی، انتخابات آتی مجلس خبرگان را بسیار “مهم” خوانده و اعلام کرده اند “به دلیل اینکه تنها مرجعی که می تواند در خصوص رهبری تصمیم گیری کند” مجلس خبرگان است و از این رو “خبرگان آینده سرنوشت ساز است”، احمد علم الهدی یکی از اعضای این مجلس گفته است مجلس خبرگان آینده در صورتی که با تغییر اکثر اعضای کنونی آن نیز شکل بگیرد “نمی توانند رهبر فاقد شرایط تعیین کنند”.

آیت الله احمدعلم الهدی در گفت وگویی با خبرگزاری فارس، متعلق به سپاه پاسداران درباره ادعای برنامه ریزی اصلاح طلبان برای تصرف مجلس خبرگان گفته: “مجلس خبرگان یک تشکیلات شرعی است که باید به وظیفه دینی مردم عمل کند و سیاست‌زده نیست و نمی توان آن را به حزب و جناح خاصی نسبت داد.”

به گفته وی اعضای خبرگان “تنها موظف به نظارت بر عملکرد ولی فقیه هستند و در صورتی که یکی از اقدامات ایشان را نمی پسندیدند، نمی‌توانند وی را مواخذه کنند زیرا ولی فقیه برای اعضای خبرگان نیز چنین حکمی دارد و تنها در صورتی می‌توانند بیعت را قطع کنند که شرایط ذکر شده در رهبری سقوط کند.”

این عضو کنونی مجلس خبرگان رهبری تاکید کرده است که “عده‌ای کارکرد مجلس خبرگان را متوجه نیستند و فکر می‌کنند آنها می‌توانند رهبری را مواخذه کنند در صورتی که چنین نیست و به قول مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی، نظارت بر رهبری صیانت از رهبری است… فرض کنید کل خبرگان هم با رهبری مسئله داشته باشند، در اینجا هیچ کاری نمی‌توانند انجام دهند چراکه ما نمی توانیم در مقابل حکم مجتهد جامع‌الشرایط اقدامی کنیم.”

وی همچنین درباره احتمال تغییرات و حضور اصلاح طلبان در مجلس خبرگان نیز گفته است: “آنها نمی توانند رهبر فاقد شرایط تعیین کنند، اینها خیال می‌کنند در نظام جمهوری اسلامی هم مثل لیبرال دموکراسی به مجرد حضور در قدرت می توانند همه مقامات را از بالاترین جایگاه تا مقامات میانی و سطحی تغییر داد اما واقعیت این نیست.”

این اظهارات احمدعلم الهدی امام جمعه مشهد و عضو مجلس خبرگان رهبری از این شهر در حالی مطرح شده است که بنا بر اصل ۱۰۷ قانون اساسی جمهوری اسلامی “تعیین رهبر به عهده خبرگان منتخب مردم است. خبرگان رهبری درباره همه فقهاء واجد شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم بررسی و مشورت می‌کنند هر‌گاه یکی از آنان را اعلم به احکام و موضوعات فقهی یا مساإل سیاسی و اجتماعی یا دارای مقبولیت عامه یا واجد برجستگی خاص در یکی از صفات مذکور در اصل یکصد و نهم تشخیص دهند او را به رهبری انتخاب می‌کنند و در غیر این صورت یکی از آنان را به عنوان رهبر انتخاب و معرفی می‌نمایند. رهبر منتخب خبرگان، ولایت امر و همه مسوولیت‏های ناشی از آن را بر عهده خواهد داشت. رهبر در برابر قوانین با سایر افراد کشور مساوی است.”

همچنین بنا بر اصل۱۱۱ قانون اساسی “هر‌گاه رهبر از انجام وظایف قانونی (تعریف شده در اصل ۱۱۰ قانون اساسی) ناتوان شود یا فاقد یکی از شرایط مذکور در اصول پنجم و یکصد و نهم (شرایط رهبری) گردد یا معلوم شود از آغاز فاقد بعضی از شرایط بوده است، از مقام خود برکنار خواهد شد. تشخیص این امر به عهده خبرگان مذکور در اصل یکصد و هشتم می‌باشد”.

قانونگذاران جمهوری اسلامی در همین اصل قانون اساسی، عزل رهبر را نیز پیش بینی و تاکید کرده‌اند: «در صورت فوت یا کناره گیری یا عزل رهبر، خبرگان موظفند در اسرع وقت نسبت به تعیین و معرفی رهبر جدید اقدام نمایند.»

مجلس خبرگان رهبری همچنین به منظور اجرای اصل ۱۱۱ قانون اساسی (نظارت بر رهبری) دارای یک کمیسیون تحقیق است که به طور مستمر باید بر عملکرد رهبری ونهادهای زیرمجموعه وی نظارت کند و در صورتی که این کمیسیون به این نتیجه برسد که مواد تصریح شده در اصول قانون اساسی توسط رهبری رعایت نشده است اعضای مجلس خبرگان با درخواست این کمیسیون برای اجرای اصل ۱۱۱ موظف به برگزاری جلسه فوق العاده هستند. براساس وظایف تعریف شده مذاکرات و تحقیقات این کمیسیون بصورت محرمانه انجام می شود.

 

نگرانی جنتی از رهبری که انتخاب می شود

برخلاف گفته های احمد علم الهدی اما از مدتها پیش سایر منصوبان رهبرکنونی جمهوری اسلامی با ابراز نگرانی نسبت به انتخابات آینده مجلس خبرگان رهبری هشدار داده و مدعی برنامه ریزی “عده ای” برای تصرف این مجلس شده اند.

از جمله در تازه ترین این هشدارها ۱۹ دی ماه آیت الله احمد جنتی طی اظهاراتی در جریان همایشی با نام “هم اندیشی ولایتمداران استان فارس” گفته بود: “خبرگان آینده سرنوشت ساز است و از مدتها قبل هم گروهی به فکر قبضه کردن خبرگان هستند و از طرفی دیگر افراد متدین، ولایی، امام و رهبری دوست هستند که همواره به دنبال رصد کردن فعالیت ها حرکت می کنند و اجازه انحراف را نخواهند دارد.”

دبیر شورای نگهبان خطاب به حاضران در این همایش تاکید کرده بود که”باید توجه خودمان را بیشتر کنیم زیرا باید در انتخابات خبرگان پاسخگو باشیم و از مواضع خود دفاع کنیم.”

احمد جنتی همچنین مدعی شده بود که “دشمنان پس از امام به فکر افتادند که مردم چه کسی را قبول می کنند اما کسانیکه در ذهن دشمنان بود موفق نشدند. اختیار در دست مجلس خبرگان بود و حتی برخی نمی دانستند که چه کاری را بعد از فوت امام انجام دهند حتی برخی گفتند که رهبری شورایی شود پس با این فکر چند نفر را انتخاب کنیم که این مسئولیت را بر عهده بگیرند.اما این فکر خطرات زیادی داشت و مورد مخالفت برخی نیز قرار گرفت که از جمله مخالفان من بودم.”

وی با ادعای اینکه “دستی از غیب وارد شد و مشکلات را با انتخاب ولی فقیه برطرف کرد”همچنین گفته بود: “ از آن روز به بعد دشمنان در انتظار رسیدن آینده هستند.جایی که که مسئول این کار مشخص شده مجلس خبرگان و تنها مرجعی که می تواند در خصوص رهبری تصمیم گیری کند نیز همین مجلس است. نه دولت، نه مجلس و حتی نه علما و مراجع نمی توانند در خصوص رهبری حق انتخاب داشته باشند و کسی به خودش اجازه ورود به این حوزه را نمی دهد.به همین دلیل باید به فکر انتخابات خبرگان رهبری باشیم که سال آینده دوره ۱۰ ساله آن به اتمام می رسد.”

او در این گفته هایش از شخص یا گروه خاصی نامی نبرده اما تاکید کرده بود: “افرادی که که از جانب گروهی مد نظر قرار گرفته اند هیچکدام صلاحیت ندارند در این میان خبرگان باید افرادی باشد که در زمان انتخاب رهبری فردی را که دارای تقوا، جسارت، بصیرت، و مورد قبول علما باشد را مطرح کنند.کسی که به عنوان رهبر از جانب خبرگان «انتخاب می شود» باید نبض سیاست و اقتصاد جهان را بشناسد و از طرفی نقشه دشمنان را پیش بینی کند.رهبر جامعه اسلامی نباید از تهدید دشمنان بترسد بلکه باید با ایستادگی و بصیرت تمامی نقشه ها را خنثی کند.”

مساله ای که اظهارات اخیر احمد جنتی را از ابراز نگرانی های پیشین او درباره مجلس خبرگان رهبری متمایز می کند ورود به مساله انتخاب رهبر آینده جمهوری اسلامی است که البته به تلویح از آن سخن گفته است.

به نظر می رسد مرگ آیت الله محمدرضا مهدوی کنی، رییس این دوره از مجلس خبرگان و بیماری سرطان رهبر جمهوری اسلامی وهمزمان پرنفوذ تر شدن آیت الله اکبرهاشمی رفسنجانی به ویژه پس از انتخابات ریاست جمهوری گذشته موجب نگرانی منصوبان رهبر کنونی جمهوری اسلامی همچون احمد جنتی شده است.

او پیشتر در فروردین ماه سال جاری و البته زمستان سال گذشته نیز نسبت به انتخابات مجلس خبرگان هشدارهایی به اصولگرایان داده اما با اینحال در هیچ کدام از اظهاراتش اشاره ای مساله رهبری آینده جمهوری اسلامی نکرده بود.

از جمله او فروردین ماه سال جاری نیز در جمع ناظرین شورای نگهبان در همین ارتباط گفته بود: “امروز عده ای که سنگر اول را فتح کرده اند در پی تصرف مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی هستند. انتخابات خبرگان رهبری به ستون و اساس انقلاب مربوط می شود و الان عده ای در حال طراحی هستند تا مجلس خبرگان رهبری و بعد شورای اسلامی را تصرف کنند و مقاصد فاسد خود را از این طریق دنبال نمایند.”

وی با این ادعا که “آنها نقشه های خطرناکی می کشند لذا مقابله با این بصیرت می خواهد که از جمله آنها تقویت بصیرت در میان اعضای شورای نگهبان و ناظرین است” همچنین تاکید کرده بود: “اینها چیزهایی نیست که از آن غفلت کنیم لذا همه و بیش از آن ناظران ما باید با هوشیاری کامل نسبت به این موضوع توجه داشته باشند.”

اردیبهشت ماه سال جاری اما  قربانعلی دری نجف آبادی وزیر سابق اطلاعات و از چهره های نزدیک به هاشمی رفسنجانی که مورد اعتماد و منصوب آیت الله علی خامنه ای نیز هست اظهاراتی را که اکنون احمد جنتی مطرح کرده طرح و گفته بود: “خدا رهبری را حفظ کند و به ایشان طول عمر دهد انشاالله. اما به هر حال باید برای بعد از ایشان به فکر باشیم”.

 

نگرانی از هاشمی رفسنجانی
در بیشتر خبرها و تحلیل هایی که از سال گذشته تا کنون رسانه های مختلف اصلاح طلب و اصولگرا و همچنین رسانه های وابسته به نهادهای نظامی و امنیتی منتشر کرده اند از اکبرهاشمی رفسنجانی به عنوان یکی از کسانی که نقش مهمی در انتخابات آتی مجلس خبرگان ایفا می کند یاد کرده شده است.

در این ارتباط برخی رسانه ها مدعی شده اند که روحانیون اصلاح طلبان همراه با اکبرهاشمی رفسنجانی رییس سابق مجلس خبرگان، علی اکبرناطق نوری، سید حسن خمینی و فرزندان برخی از روحانیون و مراجع تقلید شیعه و رییس کنونی دولت جمهوری اسلامی حسن روحانی که خود یکی از اعضای فعلی مجلس خبرگان و رییس “کمیسیون صیانت از رهبری” است قصد حضور در انتخابات مجلس خبرگان رهبری را دارند.

پیش از این در نیمه دوم دی ماه سال گذشته یکی از بولتن های داخلی سپاه پاسداران نوشته بود: “چندی است که برخی اخبار از فعالیت و تکاپوی علی اکبر هاشمی رفسنجانی برای انتخابات خبرگان رهبری به گوش می رسد. براساس این اخبار تیمی دراین رابطه تشکیل شده که اعضای این تیم در دیدارهای جداگانه‌ای با فرزندان آیت الله جوادی آملی، آیت الله فاضل لنکرانی و آیت الله دری نجف آبادی در صدد مجاب کردن این افراد برای شرکت در انتخابات مجلس خبرگان هستند. ظاهرا این تیم قصد دارد تا هیات رئیسه‌ای جدید در مجلس خبرگان رهبری با محوریت هاشمی تشکیل شود.”

این خبرها و مدعیات بولتن های نهادهای نظامی البته در شرایطی منتشر شده است که سپاه و بسیج و همچنین نهادهای دیگر حکومتی زیر مجموعه رهبر جمهوری اسلامی علیرغم برنامه ریزی و اقدامات فراوان در دو انتخابات اخیر موفق به مهندسی و رسیدن به نتیجه مطلوب خود نشدند. به ویژه آنها پس از حملات فراوان چند سال گذشته به اکبر هاشمی رفسنجانی و حتی رد صلاحیت او از سوی شورای نگهبان نتوانستند مانع رسیدن نزدیک ترین فرد به او، حسن روحانی به قدرت شوند.

یک جزوه تحلیلی که ماه گذشته به گستردگی در قم منتشر شد و چند روزنامه هم در ستون های خاص خود از آن خبر دادند حکایت از آن داشت که در ده سال آینده حکومت ولایت فقیه دچار بحران کمبود کادر وفادار می شود مگر آنکه انتخابات به شکل فعلی را مدیریت کند. بخشی از این گزارش تحلیلی بدون نام بردن از هاشمی رفسنجانی حکایت از آن داشت که پیروزی جناح نزدیک به او(حسن روحانی) در انتخابات ۹۲ یک امر تصادفی نیست و با ترتیب فعلی برای هر انتخابات دیگری محتمل است.

در همین ارتباط پیش از این در مردادماه نیز آیت الله محی الدین حائری شیرازی طی اظهاراتی تلاش آیت الله هاشمی رفسنجانی، اصلاح طلبان و اصولگرایان برای رسیدن به کرسی های خبرگان را امری طبیعی خوانده و گفت بود: “خیلی طبیعی است که اصولگرایان دوست داشته باشند در آنجا اکثریت داشته باشند. طرف مقابل هم که آنجا را حساس‌ترین و حیاتی‌ترین جا برای نظام می‌داند، دوست داشته باشد آنجا را بگیرد.”

او در همین حال با گفتن اینکه “دست به دست شدنِ مناصب وقدرت هم هیچ امر خطرناکی نیست” اضافه کرده بود که “ما امروز می‌بینیم رئیس‌‌جمهور خیلی بهتر از قبلی‌ها، در اطاعت از رهبری صحبت می‌کند. همه می‌دانیم ایشان قبل از اینکه رئیس‌‌جمهور هم بشود، در این قسمت، سابقه مثبتی داشت و منصوب رهبری هم بود. الان هم معتقد به ولایت است، هم معتقد به حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است، هم علاقه‌مند به آقای‌هاشمی!اما این دلیل نمی‌شود تا زمانی که خطایی فاحش مرتکب نشده است و فقط به دلیل اینکه به آن آقا عقیده دارد، به ایشان یک علامت باطل شد بزنیم؟ به نظرنمی‌رسد که این کار منطقی باشد.” این عضو مجلس خبرگان رهبری همچنین تاکید کرده بود: “بهتر است که اگر کسی می‌خواهد به خبرگان بیاید، با آرای سنگینی بیاید و پشتوانه سنگینی داشته باشد، در این صورت مجموعه خبرگان هم وزین و سنگین می‌شود. علمای شاخص و نامدار در شهرستان‌ها و کسانی که حالت شیخوخیت دارند، می‌توانند دراین امر مؤثر باشند. این موجب می‌شود که عده‌ای بعد از آن نگویند این مجموعه بیش از یک‌سوم آرای مملکت را ندارد، چطور کل تصمیمات جامعه(رهبری) را به اینها واگذار کنیم.“