هفته جاری بعد از ۴ سال، مراسم افطاری جمعی از اعضای سابق انجمن اسلامی دانشگاه پلی‌تکنیک با حضور برخی فعالان سیاسی و فعالان سابق و فعلی دانشجوییٰ در مدرسه البرز تهران برگزار شد.علاوه بر آن‌هاٰ اعضای شورای مرکزی احزاب، فعالان مدنی، خانواده زندانیان سیاسی، اعضای دفتر تحکیم وحدت و همچنین ادوار تحکیم از حاضران در این مراسم بودند.
سعید حجاریان، غلام‌رضا ظریفیان معاون دانشجویی سابق وزارت علوم، یوسف مولایی، مریم قدس همسر فیض الله عرب سرخی، کورش زعیم عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران، غلامحسین کرباسچی، عباس عبدی و … از دیگر مهمانان این مراسم بودند.
این مراسم از آن جهت قابل توجه است که بعد از ۴ سال از نخستین برنامه‌هایی است که فعالان سیاسی منتقد دولت اجازه یافتند در مراسمی جمع شوند. پیش از این مراسم اینچنینی با فشار نیروهای امنیتی لغو می‌شد.
بابک زمانیان، سخنگوی سابق انجمن دانشگاه پلی‌تکنیک و از برگزارکنندگان این مراسم، در این زمینه به “روز” گفت: “چهار سال بعد از انتخابات ۸۸ فضایی برای عده‌ای مهیا شد که اجازه برگزاری مراسم به گروه‌های دیگر را ندهند. این مساله حتی شامل افرادی می‌شد که بیش از دانشجویان به حاکمیت نزدیک بودند. امسال و بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ما – جمعی از فارغ‌التحصیلان پلی‌تکنیک - احساس کردیم فضا برای برگزاری چنین مراسمی مهیا است. البته بودند دوستانی که مخالف برگزاری این مراسم بودند، اما به هر حال ما تصمیم گرفتیم که این مراسم را برگزار کنیم. نکته‌ی جالب آن‌که هیچ‌گونه تماسی از سوی نهادهای امنیتی برای لغو کردن این مراسم با ما گرفته نشد. البته نقش برخی اساتید تاثیرگذار دانشگاه را هم نباید در این میان نادیده گرفت که از آن‌ها تشکر می‌کنیم. به هر حال این مراسم با حضور چهره‌های سیاسی و علمی از طیف‌های مختلف برگزار شد. مراسمی که البته قرار بود پرشورتر از این هم باشد، اما به دلیل هم‌زمانی آن با برگزاری مراسم افطار توسط آقای خاتمی،این مساله میسر نشد. خانم کروبی هم قرار بود در این مراسم حضور داشته باشند که در همان روز به دیدار آقای کروبی رفتند و در خدمت‌شان نبودیم”.
زمانیان دلیل برگزاری چنین مراسمی را این‌گونه توضیح می‌دهد: “ما مایل بودیم که فعالان فعلی دانشگاه را با فعالان سابق مرتبط کنیم. البته از قبل این توافق را کرده بودیم که درباره بازگشایی یا ادامه عدم فعالیت انجمن دانشگاه سخنی نگوییم و تصمیم‌گیری در این زمینه را به خود فعالان فعلی واگذار کنیم. علاوه بر آن یک جمع‌بندی در این مراسم به وجود آمد – که البته باید تاکید کنم هنوز توافق روی آن صورت نگرفته است – که ادوار انجمن اسلامی پلی‌تکنیک تشکیل شود و هیات امنا برای دریافت مجوز از وزارت کشور و دیگر نهادهای ذی‌ربط تلاش کنند”.
این نهاد قرار است چه مسایلی را دنبال کند؟ زمانیان با اشاره به این‌که برگزاری نشست‌های اینچنینی ادامه خواهد داشتٰ، می‌گوید: “از جمله برنامه‌های ما این است که با تلاش دوستان و حتی رایزنی با دولت جدید، تلاش کنیم سرمایه‌هایی را که در خارج از کشور هستندٰ به ایران بازگردانیم. چه دانشجویان ستاره‌داری که در ایران امکان ادامه تحصیل را نداشتند و اکنون در خارج از کشور، مشغول تحصیل در دانشگاه‌های معتبر هستند و چه کسانی که به دلیل برخی مشکلات و فشارها مجبور به خروج – بعضا غیرقانونی – از ایران شدند. این‌ها همه سرمایه‌‌های ما هستند که باید تلاش کنیم به ایران بازگردند”.
چنین جمع‌هایی تا چه حد می‌توانند باعث انتقال تجربه بین نسل‌های مختلف فعالان دانشجویی شوند؟ بابک زمانیان با اشاره به تفاوت در فضای دانشگاه‌ها در دهه ۸۰ و دهه ۹۰، در این‌باره می‌گوید: “در دهه نود و در شرایطی که ما هستیم، و با توجه به بازه زمانی تاریخی ۸۸، باید تاکید کرد که فضای دانشگاه کاملا متفاوت است. مطالبات دانشگاه و جنبش دانشجویی امروز دست اول شده‌اند و به سمت مطالبات جامعه رفته‌اند. بعد از سال ۸۸ جامعه دانشگاهی پیرو جامعه شد، در حالی که تا پیش از آن چنین نبود. برای مثال در انتخابات دوم خرداد ۷۶ جنبش دانشجویی نقش مهمی را ایفا کرد. در دوران اصلاحات و بحث‌های آن زمان نیز همچنین. بحث‌هایی چون گذر از خاتمی در این فضا مطرح شد تا سال ۸۸. امروز اگر قرار بر فعالیت مجدد انجمن پلی‌تکنیک باشد – یعنی اگر فعالان دانشجویی دانشگاه تمایل به بازگشایی مجدد آن داشته باشند – قطعا اوضاع این‌گونه نخواهد بود”.
وی ادامه می‌دهد: “این چهار سال خیلی چیزها را به ما ثابت کرد. مثلا این‌که ممکن است اتفاقی رخ دهد که برای همیشه ساکت شویم. در چهار سال گذشته جنبش دانشجویی تقریبا از هر لحاظ – حتی مسایل فرهنگی و اجتماعی – نیز در سکوت بود. امروز انجمن‌ها پشت سر جامعه حرکت می‌کنند، چون جامعه نشان داد که می‌تواند بسیار عقلانی تصمیم بگیرد. دقت کنیم که اگر اراده و خواست مردم نبودٰ امروز آقای حسن روحانی هم رییس‌جمهور ما نبود و اساسا بسیاری گمان می‌کردند شانس اقای قالیباف یا آقای جلیلی برای حضور در این سمت بسیار بیشتر خواهد بود”.
به عقیده‌ی زمانیان این تغییر نگرش در فعالان قدیمی‌تر هم رخ داده است: “بسیاری از فعالان سابق دانشجویی که حتی در مجموعه انجمن‌ها هم به عنوان فعالان تندروتر شناخته می‌شدند، امروز نظرات خود را تعدیل کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند که مطالباتی که آن زمان مطرح می‌کردیم به حق بوده است و هم‌چنان هم به حق است. اما روشی که برای رسیدن به آن‌ها انتخاب کرده بودیمٰ‌ٰ چندان درست نبوده است. در حالی که بسیاری از این روش‌ها پیشنهاد خود آن‌ها بود و توسط خود آن‌ها هم اجرا شد”.
در این جلسه سعید حجاریان، عضو شورای مرکزی حزب مشارکت، در سخنانی ابراز امیدواری کرد که از سویی فضای سیاسی جامعه بهتر شود و از سوی دیگر برخی خواسته‌های فعالان سیاسی و مدنی، تعدیل شود.
مهدی سالاری‌راد، عضو هیات علمی دانشگاه پلی‌تکنیک، با ابزار تاسف از این‌که چنین جلسه‌ای در مکان اصلی خود، یعنی دانشگاه پلی‌تکنیک، برگزار نمی‌شود، اظهار تاسف کرد.
عباس عبدی، روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی، در این مراسم گفت: “امید خوب است اما آنچه در آینده اتفاق می افتد محصول اراده همگان است همانطور که آنچه تا کنون اتفاق افتاده حاصل اراده بوده است”.
فهیمی‌فر، رییس سابق دانشگاه امیرکبیر، نیز گفت: “سالهای گذشته می بایست برای همگی مردم ایران تجربه ای باشد تا ضمن خودداری از افراط و تفریط بتوان برای همه کسانی که دل در گرو ایران دارند برای رشد اقتصادی و سیاسی در سایه عقل و عدالت زمینه سازی کرد”.
غلامحسین کرباسچی دبیر کل حزب کارگزاران سازندگی نیز در سخنانی پس از آرزوی آزادی سیاسیون دربند به سخنان رئیس جمهور در مراسم تنفیذ اشاره کرد و این سخنان را دارای نکات مثبت بسیاری برای جامعه دانست و گفت که می بایست تلاش کرد که در دوره پیش رو از تندروی هایی که در گذشته صورت گرفته خودداری کرد.
ظریفیان معاون دانشجویی سابق وزیر علوم و استاد دانشگاه، دکتر یوسف مولایی وکیل پایه یک دادگستری و عضو هیات علمی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، خانم مریم قدس همسر فیض الله عرب سرخی، امیر حسین علی بخشی فعال دانشجویی، مهندس کورش زعیم عضو شورای مرکزی جبهه ملی ایران، احمد قصابان دبیر اسبق انجمن اسلامی پلی تکنیک، و مهندس لطف الله مکرمی عضو ارشد جامعه فارغ التحصیلان دانشگاه امیرکبیر به ایراد سخنانی پرداختند.
