در اولین روز پس از پایان تعطیلات نوروزی سال جدید، محمدباقر قالیباف اعلام کرد که از نامزدی در انتخابات ریاست‌جمهوری دهم منصرف شده است. این در حالی است که پیش از این سایت تابناک از توافق انتخاباتی شهردار تهران با ولایتی و محسن رضایی خبر داده و در تمام ویژه‌نامه‌های نوروزی نشریات نیز قالیباف به عنوان جدی‌ترین رقیب اصولگرای احمدی‌نژاد معرفی شده بود.
در این حال سایت رجانیوز مدعی شد که رقیب اصولگرای احمدی‌نژاد، محسن رضایی خواهد بود و ولایتی و قالیباف نیز توافق کرده‌اند که معاونان وی باشند.
سایت شهاب‌نیوز نیز گزارش داد که: “برخی چهره‌های شاخص نظام در جریان دیدارهای نوروزی و در پاسخ به استمزاج‌های قالیباف به او توصیه کرده‌اند از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری امتناع کند.”
از حضور غیررسمی تا انصراف رسمی
هرچند محمدباقر قالیباف هیچ‌گاه به طور رسمی از قصد خود برای شرکت در انتخابات پرده برنداشته بود، اما تحرکات رسانه‌ای هواداران، تبلیغات منفی مخالفان و نیز فعالیت‌های تبلیغاتی گسترده شهرداری تهران در نیمه دوم سال 87 باعث شده بود که شهردار تهران به صورت یک کاندیدای تمام‌عیار در افکار عمومی مطرح باشد.
نزدیکان قالیباف نه فقط حضور او در مراسم‌های شهری و خبری را پررنگ‌تر از گذشته کردند، بلکه روزنامه “تهران امروز” را نیز به عنوان تریبون حامیان قالیباف احیا کردند تا قدمی دیگر به رقابت انتخاباتی نزدیک شوند. صفحه اول اولین شماره دوره جدید این روزنامه که در آن عکس قالیباف به عنوان یک نامزد مطرح انتخاباتی در کنار احمدی‌نژاد و خاتمی و کروبی منتشر شده بود، عزم طیف حامی شهردار تهران را کاملا آشکار ساخت.
در ویژه‌نامه‌های نوروزی مطبوعات نیز همین سوگیری مشهود بود؛ به طوری که علاوه بر مصاحبه روزنامه اعتماد که در آن قالیباف به عنوان تنها حامی دانشجویان در جریان ناآرامی‌های تابستان 1382 معرفی شده بود، گزارش انتخاباتی ویژه‌نامه همشهری ماه نیز قالیباف را در کنار کروبی، خاتمی، موسوی و احمدی‌نژاد یکی از گزینه‌های مطرح در صحنه انتخابات معرفی کرده بود.
با این حال سردار سابق سپاه و شهردار فعلی تهران دیروز فاش کرد که ترجیح داده آنطور که یک تحلیلگر مطلع اصولگرا در هفته‌های پایانی سال 87 نوشته بود، با طناب پوسیده پیران جناح محافظه‌کار به درون چاه انتخابات نرود و آن‌گونه که یک وبلاگ حامی احمدی‌نژاد نیز هشدار داده بود، سخنان رهبری در مشهد در خصوص عدم حمایت انتخاباتی از احمدی‌نژاد، برای او سوء تفاهم ایجاد نکند.
قالیباف دیروز در گفت‌وگو با خبرگزاری مهر رسما انصراف خود از نامزدی در انتخابات را اعلام کرد و با اذعان ضمنی به اینکه پیش‌تر قصد داشته در انتخابات نامزد شود، تصریح کرد که فعلا شرایط را برای حضور در انتخابات مناسب نمی‌بیند.
شهردار تهران گفت: “با جمع بندی شرایط موجود فعلا داوطلب دهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری نیستم. فقط امیدوارم کسانی که در برابر تلاش شهرداری تهران برای خدمت بیشتر و بهتر به شهروندان به اتهام انتخاباتی بودن مقاومت می‌کردند، پاسخ خود را گرفته باشند.”
رضایی به جای قالیباف؟
به همان اندازه که حامیان خاتمی از انصراف وی شگفت‌زده شده و هنوز نتوانسته‌اند درباره انتخابات بدون حضور وی تصمیم‌گیری کنند، به نظر می‌رسد حامیان قالیباف نیز از اعلام انصراف وی شوکه و سردرگم شده‌اند. از سوی دیگر همچنان که برخی شایعات پراکنده در خصوص احتمال بازگشت خاتمی هنوز هم ادامه دارد، بعید نیست که قید “فعلا” در مصاحبه قالیباف، شبیه این شایعات را در اطراف وی نیز ایجاد کند.
قالیباف در شرایطی کناره‌گیری خود از انتخابات را اعلام کرد که نیروهای حامی وی در آستانه علنی کردن تحرکات خود به نفع وی بودند. تدارک تبلیغاتی این طیف تا آنجا پیش رفت که در هفته پایانی سال گذشته موفق شدند برای اولین بار تصویر - هرچند غیرشفاف - قالیباف را به عنوان یکی از نامزدهای مطرح برای انتخابات از یکی از برنامه‌های خبری سیمای جمهوری اسلامی پخش کنند.
پس از اعلام حمایت رسمی رئوفیان - که از چهره‌های شاخص جبهه پیروان امام و رهبری است - از قالیباف، خبر روز جمعه سایت تابناک در خصوص توافق انتخاباتی ولایتی، قالیباف و محسن رضایی جدیدترین فضاسازی اصولگرایان رقیب احمدی‌نژاد بود که در آخرین روز تعطیلات نوروزی، آتش تهیه جدال انتخاباتی هواداران ایده “دولت ائتلافی” با حامیان دولت را در اولین شماره مطبوعات در سال 1388 فراهم کرد.
تابناک نوشت: “در گفت‌وگوها و رایزنی‌های محسن رضایی، محمدباقر قالیباف و علی‌اکبر ولایتی برای تعیین کاندیدای نهایی دولت ائتلافی پیشرفت‌هایی به دست آمده است و یکی از این سه حتما پا به عرصه انتخابات خواهد گذارد. کاندیدای ائتلاف با بهره‌گیری از توان مدیریتی همه ظرفیت‌های موجود، پشتیبانی دیگر اعضای ائتلاف را نیز با خود خواهد داشت و به زودی اخبار جدیدی از سوی این ائتلاف منتشر خواهد شد.”
این سایت محافظه‌کار همچنین آرایش نهایی انتخابات را “میرحسین- کروبی- احمدی‌نژاد- نامزد دولت ائتلافی” تصویر کرد و پیش کرد که: “در انتخابات دهم رقابت سنگینی را شاهد باشیم و به این ترتیب، احتمال دو مرحله‌ای شدن انتخابات ریاست‌جمهوری برای دومین دوره پیاپی دور از انتظار نخواهد بود.”
اما چند ساعت پس از انتشار این خبر در روزنامه‌های روز شنبه، قالیباف که بین سه چهره سیاسی مذکور مطرح‌ترین آنها برای حضور در انتخابات بود، انصراف خود را اعلام کرد تا دایره انتخاب حامیان دولت ائتلافی به رضایی و ولایتی محدود شود و طیف گسترده منتقدان اصولگرای احمدی‌نژاد نیز بیش از پیش سردرگم شوند.
با این حال سایت رجانیوز که به جناح حامی احمدی‌نژاد تعلق دارد، خبری را درباره جلسه پنجشنبه شب سه چهره اصولگرا منتشر کرد که از توافق آنها بر نامزدی محسن رضایی حکایت می‌کند. رجانیوز محسن رضایی را “کاندیدای نسخه المثنی دولت وحدت ملی” معرفی کرد که طرح آن از سوی هاشمی رفسنجانی پیگیری شده و تاکید کرد که: “مطلوب هاشمی رفسنجانی در این انتخابات، تعدد کاندیداها و کشیده شدن انتخابات به دور دوم است.”
سایت حامیان احمدی‌نژاد همچنین نوشت: “در جلسه پنجشنبه شب رضایی، قالیباف و ولایتی، نهایتاً بر روی رضایی به‌عنوان گزینه نهایی دولت موسوم به ائتلافی توافق شد. به گزارش رجانیوز، در این جلسه علی اکبر ولایتی از پذیرش کاندیداتوری خودداری کرده و در نهایت بر روی محسن رضایی توافق شده است. این خبر قرار است 25 فروردین به‌صورت رسمی اعلام شود. رضایی حدود یک هفته بعد از اعلام رسمی کاندیداتوری قصد دارد کابینه خود را معرفی کند. در این کابینه ولایتی به‌عنوان معاون اول و قالیباف به‌عنوان معاون اجرایی معرفی خواهد شد.”
یک ساعت بیشتر طول نکشید که بخشی از این خبر، یعنی معرفی نامزد دولت ائتلافی تا 25 فروردین، در بیانیه شماره 2 ستاد مرکزی دولت ائتلافی که زیر نظر محسن رضایی اداره می‌شود، به طور رسمی اعلام شد.
خبر حامیان دولت علیه قالیباف
اما حاشیه‌های رسانه‌ای دعوای انتخاباتی حامیان و منتقدان احمدی‌نژاد جنبه‌های دیگری هم داشت؛ از جمله حذف خبری از سایت رجانیوز پس از اعلام انصراف قالیباف.
سایت حامیان احمدی‌نژاد چند ساعت قبل از مصاحبه قالیباف با خبرگزاری مهر، از تصمیم شهردار تهران برای برکناری دبیر سیاسی روزنامه همشهری خبر داده و نوشته بود: “فرشاد مهدی‌پور چندی قبل مقاله‌ای درخصوص ضرورت اجماع اصولگرایان بر احمدی‌نژاد و خودداری سایر کاندیداهای احتمالی از جمله قالیباف از ورود و رقابت با وی برای یکی از رسانه‌ها نوشته بود که پیش از انتشار در اختیار یکی از اعضاء هیئت مدیره همشهری قرار گرفت. این عضو هیئت مدیره مقاله مزبور را به رؤیت شهردار تهران رسانده و سپس دبیر سیاسی روزنامه همشهری برکنار می‌شود.”
اما بلافاصله پس از اعلام کناره‌گیری قالیباف، این خبر نیز از صفحه اول رجانیوز حذف شد و به علاوه، صفحه اختصاصی خبر نیز پاک شد تا در شرایط جدید، هیچ اثری از تبلیغات حامیان احمدی‌نژاد علیه قالیباف به جا نماند.
علت انصراف آقای شهردار
در چهار سال گذشته، هر حرکتی از سوی قالیباف و نزدیکان وی، چه در شهرداری و چه در حوزه‌های رسانه‌ای و سیاسی، به عنوان یک تحرک انتخاباتی ارزیابی می‌شد؛ گو اینکه لحن اظهارات اخیر قالیباف نشان می‌دهد این برداشت چندان هم دور از واقعیت نبود.
همشهری ماه که از نشریات وابسته به شهرداری تهران است، در گزارش ویژه نوروزی خود درباره انتخابات، احمدی‌نژاد را به فرصت‌سوزی متهم کرد، از دلخوری اصولگرایان از احمدی‌نژاد و وجودی مانعی به نام عملکرد چهار ساله در برابر حضور انتخاباتی احمدی‌نژاد سخن به میان آورد و با لحنی آشکارا جانبدارانه به توصیف عملکرد وی در نیروی انتظامی و شهرداری پرداخت.
در این گزارش، قالیباف به عنوان یکی از نامزدهای انتخاباتی معرفی شده که “کماکان نام او بر انتخابات سایه انداخته و هنوز نیم نگاهی به حضور در انتخابات دارد”، هرچند “نمی‌خواهد تجربه 83 بار دیگر درباره او تکرار شود.”
حال به نظر می‌رسد استنباط آقای قالیباف این بود که احتمال تکرار آن تجربه و تغییر تصمیم جناح حاکم در هفته‌های آخر، باز هم وجود دارد؛ آنچنان که روایت “شهاب نیوز” از حاشیه دیدارهای نوروزی نیز همین احتمال را پررنگ می‌سازد.
طبق گزارش این سایت خبری “بسیاری از حامیان قالیباف معتقد بودند که با انصراف سید محمد خاتمی و تغییرات مهمی که در معادلات سیاسی ایجاد شده، فضای مناسبی برای کاندیداتوری شهردار تهران به وجود آمده است. بدین ترتیب سال 1387 در حالی به پایان رسید که برخی منابع اینترنتی تاکید می‌کردند تحرکات و فعالیت‌های تازه‌ای در ستادهای انتخاباتی غیر رسمی و طیف سیاسی نزدیک به محمد باقر قالیباف آغاز شده است. این تحرکات البته چند روزی بیشتر به طول نینجامید چرا که گفته شد برخی چهره‌های شاخص نظام در جریان دیدارهای نوروزی و در پاسخ به استمزاج‌های قالیباف به او توصیه کرده‌اند از کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری امتناع کند.”
