ترانه هسته ای خواننده غیرمجاز روی عرشه ناو جنگی

بهروز صمدبیگی
بهروز صمدبیگی

» توبه‌کرده‌های موسیقی زیرزمینی و "خلیج مسلح فارس"

امیر تتلو، یکی از خوانندگان موسیقی زیرزمینی ایران که در اصطلاح “غیرمجاز” نامیده می‌شوند، ترانه‌ای با موضوع انرژی هسته‌ای خوانده که کلیپ آن بر روی عرشه یک ناو نظامی و در حضور افرادی با لباس نیروی دریایی جمهوری اسلامی فیلمبرداری شده است. این کلیپ توسط یک کارگردان آثار “غیرمجاز” ساخته شده که او نیز پس از دستگیری و تحمل چند ماه زندان، از گذشته خود ابراز ندامت کرده و گفته بود دیگر به صورت غیرمجاز کار نخواهد کرد. تتلو هم در صفحه فیس‌بوک خود تاکید کرده که این اثر را به منظور اجرای فرمان رهبر جمهوری اسلامی خوانده و تمام مجوزهای لازم برای فیلمبرداری آن گرفته شده است. با این حال سخنگوی وزارت ارشاد از چگونگی اجرای این اثر و کسب هماهنگی‌ها ابراز بی‌اطلاعی کرده و گفته ساخت این اثر بدون هماهنگی با وزارت ارشاد بوده است.

 

وزارت ارشاد: بدون هماهنگی با ما بوده

امیرحسین مقصودلو که با نام هنری تتلو شناخته می‌شود بیش از ۱۲ سال است که به صورت زیرزمینی فعالیت می‌کند و طرفداران بسیاری دارد. آثار او در شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی پخش می شد اما نوع موسیقی و مضمون ترانه‌های او به گونه‌ای بود که با چارچوب اجباری و الزامی تعیین شده از سوی مسئولان، کاملا منافات داشت و کمتر کسی کوچکترین شانسی برای مجاز شدن این خواننده قائل بود. ضمن اینکه نوع آرایش مو و لباس پوشیدن، استفاده از گوشواره، خالکوبی و پیرسینگ و مواردی از این دست که به ویژگی تتلو و سایر خوانندگان زیر زمینی تبدیل شده بود، همگی از مصادیق ممنوعه به شمار می‌رفت. تتلو چندین بار هم بازداشت شد و بالاخره در سال ۱۳۸۶ برای مدتی به دوبی رفت اما بعد از مدتی تصمیم گرفت به ایران برگردد و کارش را ادامه بدهد؛ در حالی که بسیاری از دوستان و همکاران او، تصمیم به خروج از کشور گرفته بودند. آخرین بازداشت او در آذر ماه سال ۹۲ و توسط رییس پلیس امنیت اخلاقی ناجا رسانه‌ای و سرآغازی شد بر تغییر رویکرد این خواننده زیرزمینی.

پس از آزادی، تتلو به طرز آشکاری در سبک موسیقی و حتی نوع پوشش خود تغییر داد. تلاش‌های او برای “مجاز” شدن تا آنجا پیش رفت که در تابستان سال گذشته توبه‌نامه‌ای منتشر کرد و خود را “دست‌بوس مقام معظم رهبری” نامید. با وجود این اظهارنظرها اما تتلو موفق به کسب مجوز برای انتشار آلبوم نشد. او که با واکنش‌های منفی بسیاری در فضای مجازی مواجه شده بود حتی به فکر حضور حرفه‌ای در فوتبال افتاد و تلاش بسیاری کرد تا عضو یکی از تیم‌های لیگ برتری فوتبال ایران شود اما در این حوزه هم موفق نبود.

حالا او موفق به انتشار اثری شده که هماهنگی‌ها و دریافت مجوز ساخت آن برای بسیاری از خوانندگان “مجاز” هم میسر نیست؛ کلیپی که با استقبال برخی رسانه‌های داخلی مانند رجانیوز همراه شده و آن را بازنشر کرده‌اند.

باشگاه خبرنگاران جوان هم با اشاره به این ابهامات و سئوالات نوشته “شکی نیست که هماهنگی‌ها برای دریافت امکاناتی از قبیل ناو نظامی در سطوح بالا انجام شده است، در صورتی که برای دادن چنین امکانی بی‌تردید تمامی ارگان‌ها پیش از هر چیز در خصوص داشتن و یا نداشتن مجوز از هنرمند اطمینان حاصل می‌کنند…حالا این سئوال پیش می‌آید که چطور بسیاری از هنرمندان و خوانندگانی که دارای مجوز از وزارت ارشاد هستند در این سطح و کیفیت نمی‌توانند از امکانات نظامی استفاده کنند، اما یک خواننده زیرزمینی با سابقه مشخص در گذشته به راحتی اقدام به تهیه چنین کلیپی می‌کند!؟”

این خبرگزاری سپس به سراغ حسین‌ نوش‌آبادی، سخنگوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رفته و از او درباره چند و چون کلیپ انرژی هسته‌ای تتلو پرسیده است. نوش‌آبادی در پاسخ عنوان کرده که “وزارت ارشاد از چنین موضوعی بی‌اطلاع بوده و بدون هماهنگی انجام شده است. زیرا مقصود‌لو نه‌ تنها برای انتشار این اثر، بلکه برای کسب کار و ماهیت فعالیتش مجوزی ندارد.”

او همچنین گفته است: “بعید می‌دانم که نیروی دریایی چنین موضوعی را به وی محول کرده یا حتی سفارش ساخت داده باشد. اما ممکن است برای داخل یک نیرو باشد که باید مسئولان فرهنگی، عقیدتی آنها پاسخ دهند و مسئولان ارتش حتماً باید موضوع را رسیدگی کنند، زیرا اگر قرار بر صدور مجوز بوده باید با وزارت ارشاد هماهنگی می‌کردند.”

تتلو در صفحه فیس‌بوکش در پاسخ به این اظهارنظر چنین توضیح داده: “اولاً در کارِ خیر حاجت هیچ استخاره نیست و ثانیاً من برای بارِ چندم توضیح میدم که بنده فرمانِ رهبرمون رو به عنوانِ یک سرباز ایرانی و کسی که تو ایران متولد شدم انجام دادم و همونطور که همه میدونن مقام معظم رهبری حساسیتِ خاصی روی مسئله ی هسته ای دارن و حقم دارن و این فرمان رو هم چند روز پیش توی تلویزیون به ما یعنی همه ی ملت ایران دادن که مسئله ی هسته ای مخصوصاً تولید برق از این راه بسیار مهم و ضروری است برای ملت ایران” [نگارش نویسنده حفظ شده و بدون ویرایش است]

او تاکید کرده که برای مکان فیلمبرداری تمام مجوزهای لازم دریافت شده و کار را هم تحویل صدا و سیما داده‌اند تا در صورت کسب مجوز، پخش شود.

کارگردان این اثر اردشیر احمدی است که سابقه دوستی قدیمی با تتلو دارد اما نقطه اشتراک بزرگ آنها، تغییر رویه پس از بازداشت است. احمدی که تابعیت دوگانه ایرانی-کانادایی دارد پیش از این به کار تولید کلیپ و برنامه‌های تلویزیونی در زمینه موسیقی اشتغال داشت و با استقبال خوبی در شبکه‌های اجتماعی مواجه شده بود.

او هم در دی ماه سال ۹۳ توسط وزارت اطلاعات دستگیر شد و چند ماه بعد، پس از آزادی در متنی فیس‌بوکی اعلام کرد که “هیچ‌گونه برخورد بد و ضد بشری” با او صورت نگرفته و این حق را به دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی می‌دهد که درباره او مظنون شده و تحقیق کنند.

احمدی در این متن نوشته بود: “توی این ۳ ماه فرصت فکر کردن داشتم. خیلی زیاد! اتفاقاً به نتایجی هم رسیدم. به نظرم کار رسانه‌ای حساسیت و دقت بالایی می‌خواد. من با توجه به دوری از وطن و عدم شناختم از قوانین، دیگه خودم رو مناسب این کار نمی‌بینم و ترجیح می‌دم که از گود خارج بشم و از این حرفه کناره گیری کنم. باورش حتی برای مسئولین هم سخت بود اما باور کنید که دیگه هیچ انگیزه‌ای برای کار ندارم. الان به فکر یک حرفه و یک زندگی جدید هستم. این چند سال هم بخشی از زندگیم بود که سپری شد و رفت.”

او تاکید کرده بود که دیگر قصد کار بدون مجوز را ندارد و حالا با انتشار اثر “انرژی هسته‌ای” به کار ساخت کلیپ برگشته است.

 

نام‌هایی قابل توجه در تیتراژ

در پایان کلیپ انرژی هسته‌ای که در آن بر “خلیج مسلح فارس” تاکید می‌شود، از فرمانده نیروی دریایی ارتش و چند نهاد نظامی دیگر تشکر شده و در پایان نام گروه فرهنگی دلصدا و شبکه اینترنتی نصر آمده است. به نظر می‌رسد این دو اسم آخر از جمله تهیه‌کنندگان اثر و یا رابط‌های اصلی برای کسب مجوز باشند.

شبکه اینترنتی نصر که خود را شبکه‌ای مستقل و غیردولتی می‌نامد، یک شبکه اینترنتی تندروی طرفدار نظام است که مدیریت آن را یک وبلاگ‌نویس و گرافیست اصولگرا برعهده دارد. جالب این که راه‌اندازی این شبکه با شکایت صدا و سیما مواجه شد اما هیچ اخلالی در فعالیت آن به وجود نیامد و حتی وعده ماهواره‌ای شدن و گسترش فعالیت‌های خود را داد.

موسسه فرهنگی دلصدا هم با تولید و پخش کلیپ و آلبوم موسیقی شناخته می‌شود. یکی از آلبوم‌های شاخص تولید شده توسط این گروه “دلصدا” نام داشت که خوانندگانی چون محسن چاووشی و فریدون آسرایی در آن حضور داشتند. ساخت کلیپ برای حامد زمانی، خواننده‌ای که خود را بسیجی معرفی می‌کند از دیگر تولیدات دلصدا بوده و تجربه همکاری با چاووشی را نیز تکرار کرده‌اند. فضای عمومی همه این آثار تکریم جان باختگان جنگ و دفاع از جمهوری اسلامی است.