ایران آن را “جنگ نرم” با غرب می نامد؛ جنگی که باید آنرا کنترل کرد و بر اینترنت و سایر وسایل ارتباطی مدرن بر آن نظارت کرد. آخرین حرکت در این راستا، راه اندازی شبکه ای توسط سپاه پاسداران است که ادعا شده شبکه ای غیر قابل نفوذ برای برقراری ارتباط میان فرماندهان بلند مرتبه است.
این موضوع، که در زیر سایه مناقشات مربوط به برنامه هسته ای ایران از نظرها پنهان شده است، در واقع یکی از تلاش های اصلی رهبران ایران برای ایجاد شبکه ای غیر قابل نفوذ و کنترل کامل اینترنت برای جلوگیری از جاسوسی و حمله ویروسی از خارج و سرکوب مخالفت ها در داخل است.
این تلاش از سویی دیگر همخوان با تلاش های سایر کشورهای خاورمیانه برای محدود ساختن شبکه های اجتماعی است که نقش حیاتی در جنبش های بهار عربی در این کشورها ایفا کرد.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا در پیام نوروزی خود به ایرانیان از “پرده الکترونیکی” که به دور ایران کشیده شده و ایرانیان را از بقیه دنیا و غرب جدا کرده است، انتقاد کرد.
حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران در اواخر ماه مارس گفت: “تهدید ها علیه ما فرضی نیست. ما عملا تحت تحریم و تهدید هستیم. ارتباطات مدرن چهره جهان را عوض کرده؛ از جمله چهره جنگ و تهدید را تغییر داده است.”
سیستم ارتباطی جدید، که بطور مبهم تشریح شده است، چیزی شبیه یک شبکه تلفن همراه است که به احتمال زیاد از طریق برج ها و ستون های زمینی کار می کند.
شبکه ارتباطی سپاه پاسداران، از شبکه اینترنت “پاکیزه”، که ایران قصد دارد در ایران برقرار کند، متفاوت است.
شبکه جدید ارتباطی سپاه نشان دهنده تاکید بیشتر بر تشدید امنیت است که با بالا گرفتن تنش ایران با غرب بر سر برنامه هسته ای و احتمال وقوع حمله نظامی پیشگیرانه اسرائیل به تاسیسات هسته ای ایران برای جلوگیری از تولید بمب هسته ای توسط ایران، افزایش یافته است.
شبکه “بصیر” چند روز پس از آن اعلان شد که آیت الله علی خامنه ای از ایجاد کمیته ای ناظر بر اینترنت خبر داد که متشکل از بالاترین چهره های نظامی، امنیتی و سیاسی کشور بوده و بزرگترین قدمی است که تا کنون برای کنترل اینترنت در ایران برداشته شده است.
این کمیته که ریاست آن با محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران است متشکل از چهره های با نفوذ سیاسی در نهاد های امنیتی مانند رئیس اطلاعات، فرمانده سپاه پاسداران و روسای پلیس کشور است.
مقامات ایرانی مکررا ادعا کرده اند که وب سایت هایی که سرور آنها درخارج از کشور قرار دارد قابل اطمینان نیستند. معاون اطلاعات فن آوری، که دولت از او تنها با نام خانوادگی آهنگران نام می برد در ماه فوریه گفته است “اینترنت ابزار تهدید و جاسوسی نیست. اینترنت خودش جاسوس است.”
اسماعیل احمدی مقدم، رئیس پلیس ایران هم گوگل را بیشتر یک “ابزار جاسوسی” معرفی کرد تا یک موتور جستجو.
در یکی از نشریات سپاه گفته شده “نیروهای مسلح نمی توانند برای ارتباطات خود به ابزار تولید شده توسط کشورهای دیگر اعتماد کنند. لذا شبکه ای ملی برای این منظور طراحی و ساخته شد.”
ولی مخابرات غیر نظامی ایران از فن آوری کشورهای دیگر و شرکت های خارجی نظیر نوکیا و زیمنس استفاده کرده است تا توانایی نظارت خود را بر شبکه اینترنت بیشتر کند؛ بخصوص پس از اعتراضات مردم متعاقب از انتخابات بحث انگیز 2009.
سپاه پاسداران، که بسیاری از تاسیسات صنعتی و نظامی کشور را در دست دارد، نقش پلیس اینترنتی را نیز در سال های اخیر بازی می کند. این نقش پس از گسترش ویروس استاکس نت در سال 2010 بر عهده سپاه گذاشته شد.
مقامات ایران تلاش های زیادی انجام داده اند تا نوعی اینترنت ملی را پایه ریزی کنند ولی در این زمینه اطلاعات نسبتا اندکی منتشر شده است. رضا تقی پور، وزیر ارتباطات، اطلاعات و فن آوری، گفت اولین مرحله “اینترنت ملی” در ماه ژوئن راه اندازی خواهد شد.
متخصصین می گویند این امر مستلزم وجود سرورهای اختصاصی ایرانی است.
ایرانی ها در حال حاضر دسترسی نسبتا وسیعی به اینترنت دارند و با استفاده از فیلتر شکن ها به اکثر وب سایت های مخالفین سیاسی دسترسی دارند.
قوانین جدیدی که در سال جاری اعلام شده است سرعت اینترنت خانگی را کم کرده و دسترسی به سایت های دارای ویدیو و دانلود های بزرگ را محدودساخته است. همچنین از صاحبان کافی نت ها خواسته شده تا مشخصات مشتریان خود را حفظ کرده و از دوربین های مدار بسته استفاده کنند.
متخصصین اینترنت تردید دارند که ایران قصد داشته باشد سیستمی کاملا منفک از سیستم جهانی برقرار کند چرا که این کار بسیار پیچیده است، و ممکن است بیشتر به راه حل هایی نظیر چین به صورت استفاده از “فیلترهای بزرگ” متوسل شود.
جفری کار، یک متخصص اطلاعات سایبری می گوید “بسیار دشوار است که بتوان صاحبان کسب و کار ایرانی و کشورهای دیگر را متقاعد کرد با سیستمی کار کننده که سرورهای آن در ایران قرار داشته باشد.”
او گفت “من واقعا فکر نمی کنم چنین چیزی در کوتاه مدت مقدور باشد.”
منبع: سیاتل تایمز – 16 آوریل
