اتحادیه اروپا در ادامه رویارویی بر سر پرونده هسته ای جمهوری اسلامی، فشارهای خود علیه حکومت تهران را افزایش داده است.
روز دوشنبه وزیران خارجه اروپا از بسته جدید تحریم ها علیه ایران سخن گفتند. تحریم ها به ویژه بخش مالی و همچنین بخش های انرژی و بازرگانی جمهوری اسلامی را هدف قرار داده اند.
تهران تحت فشار قرار گرفته تا مذاکرات را در مورد برنامه مناقشه آمیز هسته ای خود ازسرگیرد. آژانس اتمی در بیانیه ای جمهوری اسلامی را به “نقض آشکار” تعهداتش در زمینه همکاری با آژانس متهم کرده است.
جمهوری اسلامی متهم به آن است که در قالب یک برنامه صلح آمیز قصد دارد به تسلیحات هسته ای دست یابد. براساس تحقیقی که هفته گذشته در آمریکا انجام شد، جمهوری اسلامی تا ۱۰ ماه آینده به بمب اتمی دست خواهد یافت.
جمهوری اسلامی مدت ها تأثیر تحریم ها را بسیار کم اهمیت جلوه داد. درحالی که بحران اقتصادی در این کشور کاملاً مشهود است.
از اوایل سال جاری تحریم های کشورهای غربی به جانب ایران به شدت تشدید شده. ایران درحال حاضر با تورمی لجام گسیخته دست به گریبان است و ارزش ریال نیز از ماه ژانویه به شکلی چشمگیر کاهش یافته.
شرکت ها و سازمان های خارجی سرمایه گذاری خود در ایران را متوقف کرده اند. و حکومت تهران به دلیل توقف خرید نفت ازسوی کشورهای اروپایی، بین ۲۵ تا ۴۰ درصد از درآمد خود را ازدست داده است.
یک اقتصاددان در تهران می گوید: “بدتر از همه توقف همکاری بانک های بین المللی با ایران است. نه تنها نمی توان چیزی را پرداخت کرد، بلکه دریافت پرداختی های انجام شده نیز وجود ندارد.”
شرکت های کوچک که چندین دهه است با شرکت های خارجی همکاری می کنند، به دلیل تحریم های بانکی دیگر نمی توانند به فعالیت های خود ادامه دهند. هر آنچه که به گونه ای به کشورهای خارجی مربوط می شود، ازجمله سوخت گیری هواپیماهای مسافربری ایرانی در فرودگاه های اروپایی، به یک معضل تبدیل شده است.
حتی محمود احمدی نژاد که همواره تلاش کرده تأثیر تحریم ها را ناچیز قلمداد کند، اذعان داشته که مشکل اصلی عدم حضور بانک های بین المللی است.
مهم ترین شاخص بحران اقتصادی در ایران سقوط ارزش ریال است. احمدی نژاد در این زمینه گفت: “بحران ارز هیچ گونه اساس اقتصادی ندارد و تنها یک جنگ روانی است.” یکی از اساتید دانشگاه در تهران نیز می گوید: “تأثیر تحریم ها بیشتر روانی است تا اقتصادی. ولی همین قدر کافی بود تا نگرانی، تورم و بی ثباتی اقتصادی ایجاد شود.”
حتی کسبه بازار که معمولاً دنباله رو حاکمیت هستند نیز از این وضع خسته شده اند. حسین علی، یکی از کسبه بازار بزرگ تهران می گوید: “من چطور می توانم به کسب و کار بپردازم، درحالی که قیمت ارز طی یک شبانه روز به شکل قابل توجهی تغییر می کند.”
به همین دلیل او نیز هفته گذشته به همراه دیگر بازاری ها در یک گردهمایی اعتراض آمیز شرکت کرده بود. طی این تظاهرات برنامه هسته ای ایران که سرمنشاء تمامی بحران های داخلی محسوب می شود، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت. یک روزنامه نگار مخالف حکومت تهران می گوید: “نباید نسبت به وضعیت بازاری ها بی تفاوت بود. ولی راهکار احمدی نژاد و دولت اش در نهایت این بود که هیچ چیز بهتر از کنترل بازار ارز بوسیله نیروهای انتظامی نیست.”
کمال ۷۳ ساله می گوید برای یک کیلو گوشت چرخ کرده باید ۲۰ هزار تومان پرداخت کند، درحالی که قیمت آن چند ماه پیش نصف این مبلغ بود.
او با حقوق بازنشستگی ناچیز خود مدت هاست که طعم یک استیک خوشمزه را نچشیده و چندین هفته است که نتوانسته مرغ بخرد. او احتمالاً بزودی باید از گوشت چرخ کرده نیز صرف نظر کند. کمال با شوخی می گوید: “ولی خوب بزودی انرژی هسته ای را روی نان می مالم و می خورم.”
بحران اقتصادی برای مردم ایران کافی نبوده و اسراییل نیز تهدید به حمله علیه تأسیسات اتمی این کشور کرده. کمال می گوید: “شرایط بسیار مشکل شده، ولی خدا را شکر که هنوز جنگ نشده. فقط خدا می داند که در صورت وقوع جنگ چه اتفاقی خواهد افتاد.”
منبع: بیلت، ۱۷ اکتبر
