در حالی که مقامات انرژی اتمی تمام سعی خود را برای پنهان نگاه داشتن باج خواهی علنی روس ها بابت اتمام نیروگاه هسته ای بوشهر به کار گرفته اند، با اطلاعیه تند شرکت روسی طرف قرارداد ایران آشکار گردید که روس ها در مقابل گرفتن بیست و پنج میلیون دلار ماهانه به عنوان آن که دچار مشکل مالی شده اند حاضر به هیچ گونه تعهد و تضمین تازه ای نیستند. این اتفاق در حالی که مطابق آخرین توافق ها می باید تا یک ماه دیگر بخش اصلی نیروگاه اتمام شود و سوخت نیروگاه از روسیه به طرف بوشهر حرکت داده شود.
ناظران سیاسی معتقدند خودداری ایران از آشکار شدن اختلافات با روسیه به علت همزمانی با جلسه شورای امنیت و نیاز ایران به رای روسیه است. نماینده روسیه در سازمان ملل در چند روز گذشته با موضع گیری هائی علیه تحریم سپاه پاسداران و مخالفت با تحریم های بیش تر ایران چنین نشان داده است که محکم ترین حامی ایران در این لحظات سخت است. گرچه که این نماینده با گفتن ایران باید از غنی سازی اورانیوم دست بشوید، همواره آمریکا و اروپا را نیز راضی نگه می دارد.
همزمان با پایان دیدار ناموفق سعیدی معاون سازمان انرژی اتمی به روسیه که بر اساس گزارش یکی از روزنامه های تهران وی گفته است حرفی نداریم پول بیشتری بپردازیم اما قبلا باید تضمین های لازم فراهم شود وزمینه برای بستن قراردادی فراهم آید که در سفر هیات روسی به تهران درباره آن گفتگو خواهد شد. اما همین گفته خشم مقامات شرکت فروشنده هسته ای روسی را برانگیخته و رسمی خبر از ناموفق بودن گفتگو ها داده است.
علی اکبرحسینی سخنگوی وزارت امورخارجه ایران درخصوص این همکاری ها گفته است: “در این قرارداد ما تماما بر اساس تعهدات خود عمل کردیم و امیدواریم روسها نیز به تعهدات خود عمل کنند و سوخت نیروگاه بوشهر را در زمان مقرر بر اساس توافقات صورت گرفته (تا دو هفته دیگر) ارسال کنند… از طرف ایران توجه ویژهای به همکاریهای میان دو کشور وجود داد و بر اساس روابط توقع داریم که روسها به تعهدات خود عمل کنند و اگر وضعیت با روسها به این شکل پیش برود هیچ اعتمادی به طرفهای دیگر که همکاری ضعیفتری با آنها داریم نمیتوان کرد. ” به گفته او “روسها مدعی طلب مالی نیستند، بلکه چیزی که میگویند این است که نقدینگی طرف روس را بالا ببریم. “
در این شرایط محمد خاتمی رییس جمهوری پیشین درگفت وگو با ماهنامه “توسعه وصنعت” از لزوم تلاش برای عدم تصویب قطعنامه سوم سخن گفته است: “باید سعی کنیم قطعنامه سوم صادر نشود. اروپاییها، آژانس و نیز جناحهایی که در آمریکا اکثریت دارند اما قدرت اجرایی دستشان نیست همه میگویند باید برای مذاکره صحبت کنیم. ایران هم برای مذاکره آمادگی دارد. این فضا را باید دامن زد و به سوی مذاکره رفت. در جریان مذاکره میشود خیلی از مسائل، سوء تفاهمها را حل کرد. اگر طرفین قضیه حوصله داشته باشند میشود به توافقاتی رسید. این نکته را هم نباید از نظر دور کنیم که تغییر لحن آمریکا برای خام کردن ایران است که ایران روی برخی خواستهها پافشاری کند و زمینه برای مذاکره فراهم نشود. “
محمد خاتمی در این مصاحبه روند را این طورتصویرکرده که احتمال دارد گزارش منفی دبیرکل آژانس به شورای امنیت علیه ایران، زمینه را به دست آمریکا بدهد که قطعنامه سختتری را علیه ایران پیشنهاد و عرصه را تنگتر کند و بعد به سوی برنامههای دیگر خود در مورد ایران برود: “فکر کنم برای دولت آمریکا، مذاکره با ایران مشکل است. شاید به این دلیل که احساس میکند ایران در مذاکره دست بالا را دارد. ایران هم تا حدی قبول کرده است. معتقدم اگر برای مذاکره و نرفتن به سوی بحران و تضمین حق در آینده، هزینههایی باید بپردازیم، این هزینهها را با شهامت باید بپردازیم. شاهد تلاشهای گسترده برای آرام کردن جو هستیم. به قول رهبری باید هوشیار باشیم. نگران هم باشیم اشکالی ندارد… از بحران باید جلوگیری کنیم. بحران برای ایران خیلی زیانبار است برای منطقه و آمریکا هم زیان دارد. “
صحبت درباره تحریم ومذاکره درحالی روزهای پرحرارتی را پشت سرمی گذارد که فیلیپ دوست بلازی، وزیرامورخارجه فرانسه هم اعلام کرده اگر تحریم ها علیه ایران تصویب شوند بسیار موثر خواهند بود: “اگر ایران فعالیتهای حساس خود را تعلیق نکند، تحت تحریمهای جدید سازمان ملل متحد با خطر انزوا روبرو میشود. اگر قطعنامه تحت بررسی کشورهای 1+5 شامل تحریم اقتصادی و منع سرمایهگذاری باشد، موثر خواهد بود. ” به گفته وی “فرانسه بر این باور است که اجماع نظر برای موثرتر و قاطعتر کردن قطعنامه پیشنهادی به منظور منع ایران ضروری است. پاریس در تلاش برای دستیابی به اجماع نظر میان آمریکا از یک سو و چین و روسیه از سوی دیگر نقش میانجی را ایفا میکند. “
از سوی دیگر آنجلا مرکل صدر اعظم آلمان نیزخواستار حفظ اتحاد دربرخورد با برنامه هسته ای ایران شده است.