بالاگرفتن درگیری ها در ایران

نویسنده

» تحلیل نیویورک تایمز از جنگ قدرت

توماس اردبرینک

رقابت طولانی مدت و تند میان رئیس‌جمهوری ایران و برادران پرنفوذ لاریجانی روز دوشنبه علنی شد و نشانه‌های جدیدی از شکاف در نمای ظاهری اتحاد، در شرایط وخیم اقتصادی حاصل از تحریم‌های بین‌المللی، نمایان شد.

محمود احمدی‌نژاد، رئیس قوه قضاییه ایران، آیت‌الله صادق لاریجانی را به عدم پیگیری مفسدان اقتصادی، از جمله برادر بزرگترش متهم کرد.

همچنین آقای احمدی‌نژاد خواسته بود از زندان اوین و علی‌اکبر جوانفکر، مشاور مطبوعاتی خود، که یکماه پیش به جرم توهین به رهبری بازداشت شده بود، دیدن کند که با مخالف قوه قضاییه مواجه شد به این بهانه که این بازدید “به مصلحت نیست”. احمدی‌نژاد برای پیگیری این درخواست به بندهایی از قانون اساسی که اختیارات رئیس‌جمهوری را عنوان می‌کند اشاره کرده است.

دولت احمدی‌نژاد و مخالفانش هر دو سعی می‌کنند یکدیگر را مسئول نرخ تورم دورقمی، بیکاری و پایین آمدن ارزش ریال نشان دهند. بروز اختلاف میان بالاترین رده‌های قدرت در ایران همزمان با بیشترین فشارهای بین‌المللی صورت می‌گیرد و این علی رغم توصیه‌های آیت‌الله خامنه‌ای برای وحدت است.

آقای احمدی‌نژاد در نامه‌اش بر موقعیت خود به عنوان بالاترین مقامی که مستقیما توسط مردم انتخاب شده تاکید کرده است. وی اصرار کرده که طبق قانون اساسی رئیس‌جمهوری حق دارد از زندان‌ها بازدید کند.

تحلیلگران می‌گویند حمله علنی احمدی‌نژاد به برادران لاریجانی نشان از آمادگی او برای جنگ آشکار با دشمنان سیاسی خود دارد. نتیجه این کارزار می‌تواند تعیین کننده نفوذ او را پس از پایان دوره‌اش در بهار ۱۳۹۲ باشد.

امیر محبیان، یک تحلیلگر سیاسی نزدیک به رهبر ایران با اشاره به خواسته رئیس‌جمهوری برای ورود به زندان گفته است: “احمدی‌نژاد برای خود یک موقعیت برد- برد درست کرده است. اگر از او جلوگیری شود، مخالفان او غیرمنطقی به نظر می‌رسند. اگر بتواند وارد زندان شود، آن‌ها ضعیف به نظر می‌رسند.”

سیستم سیاسی ایران پیرامون رئیس‌جمهور و مجلسی ساخته شده است که صلاحیت نامزد‌های آن را شورای نگهبان تایید می‌کند؛ برخی توسط رهبر و برخی توسط مجلس. رهبر می‌تواند در گماشتن دیگر مقامات اظهارنظر کند و در مورد مسائل مهم حرف آخر را ب‌زند. شیوه مدیریتی سازش‌ناپذیر آقای احمدی‌نژاد و انتخاب مشاوران مناقشه‌برانگیزش روحانیون را عصبانی کرده و آن‌ها را به بحث در مورد نفوذ وی واداشته است.

آقای احمدی‌نژاد پیشتر از بازداشت آقای جوانفکر جلوگیری کرده بود و این باعث شد وقتی که رئیس‌جمهوری در حال سخنرانی در سازمان ملل بود او را دستگیری کنند.

بسیاری از روحانیون شیعه و فرماندهان نظامی که زمانی از آقای احمدی‌نژاد حمایت کرده بودند تبدیل به دشمن او شده‌اند و امیدوار هستند او در پایان دوره‌اش بدون جنجال کنار برود. در عوض آقای احمدی‌نژاد شدیدا سعی می‌کند خود را مردمی نشان دهد ولی مقامات قدیمی با منافع شخصی مانع از اجرای سیاست‌های او می‌شوند.

نادر کریمی جونی روزنامه‌نگار ایرانی که با دقت کشمکش قدرت در ایران را دنبال کرده است می‌گوید: “آقای احمدی‌نژاد در نامه‌اش با اشاره به بندهای متعدد قانون اساسی خاطرنشان کرده که او نماینده مردم است، چون او را انتخاب کرده‌اند.”

آقای احمدی‌نژاد پس از سال‌ها اتهام به رئیس‌جمهور اسبق علی‌کبر هاشمی رفسنجانی، حالا هر چه بیشتر بر خانواده لاریجانی تمرکز کرده است، سه برادر که همگی پست‌های مهمی در میان نخبگان حاکم ایران دارند.

به گزارش ایسنا، رئیس مجلس روز دوشنبه از احمدی‌نژاد به عنوان “برادر عزیز خود” یاد کرد و سعی کرد نشان دهد که این مناقشه شخصی نیست. او گفت “چون در ایران دموکراسی برقرار است، تفاوت عقیده خوب است.”

آقای احمدی‌نژاد عنوان کرده که قوه قضاییه حق قانونی برای ممانعت از او در بازدید از زندان اوین را ندارد. ایسنا به نقل از او گزارش داده است که “من باید به شما یادآوری کنم که در قانون اساسی وقتی مسئله به وظایف قانونی رئیس‌جمهور می‌رسد هیچ نیازی به اجازه یا موافقت قوه قضاییه نیست.”

منبع: نیویورک تایمز - ۲۳ اکتبر