کارشناس هسته ای ایرانی که روز دوشنبه در تهران به قتل رسید، یک دانشمند برجسته و مدیر ارشد فعالیت های هسته ای این کشور محسوب می شد. به گفته یک کارشناس اطلاعاتی غربی که با این نحوه عملیات آشناست، مجید شهریاری در اثر انفجار مواد منفجره کارگذاشته شده در خودروش که با کمک ابزار کنترل از راه دور منفجر شد به قتل رسید.
این ترور ردپای موساد اسرائیل را به همراه دارد؛ این سازمان ظرف چند دهه گذشته، عملیات مشابهی را در خاک کشورهای دیگر به اجرا درآورده است. روند معمول این است که گروهی از عوامل جاسوسی به شناسایی سوژه و برنامه معمول چند ماه اخیر شخصی دست می زنند، نقاط ضعف وی و امکان فرار از صحنه پس از پایان عملیات را ارزیابی می کنند. هنگامی که مواد منفجره به دست یکی از عوامل هنگام سوار شدن قربانی به خودروی بمبگذاری شده فعال می شود، سایر عوامل در حال ترک کشور هستند. کارشناس اطلاعاتی یاد شده گفت: “این مانند یک قطعه موسیقی است. ترور باید به بر حسب مورد طراحی شود.”
از نظر رتبه بندی در تلاش های هسته ای ایران، تنها گماشتگان سیاسی در مرحله بالاتری از شهریاری قرار داشتند. مرگ وی باعث وارد آمدن یک ضربه دوگانه به برنامه هسته ای ایران شده است. اولین هزینه این واقعه، از دست رفتن مهارت عملی و دانش گسترده در باره فعالیت هایی است که به مدت چندین دهه ادامه داشته است. در عین حال، مرگ شهریاری خطر موجود بر سر راه ادامه فعالیت سایر دانشمندان در داخل کشور را به آنها یاد آوری می کند.
به گفته پرویز داوودی، رئیس دانشگاه شهید بهشتی، که شهریاری در آن جا به تدریس فیزیک مشغول بوده و در عین حال مقامی در دانشکده مهندسی هسته ای داشته “شهریاری نظیر سایر دانشمندان هسته ای دارای محافظ بود”. رئیس دانشگاه شهید بهشتی که پیش تر معاون اول رئیس جمهور بود در گفتگو با رسانه ها گفت، وضعیت امنیتی باید بهبود یابد.
یک دانشمند هسته ای دیگر از یک حمله مشابه در همان روز جان سالم به در برد. فریدون عباسی در حال بازگشت به منزلش بود و احتمالاً به این دلیل زنده ماند که محافظش پشت فرمان قرار گرفته بود. عباسی مشاور وزارت دفاع و استاد دانشگاه امام حسین است؛ دانشگاهی که وابسته به سپاه پاسداران انقلاب است.
برخلاف اطلاعات رسیده به تایم، مقامات ایرانی اصرار دارند یک موتورسیکلت در جریان هر دو حادثه به خودروها نزدیک شده و مواد منفجره را از بیرون بر روی بدنه خودروها متصل کرده است. به گزارش خبرگزاری فارس، حسین سجادی نیا رئیس پلیس تهران گفت: “در حادثه دوم، راننده متوجه نزدیک شدن موتورسوار شده و از آن فاصله گرفت. به همین دلیل است که انفجار سبب وارد آمدن صدمه جدی به خودرو نشده است.”
احمدی نژاد مسؤولیت این سوء قصدها را متوجه آمریکا و اسرائیل کرد و اسرائیل را “نهاد صهیونیستی” خواند. در اسرائیل که بلندپروازی های هسته ای ایران یک تهدید علیه موجودیت کشور محسوب می شود، رسانه های خبری برداشت مشابهی داشته اند و ضمن اشاره به جریان سوء قصدها، از انتصاب رئیس جدید سازمان موساد نیز خبر داده اند. روزنامه حیوم نوشت میر داگان در حالی این سازمان را ترک می کند که “موساد بسیار کارآمدتر و گزنده تر از زمان ورود وی به سازمان است و تمامی اتهامات وارد شده در روز گذشته از سوی تهران، نشانه های تأیید کننده خوبی در این مورد هستند. ایران در کانون توجه مدیر بعدی موساد نیز قرار خواهد داشت.”
از جمله عملیات موفق شناخته شدۀ داگان، ترور عماد مغنیه مقام ارشد حزب الله و هدایت کننده بسیاری از حملات تروریستی در سال 2008 است. از جمله حملات تروریستی مغنیه، حمله سال 1983 به سفارت آمریکا و پایگاه دریایی باراکس در بیروت است که کشته شدن 350 نفر را در پی داشت. مغنیه در اثر انفجار مواد منفجره جاگذاری شده در داخل صندلی سمت رانندۀ خودرویش در دمشق کشته شد. اسرائیل در واکنش به حملات تروریستی علیه ورزشکاران خود در مسابقات المپیک 1972 مونیخ، شماری از شبه نظامیان فلسطینی را در طول سال های بعد ترور کرد. محمد بوضیا یکی از این قربانیان است که پس از انفجار مواد منفجره کارگذاشته شده در زیر صندلی راننده خودروی رنوی وی به کمک ابزار کنترل از راه دور در سال 1973 در پاریس کشته شد.
منبع: تایم- 30 نوامبر
