نمایشگاه

نویسنده
میترا سلطانی

جمعه پنجم خرداد ۹۱ نمایشگاه عکس مجید دوخته‌چی‌زاده با عنوان “رویاهای خاکستری” در گالری دی افتتاح شده است.گزارش همکارمان ازتهران از این رویداد هنری…

 

ایده های اجرای فریم ها

 


عکس های دوخته چی زاده با نگاهی به طبیعت ثبت شده اند.هر یک از این فریم ها که نشانه ای از طبیعت را در خود به اشتراک گذاشته اند با کادر بندی های مناسب خود تعاریف جدیدی از سو‍ژه هایی موجود در گالری را ارائه می دهند.سوژه هایی که انگار با چشم غیر مسلح و یا حتی خارج از کادربندی عکاس به چشم نمی آید.دوخته چی قاب بندی های خود را بر اساس زمان بندی موجود در محیط خود به ثبت می رساند.او کنتراست های دوربین خود را بر اساس موقعیت نوری تنظیم می کند و برای تاثیر گذاری بیشتر بر روی بیننده در مرحله چاپ نیز نتایج به دست آمده ی خود را عملیاتی می سازد.تقریبا همه عکس ها سیاه و سفیدند. از این رو آن دسته از عکس ها که رنگی هستند بسیار به چشم می آیند.همه گفت و گوها رنگی فیلم برداری شده اند و با نماهای طبیعت که آنها نیز رنگی به نمایش درمی آیند گره می خورند.دوربین به جای آنکه ایستا بماند دراینجا نیز بر تنه و شاخسار درخت ها و بر تپه های سرسبز به گردش در می آید و گویی می کوشد به ما نشان دهد که آدامز چگونه این عناصر را می نگریسته است. این نماها همچنین چشم اندازهای خیره کننده ای پیش روی می گذارند و زمان روایی را پرمی کنند.

در این مجموعه دوخته چی زاده، آشکارا با فاصله گرفتن از بازسازی عین به عین فضاهای باورپذیر اجتماعی به خلق تصویرسازی هایی دست زده که با کنایه به معضلات اجتماعی روستانشینان، تقابل سنت و ظاهر مدرن شهری امروز را نیز به چالش کشیده است، ولی مجموعه بیشتر حرف می زند تا تصویر ارائه دهد. در واقع ایده این مجموعه خیلی جلوتر از قالب اجرایی آن در حال حرکت است. میزانسن عکس ها به صورت کامل در ذهن عکاس تصویر شده بوده اند که می تواند خود قوت عکس ها و عکاس باشد ولی این جا این گونه نیست. در واقع عکس ها ایده های اجرا شده اند نه اجراهایی با بکراند یک ایده. عکس ها از نبود یک شیرینی در اجرا رنج می برند.

از مختصات دیگر آثاردوخته چی  ساده کردن بیش از حد و افراطی موضوعات در قاب است. هندسه قاب در عکس‌های او به خوبی در خدمت بیان عکاسانه موضوعات پیش پا افتاده و حقیر زندگی قرار گرفته است. از این رهگذر استفاده از فضاهای منفی در آثار به عنوان دستمایه‌ای جهت خلق نوعی مینی مالیسم تصویری ( در ساده ترین شکل خود ) به کار بسته شده است. افراط و تاکید عکاس بر این فشرده سازی و حذف کلیات از عکس تا آن‌جا پیش می‌رود که در یکی از اثارش فقط نوک بام یک خانه شیروانی در پایین قاب فضا را به گونه‌ای اشغال می‌کند که تنها یک درصد از کل فضای قاب به موضوع اختصاص یابد و بقیه کادر را فضای منفی پر کند.

جدا از خود عکس‌ها نکات کوچکی در نحوه برپایی نمایشگاه وجود دارد که اگر رعایت آن بر وجه ی مجموعه افزایش می داد. با توجه به مستند بودن تمام عکس‌های این نمایشگاه، نوشتن زمان و مکان هر عکس هویت تاریخی و جغرافیایی را برای ببیننده آشکار می‌کرد و موجب ارتباط قوی‌تر عکس با مخاطب می‌شد. بیشتر عکس‌ها با قاب بودند و چندتایی هم بر روی سه‌پایه نقاشی قرار داشت که یکدستی نمایشگاه را به هم می‌زد.
محسن راستانی درباره این نمایشگاه نوشته است:
ساده، آرام، طبیعی
 ”مجید دوخته‌چی‌زاده یکی از عکاسان معاصر ایران در حوزه مستند اجتماعی است که با سودای تأمل در لحظات طبیعی زندگی «واقعیت» را به اشارتی فرم‌گرایانه تبدیل کرد.
عکس‌های دوخته‌چی‌زاده ضمن نمایندگی یک دوران جدی در عکاسی معاصر ایران، به ما نشان می‌دهد که هیچ تخیلی شریف‌تر و شایسته‌تر از خود واقعیت پیش‌روی نیست. شاید توفیق عکس‌های برسون، ژیل پرس و ویلیام کلین در این است که آن‌ها آموخته‌اند «واقعیت» طرح ساده‌ای دارد مثل خود «دیدن» که نباید با عکاسی آن را دگرگون کرد. برای همین است که عکس‌های آن‌ها طبیعی و عکاسانه بنظر می‌رسند و این راز بزرگ نگاه در عکاسی متفاوت و صاحب‌سبک است.
این تصاویر به خوبی نشان می‌دهند که عکس‌های خوب، محصول مطالعات و مطالبات اجتماعی ذهن عکاس و پیگیری نقادانه نسبت به واقعیت‌های پیرامون است.
کنترل فرم‌ها و بکارگیری آن‌ها در جهت هرچه طبیعی‌تر کردن فضای حضور از مشخصه‌های بارز این مجموعه از عکس‌ها است که به کارهای او امتیازی ویژه می‌بخشد.»

بیوگرافی:

مجید دوخته‌چی‌زاده، متولد سال ۱۳۳۶ در تهران، فارغ التحصیل رشته عکاسی و گرافیک از مدرسه عالی تلویزیون و سینما در سال ۱۳۵۶ است. اولین نمایشگاه انفرادی او سال ۱۳۵۹ در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد. طی سال‌های ۵۹ تا ۶۲ به عکاسی از جنگ تحمیلی پرداخت. سپس به مدت سه سال آثار موزه‌های ایران باستان و دفینه را عکاسی کرد.
او سپس به عکاسی معماری و تبلیغاتی مشغول شد. سه کتاب در اوایل دهه ۶۰ از مجید دوخته چی‌زاده توسط انتشارات سروش به چاپ رسیده است. کتاب راویان نور، گزارش مصوری از جبهه‌های جنگ۱۳۶۱، کتاب لبیک (گزارش مصور از رویدادهای پس از انقلاب) به همراه دکتر محمود گل محمدی ۱۳۶۳ و کتاب نگاهی به ماسوله روستا، ۱۳۶۳ آخرین موفقیت بین المللی دوخته چی‌زاده کسب مقام دوم سی‌ و چهارمین جشنوارهٔ بین‌المللی عکاسی Knokke-Heistبلژیک در سال گذشته بود.

گالری دی، ابتدای خیابان پاسداران، تنگستان چهارم، کوچه ناز ۱، بن بست ترانه، شماره ۳